J.N.A. van Balgooy
Het leven na Indië:
Wggm
Voor zover ik mij kan herinneren,
werden wij op de middelbare
school volgepropt met weten
schappelijke woorden die op 'ie'
eindigden. Zoals biologie, geo
grafie, trigoniometrie et cetera.
Natuurlijk kwamen de woorden
geologie en archeologie ook
voor, maar die waren voor later...
veel later.
Pas toen ik in de Verenigde Staten terecht
kwam, besefte ik wat archeologie inhield.
Ik had mij altijd een archeoloog voorge
steld als een 'man' in kaki met een tropen
helm op, gewapend met een spade, pik
houweel en grote revolver. En die altijd
klaar stond om oude graven op te delven
op zoek naar schatten - liefst van goud.
In wezen is een archeoloog een heel ander
soort mens, vooral de moderne archeo
loog. Ten eerste is het niet altijd een man,
maar het kan ook een vrouw zijn.
De tropenhelm is vervangen door een
hoed (altijd een hoed). En de spade en
pikhouweel zijn in vele gevallen vervan
gen door een spatel, een kleine kwast en
een vergrootglas. Daarbij komt nog dat
hedendaagse archeologen veel meer weten
over onder andere biologie en geologie
dan hun voorgangers vijftig jaar geleden.
Zoals het woord zegt, archeologen bestu
deren oudheden. De vraag is natuurlijk:
42ste jaargang nummer 3 september 1997
wat voor oudheden? Gewoonlijk oudhe
den van menselijke afkomst, voor dierlijke
oudheden heeft men een paleontoloog
nodig.
Waarom ben ik geïnteresseerd geraakt in
archeologie? Ik weet het niet precies, mis
schien door de rotstekeningen die men
hier op zo veel plaatsen kan vinden.
Hoe ben ik in aanraking geko
men met archeologen (van huis
uit ben ik chemicus)?
Dat is makkelijk te beantwoor
den. Vanwege mijn vrouw, die
antropologie (alweer een 'ie')
studeerde en als nevenvak
archeologie moest doen, in de
Californische zon nog wel.
Archeologie in de Verenigde
Staten is minder spectaculair
Dit zijn rotstekeningen van
atatles, werpsperen die
waarschijnlijk alleen door
Indianen in Amerika wer
den gebruikt. Het is een
lange puntige stok, die met
stenen verzwaard is, het
geheel wordt met een hef
boom (een stok met een
gleuf) uit de hand gewor
pen. Ook deze foto is ge
maakt in Renegade Canyon,
Naval Weapons Center,
China Lake, Californië.
Dit zijn rotstekeningen - petroglyphs -
die men op verschillende plaatsen in
het zuidwesten van Noord-Amerika
kan aantreffen. Typische hoornteke
ningen van wilde schapen.
De foto is gemaakt in Renegade
Canyon, Naval Weapons Center,
China Lake, Californië.
dan in anderen gebieden, zoals Zuid-
Amerika met zijn pyramiden of Oost-
Afrika waar men overblijfselen van de oer
mens heeft gevonden. Hier in Noord-
Amerika heeft men veel minder mensen
beenderen gevonden. Men vindt hier
voornamelijk gebruiksvoorwerpen, rotste
keningen, woonplaatsen, en vuilnishopen.
Daarbij komt nog dat de voorwerpen niet
zo oud zijn vergeleken met voorwerpen
die men in de zogenaamde 'oude wereld'
vindt. Dat is dan ook één van de redenen,
dat men denkt dat Amerika veel later door
mensen is bewoond dan de rest van de
wereld.
Studies met isotopen, X-ray fluorometry en
laser spectrophotometry hebben de leeftijd
van voorwerpen en rotstekeningen die
men in Noord-Amerika heeft gevonden
gebracht op ongeveer twaalfduizend jaar.
Het oudste menselijk overblijfsel (een
mummie) is geschat op negenduizend
jaar. Deze mummie ligt in het staatsmuse-
um van Reno, in Nevada. Een enkele keer
sluipt een bericht binnen dat men iets
heeft gevonden wat dertigduizend jaar of
