Wat ben ik eigenlijk?
Met de Sibajak terug naar Java, juli 1938.
De foto is genomen tijdens het kinderfeest dat één keer per reis werd gevierd voor de kinderen. Tijdens de reis werden de kinderen
tussen de middag vermaakt met sporten en handenarbeid op het speciale kinderdek, dat voor de veiligheid was afgeschermd met net
ten. Op het kinderfeest werden spelletjes en wedstrijden gedaan.
De man in witte kleding (aan de linkerkant) was de sportleraar. Het tweede meisje van links op de eerste rij is Beppie Seesinck Klee,
hiernaast (aan de rechterkant) zit de inzendster van de foto, mevrouw E. de Graaf-Westra (Beppie). Op de tweede rij, het derde meisje
van links is Truusje Jordans. De tweede jongen van links, op de derde rij is Don Kineron. De vijfde jongen van links (met een donker
gekleurde muts) is de broer van Beppie Seesinck Klee.
Waarom doen wij eigenlijk zo moeilijk
over het 'Indisch zijn'? De één vindt het
erg als je hem of haar Indo noemt, erger
nog: een belediging. I let moet zijn:
Indisch... De ander is juist trots als je hem
of haar Indo noemt... Adoeh repot jullie!!
Als je Indisch bent dan ben je een Indo en
als je een Indo bent dan ben je Indisch en
als je Indisch of Indo bent in Indonesië
dan ben je een Peranakan Belanda, dus in
feite is alles goed en geloof me, de naam
Indo is geen scheldwoord, absoluut niet.
Er zijn wel degelijk andere scheldwoorden
tegen de Indische mensen - dat weet ik
zeker omdat ik zelf een echte Indische-
Indo ben.
Of je nou een blanke Indo bent en ze
noemen je totok in de familie of in de
vriendenkring, of een Indisch meisje en je
ziet er uit als bibik-petjel... so what?
Wat belangrijk is, is dat je echt voelt dat je
Indisch bent... toch? Wil je Indisch zijn of
ben je verlegen om Indo te zijn? Kortom
Indo is een synoniem voor Indisch.
Ie bent geen Belanda, maar ook geen Indo
nesiër, je bent een Indische of een Indo of
een Peranakan Belanda. Punt uit!
Voor alle duidelijkheid gaan we even terug
in de geschiedenis... Tussen 1835 en 1845
deelde de Nederlands-Indische overheid
de bevolking in drieën: Europeanen
(vol- en gemengdbloedigen), Vreemde
Oosterlingen (Arabieren en Chinezen) en
Inlanders. Toch was er onderscheid tussen
volbloed-Europeanen en halfbloed-Euro
peanen.
De gemengdbloedigen werden onder de
noemer Indo gerangschikt. Het merendeel
van de in Indië geboren Hollanders, die
dit etiket ver beneden hun waardigheid
achtten, verzetten zich hiertegen. Toen de
Portugese ontdekkingsreizen zich naar de
Indische archipel uitbreidden, raakte het
woord mesties ingeburgerd. Dat wil zeggen:
Mestiezen of Mixtiezen hadden Europese
vaders en Indonesische moeders. Pas veel
later kregen de gemendbloedigen de ver
zamelnaam Indo - merkwaardig genoeg
na het bewind van de Engelsman Raffles
begin negentiende eeuw.
'Indisch' en 'Indische Nederlander' zijn
van veel latere datum. De term 'Indische
Nederlander' werd gegeven aan Indo's die
na de Tweede Wereldoorlog hun Neder
landerschap kregen of herkregen. Veel van
de uit Indië afkomstige Indo's hebben de
grootste moeite en blijven het vreemd
vinden als totoks zich Indisch noemen.
De Indo's stammen voor het merendeel
uit relaties tussen Europeanen die in de
negentiende eeuw naar Indië kwamen en
inheemsen.
De Europeanen in de tijd van de VOC be
stonden naarmate de tijd verstreek in toe
nemende mate uit andere Europeanen
(Engelsen, Denen, Duitsers, Vlamingen,
Walen en Fransen).
INDO, In Nederland Door Omstandighe
den... nee, grapje hoor. BINGO... Ben In
Nederland Goed Ontvangen... ook grapje!
Beter lachen dan ruzie maken over Indo,
ja toch? Oké, ik stop voorlopig met schrij
ven over 'Indisch' en 'Indo', want ik kan
doorgaan tot vol dit blad... bossen!
Ed Brodie
42ste jaargang nummer 5 november 1997
19
l
