PLANTEN UIT DE TROPEN
Gomphrena globosa
moessQn
door Netty Selder
kogelvormige bloemen uitsteken.
De bloemen zelf zijn ongeveer tweeënhalve
centimeter groot. Er zijn verschillende
kleursoorten zoals rode (rubra), witte
(alba), rosea (rose), gele (flavus), donker
paars (atropurpureus) en zelfs een soort
met bruin-oranje bloemen, zoals op de
foto. Het vruchtbeginsel is blaasvormig,
de zaden zwart en klein.
In Nederland worden de bloeiende plan
ten als potplant verkocht. Ook kan men
zaad verkrijgen. In maart kan in de warme
kas gezaaid worden, eind april in de kou
de kas. Nadat de plantjes één keer ver-
speend zijn, kunnen ze half mei de tuin in.
Zet de plantjes op een zonnige plaats en
in vruchtbare aarde. Ze groeien en bloeien
alleen goed als de zomer warm is.
De planten worden dertig centimeter hoog
en bloeien van juli tot september. Om er
droogboeketten van te maken (de bloe
men zijn daar uitermate geschikt voor)
moet men ze afknippen als de bloemen
wijd openstaan. De stelen worden afge
knipt en de bloemen worden onderstebo
ven opgehangen op een droge en donkere
plaats. De kleur van de bloemen blijft
lang behouden.
Geraadpleegde literatuur:
L. Bruggeman: Indisch tuinboek.
Derek Fell: The encyclopedia of flora.
Flora Indonesia. Tanaman hias yang ber-
bunga.
Gomphrena globosa: Kogelamarant,
Kembang Kantjing
Familie: Amaranthaceae - Amaranten
familie
Dit kruidachtige struikje komt oorspron
kelijk uit tropisch Amerika. In Australië en
het oostelijk deel van Indonesië komen
enkele wilde soorten Gomphrena voor.
In Indonesië groeit deze éénjarige in tui
nen en parken, in de laagvlakte en in het
gebergte. De Gomphrena globosa groeit
het beste in de warmte en op een vrucht
bare, kleiachtige grond. Tuinen en parken
in de tropen staan vol met deze bloemen.
Nergens vindt men ze mooier in bloei
staan, een lust voor het oog.
Er zijn ongeveer negentig soorten. De naam
Gomphrena is een verbastering van de
Latijnse naam 'gromphaena', aanduiding
voor een plant met groene en rode blade
ren. Globosa wil zeggen bolvormig, wat
op de vorm van de bloemen slaat.
Op Bali noemt men de plant Tiga bulan,
'drie-maanden bloem', omdat ze in circa
drie maanden bloeit, zaden vormt en
doodgaat. In alle tropische landen kan de
plant het hele jaar door gezaaid worden.
Op Bali noemen ze de plant ook wel
'Bunga ratna', dat kan zowel 'diamant' als
'schone jonkvrouw' betekenen. Op Mid
den-lava staat ze als 'Adasadasan' bekend
en in Sumatra als
'Rondang sebulan'.
De plant wordt
gebruikt als genees
middel bij bloed
spuwingen.
Het struikje heeft een
zachte stam en wordt
ongeveer zestig centi
meter hoog. De onge
steelde groene lancet-
vormige bladeren
staan tegenover el
kaar. De stro-achtige
violetrode bloemen
zitten dicht opeen aan
bijna kogelronde
aren.
Ze lijken iets op de
rode klaverbloemen
(trifolium pratense).
De bloemen staan
bovenaan de stengels.
Opvallend zijn de
twee grote groene
schutbladen onder de
bloem, die boven de
30