Kerstmis, 1946
Kerst in
Bandoeng
Het liep tegen Kerstmis, in decem
ber 1946. We ontscheepten in
Tandjoeng Priok en werden onder
gebracht in een oud internerings
kamp, in een barak.
Samen met Chris Lautenslager
moest ik wachtlopen.
Op een goed moment hoorden we ergens
kerstliederen zingen en we gingen op on
derzoek uit. We werden enthousiast in een
politiepost ontvangen. De agenten daar
spraken geen Nederlands, maar Chris ken
de een Leger des Heils liedje, met andere
woorden: 'dronken tor is er nog redding
voor u'. De melodie kenden ze wel en ze
zongen enthousiast mee.
't Werd een leuk feestje en we moesten
blijven eten. Maar te laat dachten we bij
de eerste happen van de soep aan de les
sen 'nooit zomaar iets eten', want onze
tong brandde zowat uit onze mond.
De redding kwam met de aflossing van de
wacht.
Alles was nogal ongeorganiseerd zodat we
geen straf opliepen voor het verlaten van
onze post.
Eerste Kerstdag werden we in vrachtwa
gens geladen en gingen we show rijden
naar Bogor. De weg daar naar toe was juist
vrij gegeven.
De volgende dag inschepen op de Ijsvogel,
onderweg op volle zee overstappen op een
ander landingsvaartuig, de Pelikaan. Over
de Moesi naar Palembang en geland bij de
Benteng.
Daar werden we verdeeld over diverse pun
ten die we bezet hielden; de meesten door
het KNIL, de Gadja Merah. Wij voeren
met een Higgens boot naar een loods van
de Borsumij en onderweg werden we van
af de overkant beschoten. Dat hadden we
nog niet eerder meegemaakt, maar met
een Orlikon was het snel beslecht. Ook de
loods lag regelmatig onder vuur.
Ik zal het verder kort houden, net zoals de
legerleiding dat deed op Nieuwjaarsdag.
Er werd toen een actie ingezet om de TNI
buiten een straal van vijftig kilometer te
krijgen. Daardoor hebben we uiteindelijk
weinig last meer gehad in Palembang.
We verhuisden naar de concessie, de zoge
naamde Europese wijk, waar een werk
plaats was, die wij van de Gadja Merah
overnamen. Zij hadden inmiddels meer
dan genoeg gedaan.
C. de Lange
December, 1922. Een tjemara als kerst
boom in het huis aan de Nieuwstraat 4 in
Bandoeng. Daar woonde toen de familie
Voskuil.
Van links naar rechts zien we: Jan (zestien
jaar oud), Connie (vier jaar) en Paul
Voskuil (zeven jaar). De kinderen hadden
nog nooit Kerst in Holland gevierd.
Inzender van deze foto is de jongste uit
het gezelschap, Paul Voskuil.
Hij is de oom van Robert Voskuil, schrij
ver van de fotoboeken over onder andere
Batavia en Bandoeng.
Voor reacties kunt u met Paul Voskuil
contact opnemen. Hij woont tegenwoordig
aan Park Sparrendaal 116, 3971 ST
Driebergen, tel. 0343 - 52 18 68.
42ste jaargang nummer 6 december 1997
7