je-lah-je-
kripoet
Dubbele tong
Hendrik hogelijk de pest aan hem kreeg.
Toen de Engelsman hem vroeg om een
paard te laten voorkomen, omdat hij een
rit te paard wilde gaan maken, besloot
Hendrik hem een hak te zetten. Hij zorg
de ervoor dat er een koe klaarstond, waar
op men een vrouwenzadel had vastge
maakt. Als het verhaal waar is zullen er
wel enige hartige dingen zijn gezegd...
Van dat hotel gesproken... op enige af
stand achter het hotel stroomde een
riviertje. Hendrik had moeite om zijn
vuilnis kwijt te raken, dus wat deed hij?
Hij liet de loop van het riviertje zodanig
veranderen dat het water direct achter zijn
hotel langsstroomde. Zo raakte hij zijn
troep makkelijk kwijt. Moeten wij in
Holland nu eens moeten proberen...
Hij was ook op een ander terrein een za
kenman.
Het verhaal gaat dat hij het monopolie
bezat over alle postpaarden (en postkoet
sen?), die in Oost-lava de postdiensten
verzorgden. Het zou waar geweest kunnen
zijn; diverse kinderen zaten bij het post
wezen als chef van postkantoren.
Hendrik lohan was een vermogend man,
die vele mensen financieel heeft geholpen.
Hij stond bekend als de 'keizer van Mo-
djokerto'. In de huiselijke kring speelde hij
vaak piano. En dat kon hij uren achtereen
volhouden met zijn ene been over de an
dere en alles uit het hoofd. Beus vertelde
ons dat zij en andere kinderen er adem
loos naar konden luisteren.
Er zijn meer aardige en ook wat pikante
dingen boven tafel gekomen tijdens onze
vele gesprekken. Zoals ze ons verteld wer
den hebben we ze hier woordelijk weerge
geven:
Op latere leeftijd had Hendrik de gewoon
te centjes uit te delen aan bedelaars.
Nou was een cent in die tijd uiteraard
meer waard dan nu. Arme mensen kon
den daarmee een portie eten kopen.
In zijn luierstoel gezeten stond er naast
hem een bak met centen, waaruit elke be
delaar dan een cent mocht nemen. Dit
stelde hij alleen beschikbaar gedurende
enkele uren op zondagochtend en de
bedelaars waren daar goed van op de
hoogte. De bak met centen zou dan ook
wel elke keer leeggekomen zijn. Met zijn
zoons haalde Hendrik wel eens een grapje
uit. Hij wierp dan een dubbeltje achter
zich op de grond en zei dan 'Raap hem
maar op'. En op het moment dat ze zich
achter hem bukten, liet hij een flinke
wind. Je houdt het niet voor mogelijk...
Van een wind gesproken... er is nog iets
veel mooiers bekend. Hij liet eens een
flinke wind in een lege fles en deed direct
daarna een kurk op de fles. Vervolgens gaf
hij dan een van zijn kinderen de opdracht
met de fles naar de apotheek te gaan.
Op de vraag van de apotheker waarmee de
fles dan moest worden gevuld, moest er
geantwoord worden 'Mijn moeder had
gevraagd om dezelfde medicijn'. De apo
theker, die zich niet direct kon herinneren
om welke medicijn het ging, ontkurkte de
fles en rook eraan, waarop hij waarschijn
lijk steil achterover viel van de stank.
Enfin, de verhalen zullen misschien in de
loop der jaren iets zijn aangedikt; een feit
is dat er altijd wel een kern van waarheid
zal zijn geweest. En laat het verhaal wat
aangedikt het is toch prachtig om zoiets te
vertellen.
Zijn vrouw Theodora Poland was een lieve
en hoogstaande vrouw. We weten niet veel
van haar leven. Beus vertelde nog een ont
roerend verhaal. Theodora zag eens een
dood Javaans kindje in de rivier langsdrij-
ven. Ze liet het eruit halen, liet het vol
gens de lavaanse traditie in witte doeken
omwikkelen en vervolgens ter aarde be
stellen. Veel later, toen nazaten de plek
van hun voorvader bezochten, hebben ze
nog gekeken of het grafje er nog was.
Ze kwamen tot de ontdekking dat de In
donesiërs er een bedevaartsplaats van
hadden gemaakt.
Theodora is er ook wel eens tussen geno
men. Ze deed 's middags altijd een dutje
en een van haar kleinzoons (Jantje
Barents?) leidde eens een pony haar slaap
kamer binnen tot vlak bij haar bed en riep
toen heel hard: 'Oma, wordt eens wakker'.
Ha, ha, wat een doerak niet...
Theodora kon ook heel mooi batikken.
We hebben nog een prachtig kleedje ge
zien, dat Beus van haar over een bijzetta
feltje had liggen.
Hendrik lohan had een talrijke kroost.
Talrijk, ja... hij heeft zich in zijn leven niet
onbetuigd gelaten. Hij maakte dertien
kinderen, dat is niet mis.
Moeten wij nu zeggen: zijn arme vrouw?
Als we de foto's van het echtpaar bekijken
valt het ons op dat ze er blij en gezond
uitziet. Dat laatste is misschien strijdig
met een andere foto hieronder, maar wel
licht is de vrouw op deze foto niet
Theodora Poland, maar iemand anders.
Die foto is genomen bij het huwelijk van
Idzert Jacobus Johan, een van zijn zoons,
die in 1905 (op ongeveer drieëndertig jari
ge leeftijd) trouwde met Margot Clara Fifi-
na Doderlein de Win. Hendrik Johan was
toen ongeveer 64 jaar oud.
De gehele trouwfoto is opgenomen bij het
levensverhaal van zijn zoon Idzert in dit
familieboek.
We willen de dertien kinderen van Hen
drik Johan en Theodora Poland nog even
hieronder op een rijtje zetten.
De dochters waren zeven in getal:
Adrienne (tante Non) - Betsy - Eugenie -
Henriette (trouwt met Cornelis van Deun)
- Lies - Margot - Mien - En de zoons:
Dorus - Frans - Idzert - Izaak (Priet) - Jan -
Wim.
We zijn aan het einde gekomen van de
beschrijving van het leven van Hendrik
Johan en Theodora Poland. Zeker geen
mislukt leven. Het is jammer dat we niet
even de klok kunnen terugzetten om dit
echtpaar weer in levende lijve te kunnen
ontmoeten. Het zou de moeite waard zijn
geweest...
Wim en Pat Mertens
'Hallo?'
'Hallo. Juffrouw, u spreekt met de re
dactie van TONG-TONG.'
'Wat zegt u?'
'U spreekt met de redactie van TONG
TONG.'
'Wilt u dat nog eens herhalen?'
'U spr...'
'Ja, met de redactie van - maar dan?'
'TONG-TONG.'
'Ting-tong zegt u?'
'Nee juffrouw. Niet ting-tong en ook
niet ping-pong, maar TONG-TONG.'
'Wat is dat?'
'Dat is de Indische alarmklok.'
'O, tam-tam.'
'Nee juffrouw TONGNG-TONGNG!'
'Hoe spelt u dat?'
'Net als dat ding dat u in uw mond
heeft, maar dan dubbel.'
'Hahaba - twee keer tong!'
'Ja juffrouw - borrels op - dubbele
tong.'
'Hahaha - Tongtong dus!'
'Pfffff - ja juffrouw.'
'En wat is dat nu?'
'Ach juffrouw, dat is een blad. Een blad
ter bevordering van het drankmisbruik.
Tong-Tong een blad-blad voor bok-bok
ma-ma. Laat maar juffrouw. Dag juf
frouw!'
Brèèèngng!
Het tijschrift Tong-Tong heet sinds
1978 Moesson.
42ste jaargang nummer 1 juli 1997
19
HUMOR UIT I HET OUDE INDIË
