Sarong en Kabaja
•uhwk:**'-.
Ik was nog niet geboren toen deze foto
werd gemaakt; hij is ongeveer tachtig jaar
oud. Mijn moeder (staand) had op dat mo
ment, als kersverse mevrouw C. Hübner,
haar moeder en zusje te logeren.
Waarschijnlijk was het in de schoolvakan
tie, want haar zusje Tilly (zittend op de
trap met hond) was er ook. Zittend met
het kindje op schoot was haar moeder
(Mevrouw Overzier) en daarnaast een
schoonzusje (Piet Hübner).
Alle drie in sarong en kabaja, wat toen de
huisdracht was van de Europese vrouw.
Het verschil tussen de kledij van de Euro
pese vrouw en de Indonesische vrouw was
de sarong. De Indonesische vrouw had een
kain om en een gebloemde kabaja aan.
De Europese vrouw had een sarong en een
witte kabaja met veel kant. Dit onder
scheidde ze van de Indonesische vrouw.
De sarong of kain werd om de heup
gedrapeerd en vastgebonden door de
setagèn (gekleurde lange lap) die strak om
de taille gewonden werd. Vele Moessons
terug kwam ik de naam Van Zuylen tegen,
van de batikkerij Van Zuylen.
Mijn moeder vertelde daar heel veel over.
Ze was trots dat ze haar sarongs van die
batikkerij kocht, want die sarongs hadden
een thema. Zo had ze een sarong (met
veel rood) die Roodkapje heette!
Daarbij had ze geborduurde slofjes aan.
Die had ze in allerlei kleuren; prachtig
geborduurd met kraaltjes of palletjes. Chi
nees handwerk. Eerst werd er op lappen
fluweel geborduurd en daarna werd de
stof door de toekang sepatoe tot slofjes
getransformeerd. Toen ik zes was, heb ik
nog een rood stelletje van de collectie mo
gen gebruiken, want mijn moeder had een
kleine voet (maat 35) en ze droeg al lang
geen sarong en kabaja meer.
Ook de Indonesische vrouw draagt nu
veel vaker een jurk. Om economische re
denen, want een jurk is goedkoper in het
gebruik.
Kain en kabaja zijn natuurlijk veel duur
der, hoewel de machinaal gedrukte kain
redelijk goedkoop is.
Je hebt ze ook in allerlei kwaliteiten.
De heel fijne gedrukte (bijna niet van ba
tik te onderscheiden) en de grovere soort.
Maar toch zijn ze duurder in gebruik want
die dracht bestaat uit drie onderdelen, na
melijk kain, kabaja en setagèn (buikband)
en een jurkje is makkelijker.
Alleen op hoogtijdagen heeft men meestal
de traditionele dracht aan. In elke Indone
sische klerenkast is er wel een echte batik
kain te vinden. Soms jaren oud, want zo'n
kain werd bewaard voor bruiloften of be
grafenissen. Ze zijn onverslijtbaar door de
batikprocedure.
Deze foto is mij zeer dierbaar, want het
heeft ons, dat wil zeggen: mijn moeder en
ik, tijdens de Japanse bezetting uit het
kamp gehouden. Want bij elke registratie
(van hoeveel procent Indonesisch bloed je
in je aderen had) leurden wij met deze
foto die nogal donker was uitgevallen en
wezen op Oma Overzier, die dan een
Indonesische vrouw werd. En de sarong
en kabaja deed de rest, want de Japanners
wisten niet dat het toen een huisdracht
was. We zijn er iedere keer doorheen ge
glipt. Uiteindelijk kwamen we toch in een
kamp terecht, maar dat was tijdens de ber-
siap. Het waren de fabriekswoningen van
de onderneming Krèbèt bij Malang, maar
daarover een volgende keer.
E.P. Salomonson
Accommodatie
in
Y ogyakarta-Java
Indonesia
Duta Garden Hotel
Timuran MG III/103 Yogya 55153
Tel.: (062-274) 373 482,
Fax: (062-274) 372 064
us
Duta Guest House
-
-
-
-
Delta Homestay
Prawirotaman MG 111/597 A Yogya 55153
Tel.: (062-274) 378 092,
Fax: (062-274) 372 064
42ste jaargang nummer 4 oktober 1997
17
SINGLE
DOUBLE
Fan
40
45
Airco
45
50
Prawirotaman 26, Yogya 55153
Tel.: (062-274) 372 177/372 064,
Fax: (062-274) 372 064
SINGLE US
Garden
I
II
III
Econ
Fan
30
26
16
12
7
Airco
35
32
22
DOUBLE US
Garden
1
II
Ill
Econ
Fan
35
30
19
15
10
Airco
40
36
25
US
SINGLE
DOUBLE
Fan
12
14
Airco
17
19
Duta Garden Hotel, Duta Guest House en
Delta Homestay zijn van dezelfde eigenares.
Ze liggen dicht bij elkaar. Zwembad. Alle
kamers zijn rustig gelegen en schoon, met
douche, warm/koud water (behalve derde en
econ. klas), toilet. Omgeving tropische tuin.
Prijs kamers per nacht, incl. ontbijt, belas
ting, bediening, avondthee gebak.
Op aanvraag sturen wij U, voor verdere
informatie, onze brochure toe. Na reserve
ring kunnen wij U, indien gewenst, afhalen
van het vliegveld of het station (behalve
econ. klas). Reserveringen en informatie:
Prawirotaman 26, Yogyakarta 55153.
Tel. (062-274) 372 177/376 181,
Fax: (062-274) 372 064.