Vroege herinneringen
moessQn
Het was lang na de oorlog dat ik een keer
met mijn moeder zat te praten over tempo
doeloe: Ik vertelde haar dat ik mij goed
herinnerde dat Jetty (mijn oudste zus) en
ik in een tandoe zaten en dat Wim op een
paardje naast ons reed. Ik had geslapen en
werd wakker omdat iemand zei: 'We zijn
er!' Voor mij zag ik de witte huisjes van
een kampong en het was goed heet. Voor
zover ik mij kon herinneren, reden vader
en moeder allebei ook op paarden, maar
dat wist ik niet meer zeker. Stom verbaasd
had moeder mijn relaas aangehoord.
'Dat kun jij je helemaal niet herinneren!'
reageerde ze.
'Waarom niet?' was mijn wedervraag. 'loh,
dat was toen wij in 1925 op Bandoeroto
aankwamen en toen was jij net twee jaar.'
'la maar, lieve moeder, ik zie het zo duide
lijk voor me dat ik het wel uit kan tekenen.'
Ik kon mij niet helemaal herinneren wat
er vervolgens gebeurde. De combinatie
van plotseling wakker worden en het bij
zondere dat we op de plaats van bestem
ming aan kwamen, maakte dat die situatie
zo scherp in mijn geheugen was blijven
zitten.
Dat die gebeurtenis het begin zou
worden van precies tien jaar onverge
telijke jeugd wist ik toen uiteraard niet.
De eerste jaren brachten we door in de
sienderan. Vader was eerste employé.
De toenmalige administrateur was de
heer Hügenholtz. Voorzover ik mij kan
herinneren, hadden hij en zijn vrouw
geen kinderen. Mijn neef Bauke
Alkema (twee jaar ouder dan ik) die
met zijn ouders en broertje Piet bij ons
logeerde bracht op eigen houtje een
bezoek aan mevrouw Hügenholtz.
Die had kennelijk schik in het
parmantige kereltje en dacht
hem een groot plezier te kunnen
doen.
'Kom jij eens even met mij mee, dan heb
ik wat moois voor je.' Dat was niet tegen
dovemansoren gezegd. Dus Bauke nieuws
gierig achter haar aan, naar een grote,
deftige kast. De deur ging open en na
even zoeken haalde mevrouw er een sta
peltje ansichtkaarten uit.
'lij mag een hele mooie kaart uitzoeken.'
Bauke, met de handen op de rug, bekeek
ze vluchtig. Met een afkeurende blik in
zijn ogen was zijn reactie: 'Nee dank u, ik
heb thuis rommel genoeg!' Oei, en dat bij
de vrouw van de baas van je oom! Geluk
kig heeft dit voorval geen nadelige gevol
gen gehad voor de carrière van mijn vader,
maar een beetje pijnlijk was het wel.
1 loe mevrouw Hügenholtz er op gerea
geerd heeft, is mij niet bekend.
Wat ik nog wel heel goed weet is het mis
bruik dat ik heb gemaakt van een prachtig
Sinterklaascadeau. Het moet op of vlak na
het feest van de Goedheiligman zijn ge
weest, dat mijn zus iets deed wat mij niet
aanstond. Misschien dacht ze wel haar
kleine broertje tot de orde te moeten roe
pen of zoiets.
In ieder geval stond het dat kleine 'lieve'
knulletje niet aan. Die pakte zijn pas ver
kregen houten stokpaard, haalde er flink
mee uit en raakte zijn toegewijde zus met
de kop tegen haar hoofd. Jetty brullen!
Het stokpaard voortijdig onthoofd en
ik...? Ik heb nooit meer een stokpaard be
zeten. Gelukkig heeft mijn zus me mijn
misdaad intussen vergeven.
Ik meen te mogen stellen dat wij nadien
over het algemeen zelfs best met elkaar
overweg konden.
Jetty is, naar moeder me eens vertelde, op
een haartje na aan een ramp ontsnapt.
Het was in de sienderan dat zij op een
vroege morgen wakker genoeg was om
haar bedje uit te komen en op inspectie
uit te gaan. Vader en moeder lagen nog in
bed toen zij hun dochtertje vanuit de eet
kamer enthousiast 'kodok, kodok' hoor
den roepen. Wat? Een kikker in de eetka
mer? Dat kon toch niet?
Zij het bed uit om te kijken wat Jetty voor
een kikker aanzag. Ze schrokken zich een
hoedje toen zij ontdekten dat onder de
kast een levende cobra lag verscholen.
Terwijl Jetty 'kodok, kodok' roepend naar
de kast liep, kwam het dier overeind met
zijn kraag opgezet in aanvalshouding.
Met een snelle greep wist moeder Jetty te
redden, waarna vader met het ondier afre
kende. Geen wonder dat moeder zo'n af
keer van slangen had. Ze dacht ze zelfs te
voelen als er een in de buurt was.
Mijn moeder vertelde eens over een nare
ervaring, waarvan ik mijzelf gelukkig niets
kan herinneren. Zo jong als ik was, zocht
ik het al hogerop, niet figuurlijk maar let
terlijk.
24
"i v".
i >f;*. ':ï-*a&<XA