Ijzererts
hij niet lang meer te leven had. Ze vertel
de me dat achter zijn rug om. Ik ging die
dag niet met een licht hart weg van Jeanne
en Leen en de Celebesstraat.
Men had ons zo vaak verteld hoe onwel
kom mensen uit Indië soms waren en
toen mijn ouders in januari 1954 naar
Indonesië vertrokken lieten ze ons maar
node achter. Ik ben blij dat ik kan zeggen
dat met de vervelende dingen die je soms
overkwamen, en het onwelkome gevoel
dat je zo vaak bekroop, alleen maar naar
huis hoefde te gaan in de Celebesstraat
om aan den lijve te ondervinden dat niet
iedereen onvriendelijk was, dat er mensen
waren zoals Jeanne en Leen, zo warm en
met zoveel begrip voor de gevoelens van
een medemens. Twee heel eenvoudige
mensen, twee heel lieve mensen. Ik denk
soms met weemoed terug aan de Lodaline
en de 'hondsdolheid' van Leen die ervan
liep te schuimbekken, zoals hij het uit
drukte. Daaraan en aan de vele, vele zo
warm-menselijke gebaren van Jeanne en
Leen. Hun houding tegenover mij bepaal
de mijn houding tegenover Hollandse
mensen die ik niet kende. Jeanne en Leen
stelden me in staat om de mensen die me
zo vreemd waren door heel andere ogen
te zien, met minder vooroordelen en met
meer begrip.
Juul Lentze
"INGET MATI" "AD PATRES"
Fa. Johs. Ouwejan Zn.
H.v. Olphen
Al meer dan 40 jaar het adres voor
de enige echte Indische saucijsjes
Tevens in ons assortiment
Babat - Paroe - Limpa oetak
De Groenteman H.v. Olphen,
Haverkamp 222, 2592 BM Den Haag,
tel. 070 - 383 96 99. V.a. Centr.station
bereikb. met bus 4 of tram 6.
Ik bezat een magneet.
Een echte hoefmagneet. Als het regende
ontstond er altijd rechts van ons huis een
klein waterstroompje. Doordat water
stroompje werd de bovenlaag van de
grond weggespoeld. In de bedding van het
kleine riviertje schitterden blauwachtige
korreltjes in het zonlicht.
Met mijn hoefmagneet kon je de ijzererts
oppakken. Op een krant werd het natte
erts in de zon gedroogd.
We hurkten bij de krant en wachtten tot
het erts droog genoeg was om er leuke
dingen mee te doen. Van natuurkunde
hadden we natuurlijk nog nooit gehoord.
David, Harry en ik keken onze ogen uit,
als er een patroon in het erts ontstond,
wanneer ik de magneet onder het papier
hield. 'Wadoe, een wonder, ja!'
Ik loop op Bali in de bloedhitte door het
zwarte zand van Sanur Kaja. Er is nie
mand te zien. Iedereen schuilt of houdt
een middagdutje. Ik geniet. Ik slof lang
zaam met mijn videocamera over het
strand. De zon doet me huiveren.
Ik daal af naar een lager gelegen stuk
strand en sta oog in oog met een Baliër
gekleed in plastic zak op het hoofd en
polshorloge.
'Kom je ook baden?' vraagt hij vriendelijk.
Een Indonesiër houdt zelden zijn hart
vast, maar wel zijn... De man doet het dis
creet met zijn linker hand. Niet de rechter,
natuurlijk.
Ik weet me even geen raad. De plotselinge
ontmoeting heeft me van mijn stuk ge
bracht.
'Nee, mompel ik.' 'Ik ben wat aan het fil
men.'
'Het zand is goed,' zegt hij. 'Goed tegen
reuma, tegen ziekte.'
Ik bekijk hem.
Hij heeft zich ingesmeerd met het zwarte
zand van Sanur Beach.
Ik moet wat terugzeggen. 'Het zand is...'
Verdorie, wat is magnetisch in het Bahasa?
Ik pieker, maar weet het niet. Ik wijs naar
het zand en ineens krijg ik een idee.
Ik maak mijn Aimante - Made in Japan -
armband los. Deze bestaat uit kleine mag
neetjes. Ook tegen reuma.
Ik leg de armband in het zand. Ziedaar, de
ijzerdeeltjes springen tegen de magneetjes
aan.
'Adu,' zegt de man verbaasd. Een zucht
van verlichting ontsnapt me. 'Zie je,' pro
beer ik weer. 'Dit zand is...
Een gerucht achter me doet me omdraai
en. Daar staat een aantal fleurig geklede
vrouwen, kinderen en mannen in prachti
ge witte gewaden ons vanaf de verhoging
aan te staren. Ze hebben offergaven op
tampa's en in manden bij zich. Zonder
een woord te spreken, kijken ze naar ons.
'Ik ga baden,' zegt de man. Hij draait zich
om en schrijdt naar de zee. Ik vlucht snel
de hoogte op. De man poedelt onbekom
merd in het water. De plastic zak blijkt
zijn gajoeng te zijn. Hij schept er water
mee en wast het zwarte zand van zijn
lichaam.
De plechtigheid begint. De offers worden
aan de rand van de vloedlijn geplaatst.
De mannen en kinderen hurken neer.
De vrouwen blijven staan. Uit een casset
terecorder klinkt gambelanmuziek.
Er worden bloemen gestrooid. Vers fruit
ligt in de zon te blakeren. Onder het oog
van de aanwezigen stapt de man het water
uit en gaat zonder zich te haasten naar
zijn stapeltje kleren toe.
Hans Plas
11
Begrafenis-
en Crematie- Onderneming
Opgericht 1924
ROUWKAMERS
EN ONTVANGKAMERS
AIRCONDITIONED
Kantoren:
Frederik Hendriklaan 7 - Den Haag
Tel. 070 - 355 64 27 (drie lijnen)
42ste jaargang nummer 1 juli 1997