PLANTEN UIT DE TROPEN Gomphrena globosa moessQn door Netty Selder kogelvormige bloemen uitsteken. De bloemen zelf zijn ongeveer tweeënhalve centimeter groot. Er zijn verschillende kleursoorten zoals rode (rubra), witte (alba), rosea (rose), gele (flavus), donker paars (atropurpureus) en zelfs een soort met bruin-oranje bloemen, zoals op de foto. Het vruchtbeginsel is blaasvormig, de zaden zwart en klein. In Nederland worden de bloeiende plan ten als potplant verkocht. Ook kan men zaad verkrijgen. In maart kan in de warme kas gezaaid worden, eind april in de kou de kas. Nadat de plantjes één keer ver- speend zijn, kunnen ze half mei de tuin in. Zet de plantjes op een zonnige plaats en in vruchtbare aarde. Ze groeien en bloeien alleen goed als de zomer warm is. De planten worden dertig centimeter hoog en bloeien van juli tot september. Om er droogboeketten van te maken (de bloe men zijn daar uitermate geschikt voor) moet men ze afknippen als de bloemen wijd openstaan. De stelen worden afge knipt en de bloemen worden onderstebo ven opgehangen op een droge en donkere plaats. De kleur van de bloemen blijft lang behouden. Geraadpleegde literatuur: L. Bruggeman: Indisch tuinboek. Derek Fell: The encyclopedia of flora. Flora Indonesia. Tanaman hias yang ber- bunga. Gomphrena globosa: Kogelamarant, Kembang Kantjing Familie: Amaranthaceae - Amaranten familie Dit kruidachtige struikje komt oorspron kelijk uit tropisch Amerika. In Australië en het oostelijk deel van Indonesië komen enkele wilde soorten Gomphrena voor. In Indonesië groeit deze éénjarige in tui nen en parken, in de laagvlakte en in het gebergte. De Gomphrena globosa groeit het beste in de warmte en op een vrucht bare, kleiachtige grond. Tuinen en parken in de tropen staan vol met deze bloemen. Nergens vindt men ze mooier in bloei staan, een lust voor het oog. Er zijn ongeveer negentig soorten. De naam Gomphrena is een verbastering van de Latijnse naam 'gromphaena', aanduiding voor een plant met groene en rode blade ren. Globosa wil zeggen bolvormig, wat op de vorm van de bloemen slaat. Op Bali noemt men de plant Tiga bulan, 'drie-maanden bloem', omdat ze in circa drie maanden bloeit, zaden vormt en doodgaat. In alle tropische landen kan de plant het hele jaar door gezaaid worden. Op Bali noemen ze de plant ook wel 'Bunga ratna', dat kan zowel 'diamant' als 'schone jonkvrouw' betekenen. Op Mid den-lava staat ze als 'Adasadasan' bekend en in Sumatra als 'Rondang sebulan'. De plant wordt gebruikt als genees middel bij bloed spuwingen. Het struikje heeft een zachte stam en wordt ongeveer zestig centi meter hoog. De onge steelde groene lancet- vormige bladeren staan tegenover el kaar. De stro-achtige violetrode bloemen zitten dicht opeen aan bijna kogelronde aren. Ze lijken iets op de rode klaverbloemen (trifolium pratense). De bloemen staan bovenaan de stengels. Opvallend zijn de twee grote groene schutbladen onder de bloem, die boven de 30

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1997 | | pagina 30