moessQn
De inhoud van ingezonden
brieven valt buiten de
verantwoordelijkheid van de redactie
Even uw aandacht
Wilt u in het vervolg uw vragen, sugges
ties, kopij niet naar mij, maar rechtstreeks
naar de redactie van Moesson zenden?
Bergstraat 27, 3811 NE Amersfoort.
Ik behoor niet tot de redactie en woon in
Den Haag. Mijn naam in het blad bete
kent evenveel als elke andere naam onder
een artikel. Dus niets meer naar mij zen
den, een mijl op zeven als het weer naar
Amersfoort moet!
Lilian Ducelle, Den Haag
Koningshuis
De uitbundige wijze waarop Moesson
doorgaans het koningshuis meent te moe
ten bewieroken, staat wel in contrast met
het beeld van Prins Bernhard die het bij
zijn laatste privébezoek niet kon nalaten
Suharto te omhelzen. Het wordt hoog tijd
dat we ook eens de minder prettige kan
ten van ons koningshuis belichten.
H.G. Laarman, Utrecht
Rook
Het artikel 'Rook' Moessonjanuari 1998,
pagina 23) zou aan volledigheid hebben
gewonnen, als aandacht was besteed aan
de invloed van het klimatologisch feno
meen 'El Nino'.
Op de ene plaats zorgt 'El Nino' voor gro
te droogte, ergens anders juist voor over
vloedige regen.
In Onze Wereld (december 1997) schrijft
Walter van Hulst: 'El Nino (Spaans voor
'het Kerstkindje') is de regelmatig teaig-
kerende opwarming van het water van de
Stille Oceaan. Het warme water verdrijft
de tonijn uit de kust van Peru, zodat de
vissers met Kerst werkloos thuis zitten;
vandaar de naam.'
Hatt Veldhuijzen, Den Haag
Toegoe (1)
Vroeger was Toegoe een gehucht, even
buiten Batavia. Nu is Tugu een wijk van
Jakarta. In de jaren zestig is een groep
Tugunezen naar Suriname geëmigreerd.
Na enige tijd is de groep teleurgesteld
naar Nederland gegaan. Bij de bewering
dat Tugunezen ook naar Brazilië zijn
geëmigreerd Moessonjanuari 1998,
pagina 35), plaats ik vraagtekens.
Volgens de Pasarkrant (winter '94) wonen
in Nederland nog ongeveer honderd ge
zinnen met Toegoe-wortels. Het Orkes
Keroncong Cafrinho-Tugu heeft in 1994
en 1996 op de Pasar Malam Besar in Den
Haag opgetreden. In de Pasarkrant hebben
Tanneke de Groot (lente '94 en winter
'94), Jessica Teunissen (zomer '94) en
Melanie Tangkan (winter '95 en lente '96)
over de Tugunezen en hun muziek
geschreven.
Han Veldhuijzen, Den Haag
Toegoe (2)
In de periode september 1947-januari
1948 waren wij met ons bataljon (3e ba
taljon 10e Reg. Infanterie 7 december) be
last met de havenbewaking in Tandjong
Priok. Contact met majoor J.P. Verwoerd,
hoofd van de Christengemeenschap in
Toegoe, leidde tot een gezamenlijke kerk
dienst, waarbij zowel hun voorganger als
onze veldprediker, Ds. R. Bakker, voorgin
gen. Van ons bataljon waren zo'n twintig
man in het witte kerkje van Toegoe. Het is
mij niet bekend of de bataljons die na ons
in Priok met de bewaking waren belast,
ook contacten met de gemeente hebben
onderhouden.
L. Schuitemaker, Leiden
Toegoe (3)
la, Toegoe ken ik. Ik ben er vroeger op de
fiets geweest, toen wij, soldaten, er kron-
tjongmuziek gingen kopen. Ook de relatie
met Depok was nauw; het waren beide
christendorpen tussen de Islam.
Er bestaat een boek over Toegoe. Dat is in
de grotere bibliotheken te vinden.
Zendingstijdschrift De Macedoniër (1890),
pagina 81 t/m 142.
D.A. Visiter, Voorschoten
Firma Jacoberg
In het januarinummer van Moesson staan
op pagina 11 twee foto's met 'Jacobergers'.
Ik ken verschillende mensen op deze foto.
Met Frits Munting was ik tot zijn dood toe
zeer goed bevriend. Een paar jaar geleden
is hij op tachtigjarige leeftijd in Australië
overleden. Camille Gaillardin (zij was ge
scheiden van Karei Bol) was een begrip.
Zij runde na de oorlog boven Bandoeng
(Tjibuluiet) het Jacoberg-vakantiehuis.
Zij was een zwart-witfiguur: zij mocht je
of mocht je niet. De heer en mevrouw
De Waard heb ik beiden gekend en Diclc,
de zoon, was een collega van mij. Als er
een Jacoberg-reünie in Nederland wordt
gehouden, is Dick meestal van de partij.
De heer Jacquet heb ik ook nog meege
maakt en later in Nederland regelmatig
contact mee gehad. De namen Karei Bol,
Breemer en Kamerling ken ik van horen
zeggen. De heer Duymaer van Twist herin
ner ik mij als exportman. Op de tweede
foto (rechts onder) herken ik Huib Verwey,
een van onze papiermensen. Zijn weduwe
Tjits Verwey woont met haar nakomelin
gen in Australië. Ik heb haar adres. Ik ben
in het bezit van een Jacoberglijst van na
de oorlog, zeer compleet. Belangstellenden
kunnen bij mij terecht.
Vrijwel elk jaar kom ik in Indonesië en
dan bezoek ik de toko Merah, aan de Kali
Besar. Drie oudgedienden bevinden zich
nog in het gebouw en elke keer ga ik er
weer mee op de foto.
Kleis van Dijk,
P.H. ter Meulenplantsoen 2, 7524 CA
Lonneker, tel. 053 - 435 60 32.
Boek der Indo's (1)
In Moesson van december 1997 schrijft
Lilian Ducelle op pagina 43 dat ik tijdens
mijn lezing geen overtuigend antwoord
heb gegeven op haar vraag waarom ik
Het boek der Indo's heb geschreven. Ik heb
haar uitvoerig antwoord gegeven. Andere,
jonge lezers van mijn boek hebben zich
met spitse opmerkingen in het gesprek
Heb niet alle Kerst- en Nieuwjaarspost kunnen beantwoorden.
Bij deze: Heel veel dank voor al uw goede, lieve, wensen. Same to you1.
Lilian Ducelle
4
Brieven