0PUW6E/0NDHEID
T
Over predtiison en revalidatieklinieken
moessQn
'Nou, zie je wel, u bent 'n dokter. Nou
dokters, poeh!'
'Ja!, poeh,' herhaalde ik en voelde de
depressie vanuit mijn tenen opstijgen.
'Nou ik was zwanger.'
Hoe zou dat nu gebeurd zijn?, vroeg ik
mij af.
'Ik was zwanger en ik had cara en ik kon
niet zover meer lopen en ook niet meer
zo lang staan. Ik was toen best slank hoor
en ik zag er best 'na-ies' uit.' Na-ies? Oh
ja, nice, natuurlijk
slank en cara-
patiënt, dat
verklaart de zwangerschap, dacht ik cy
nisch en ik voelde mij ineens ontzettend
moe.
door J.A. Stolk, huisarts
'Pleasure pills' noemen Amerikanen
dit synthetische product van het
hormoon van de bijnierschors.
Soms worden patiënten er inder
daad flink eufoor door. Prednison
is het medicijn dat je voorgeschre
ven krijgt door de dokter bij
myositis. Uit onkunde en onwetend
heid kan je wel zeggen, omdat er
nog steeds geen andere therapie is
gevonden.
Myositis is de verzamelnaam voor een
aantal vormen van spierontsteking.
Al die vormen van spierontsteking zijn zo
oud als de mensheid zelf, maar de kennis
omtrent oorzaak, verloop, prognose en
behandeling is nog altijd nihil. De des
interesse voor de ziekte van wetenschap
pers is het gevolg van de relatieve zeld
zaamheid van de aandoening. Onschuldig
is de ziekte in genen dele. Tenslotte be
landt elke myositislijder in de rolstoel, is
dan nagenoeg geheel hulpbehoevend en
moet beademd worden. Prednison is het
medicijn van eerste keuze bij myositis.
De naam prednison vind ik elke keer als
ik hem hoor melodieuzer klinken.
Elke keer melodieuzer en bedreigender.
Er horen andere namen bij: hypertensie,
diabetes, osteoporose. Ik wil ermee zeggen
dat behandeling met prednison je ver
hoogde bloeddruk kan opleveren omdat
het lichaam water vasthoudt (retineert in
het jargon). Het lijf wordt dik en gezwol
len van die vochtretentie. Naast het feit
dat je waterhuishouding ervan in de war
raakt is ook je glucosebalans van slag.
En ook mineralen, met name het calcium,
dat nodig is voor een stevig skelet, laten
het afweten.
Er valt zeker een bedreiging in de naam
prednison te beluisteren. Een ontkalkt
skelet kan betekenen: drie keer hard en
luidop niezen en je hebt een dwarslaesie
en een klein beetje vallen, een botbreuk.
Een gesprek aan tafel tijdens de lunch
in
een revalidatiecentrum kan heel leerzaam
zijn en heel hilarisch. Ik kon nog net aan
tafel schuiven in mijn rolstoel naast een
heel dikke vrouw, eveneens in een rol
stoel. Zij liet zich een boterham dik
besmeerd met diabetesjam - ik kon dat
lezen op het etiket van het potje - goed
smaken. Ik begon mijzelf een glas melk in
te schenken. Zij tikte mij tegen de arm en
zei met een volle mond: 'Heel goed, heel
verstandig. Een heel lange tijd in een
rolstoel, daar gaan je botten van achteruit.'
Ik had even de neiging om achter mij te
kijken, maar dat vond ik toch te flauw.
'Ontkalking, weet u wel', vervolgde zij al
kauwende ook nog wat natte broodkrui
mels over de tafel blazend. Zij was heel
kortademig, hijgerig en blazend. 'Melk,
daar zit kalk in. Goed voor mensen in een
rolstoel.'
'Ia hoor', zei ik berustend.
'Ik zat al in een rolstoel en toen kreeg ik
ook nog prednison. Toen moest ik een
keer heel hard niezen en toen kreeg ik een
dwarslaesie en toen heb ik drie maanden
gelegen.'
Het duurde even voor ik haar goed begre
pen had, maar toen het tot mij doordrong
wat er met haar was gebeurd kon ik niet
nalaten te grinniken. Iets te luid denk ik.
'Daar moet u niet om lachen, dat was heel
erg en het was allemaal de dokter z'n
schuld!'
'Nee hoor, nee, nee ik lach u niet uit, ik
had wat in mijn keel', zei ik laf en ver
ontschuldigend. Omdat zij mij boos bleef
aankijken, ging ik snel met het praatje
verder: Tl kreeg prednison, omdat u cara-
patiënt bent?' Op een hoog toontje vroeg
ze mij: 'Hoe weet u dat, bent u dokter of
zoiets?'
'Zoiets, ja', mompelde ik en grijnsde tegen
mijn nog steeds lege bord. Op dat mo
ment kwam een ziekenverzorgster mijn
medicijn brengen in een klein plastic
bekertje. Zij legde een hand op mijn
schouder en zei met een knipoog: 'Niet zo
de buurvrouw plagen dokter!'
'Bennu wel goed?', vroeg mijn dikke buur
vrouw ineens bezorgd. 'U moet ook wat
eten en dan gaat u weer een poos naar
bed. Dat moet u wel zelf doen hoor.
Ik kan u niet dragen!' Ze had grote schik
over de opmerking, die ze gemaakt had.
'Misschien wil ik wel voor een stoel in de
hemel', kon ik nog net bedenken.
Een broeder, die bij ons aan tafel zat reed
mij terug naar mijn kamer en hielp mij
het bed in. Ik had een snelle, nauwelijks
voelbare pols, kon ik nog bij mijzelf con
stateren. Daarna zag ik vaag een aantal
mensen bij mijn bed staan. Ik werd wak
ker in de hemel. Dat wist ik. Ik voelde dat.
Toen ik ontwaakte - uren later moet dat
geweest zijn - was het schemerdonker in
de kamer. De gordijnen waren niet dicht
getrokken en het licht van buiten was net
voldoende om de silhouetten van de drie
andere bedden te zien. Ik sloot weer de
ogen en had dat verwarde en onbestemde
gevoel dat Stan Laurel zo treffend ver
woord in een van zijn films: 'Ik droomde
dat ik wakker was en toen ik ontwaakte
merkte ik dat ik sliep.' Nog steeds kan ik
dat hoge en huilerige piepstemmetje
horen: '1 was dreaming 1 was awake, then
I woke up and found myself asleep.'
Ik sloeg de ogen op omdat iemand tegen
mijn arm tikte. De tafelbroeder kwam
vragen of ik het avondeten in de kamer
wilde gebruiken. Zitten in bed kon ik niet
en ik gaf er dus de voorkeur aan weer
naast mijn dikke tafeldame-in-rolstoel te
komen zitten, vast van plan niet naar haar
gekwek te luisteren. Dat bleek snel een
onmogelijkheid.
Vier lange jaren in een rolstoel en dan
daarbij veel hulp van anderen nodig heb
bend, ontwikkeld de mogelijkheid om in
een soort van dagdroomnevel te onttrek
ken aan de gebeurtenissen om je heen.
De aanwezigheid en de gesprekken van
anderen vlak bij jou in de buurt bijvoor-
24
