Bruggen
Meditations
from
Als we in de oude Ford met een vaart van
wel 60 km per uur van Singosari naar
Malang of ergens anders heen reden, kon
je er zeker van zijn dat een paar keer kip
pen vlak voor de wagen de weg overstaken.
Soms vlogen de veertjes in het rond en
was het 'wijlen de kip', maar als het beest
de overkant haalde, vroeg Pa die altijd
klaar stond om ons wat bij te brengen:
'Waarom steekt die kip nou de straat
over?' De eerste keer dat die vraag gesteld
werd, keken we dom; het antwoord wisten
we niet. Pa zei lachend: 'Om aan de over
kant te komen.' Zo simpel toch. En waar
om bouwen wij bruggen over rivieren en
zelfs over baaien en zeestraten? Ook om
aan de overkant te komen natuurlijk, net
als die kip.
We gingen met de auto op vakantie naar
Bandoeng en Pa had ons verteld wat we
zouden zien op deze trip. Het meest span
nende en onbegrijpelijke von
den we zijn verhaal van een
brug over de kali Solo voordat je
bij Toeban, aan Java's noordkust
kwam. Het bijzondere ervan was
dat trein en auto óver dezelfde
brug het water moesten overste
ken. Dat vonden we vrij grieze
lig, stel je voor dat er een trein
aankwam als je midden op de
brug was? 'Dan ben je de sigaar',
zei Pa laconiek, en daar konden
we het mee doen. We kwamen
aan de kali Solo en dachten dat
het de zee was! En over al dat
water lag de brug. Enorm lang
en groot in onze kinderogen.
Pa bedeelde ons de serieuze
taak, hem op tijd te waarschu
wen als we een trein zagen aan
komen en reed de brug op die eindeloos
lang leek. We waren halverwege toen mijn
jongere broer opeens begon te gillen:
'De trein, de trein!' Pa drukte hard op het
gaspedaal en keek daarna pas hoe ver weg
hij van de aankomende trein was. Maar er
kwam niks aan, helemaal niks. Broer
Harry glunderde: '1 april!' Geef neks het
was al juli. Hij had meteen een lel van Pa
te pakken die - je kan wel nagaan - vrese
lijk was geschrokken. Deze kleine episode
bleef me bij. laren later staken we die
brug weer over op weg van Soerabaja naar
Semarang. De Bengawan Solo leek niet
meer op de zee, integendeel. Ik vond hem
wat smalletjes. De brug was ook niet meer
zo eindeloos lang, maar was nog altijd wel
een kunststuk. Jammer genoeg weet ik
geen bijzonderheden over de brug zoals
de lengte, wanneer die brug gebouwd is
en dergelijke dingen.
Wanneer we naar New York gaan, komen
we onder andere door Virginia. Daar slaan
we af naar het oosten en gaan niet naar
het noorden via Washington D.C., maar
via de Chesapeake Bay Bridge Tunnel,
sinds 1987 ook wel the Lucius J. Kellam
Ir. Bridge Tunnel genoemd naar de man
die het bouwen van een brug over de
Chesapeake bewerkstelligde. De baig is
betul één van de wonderen van de wereld.
Je weet niet wat je ziet. Daar, bij Cape
Henry in Norfolk, begint de brug die acht
entwintig kilometer lang is en hij eindigt
bij Cape Charles in Hampton, aan het an
dere eind van de baai. Op de brug rij je
soms wel dertig meter boven het water
'over de zee'. Hij wordt twee maal onder
broken door tunnels die elk tweeënhalve
mijl lang zijn en zo'n dertig meter diep
liggen; een heel vreemde gewaarwording
als je zo geleidelijk aan onder water ver
dwijnt. De baai geeft toegang tot havens
van de U.S. Nav}> en commerciële havens
zoals Norfolk, Portsmouth en Newport
News. Dus als het brugverkeer in een tun
nel verdwijnt, varen vaak enorme grote
slagschepen, torpedobootjagers, tankers
en wat al niet, in het water boven de tun
nel. Het geheel is geweldig indrukwek
kend. De brug strekt zich uit zover het
oog reikt en verdwijnt dan ineens in de
baai. Voor je duikt een man-made eilandje
op van zand en steen, het begin van een
tunnel en mijlen verder nog eens zo'n ei
landje, het begin van de tweede tunnel en
dan rijst de brug weer uit het water als het
monster van Loch Ness en strekt zich ver
der uit tot Cape Charles, maar niet voor
dat je eerst een 'brug over een brug' pas
seert. Hoe doen ze het, vraag je je af, het
is allemaal zo gigantisch groot en groots.
De eilandjes (met elk genoeg parkeer
plaatsen voor tweehonderdvijftig auto's)
alleen al kostten vijf miljoen dollar per
stuk. En nu zijn ze halverwege met het
leggen van een tweede wegdek! Er staan
daarvoor al peilers in het water die eruit
zien alsof ze de baai in marcheren.
De hele brug staat in zo'n twaalf tot dertig
meter diep water, werd gebouwd in
drieënhalf jaar tijd, kostte totaal tweehon
derd miljoen dollar (goedkoop voor wat
het is), werd geopend op 15 april 1964 en
is compleet met opritten ongeveer zeven
endertig kilometer lang. Ik kan alleen zeg
gen dat het een hele gewaarwording is
over die brug te rijden en midden op zee
in een auto te zitten! Door de jaren heen,
na onze rit over de Bengawan Solo, zijn
we over heel wat wonderlijke bruggen ge
gaan. De bruggen bij New Orleans over de
Mississippi, de Skyway Bridge over de Baai
van Tampa, de Verrazano Bridge over de
Baai van New York en de elegante Golden
Gate Bridge over de Baai van San Francisco
om er maar een paar te noemen. Het zijn
naar mijn gevoel allemaal wereldwonderen.
Er zijn bruggen van staal en beton en er
zijn symbolische bruggen. De grootse
plannen die onze president heeft voor z'n
tweede vierjarige presidentschap ziet hij
als 'een brug naar de 21ste eeuw' voor zijn
volk en voor de rest van de wereld.
Wij zijn allemaal bezig een denkbeeldige
brug over te steken die een heel jaar lang
is. Op onze trip over die brug zien we heel
wat en doen we heel wat ervaringen op.
We reizen het ene jaar uit het andere jaar
in, maar het verschil tussen onze brug en
eentje van beton en staal is dat die van
ons maar één kant uitgaat, je kunt niet
meer terug. Op onze one way trip blijven
we genieten van het uitzicht en blijven we
ervaringen opdoen en voor we het weten
zijn we bij de volgende brug gearriveerd.
Die steken we dan ook over. En waarom
doen we dat? Om aan de overkant te
komen natuurlijk en het liefst heelhuids.
De 1998ste brug wacht ons, een brug die
ons, naar we hopen, veilig zal leiden naar
vrede, gezondheid en voorspoed en... de
volgende brug. Happy New Year!
fuul Lentze
42ste jaargang nummer 6 december 1997
35
