moessQn
Meer informatie:
32
minderhedenorganisaties een dubbel doel
na. Binnen de doelgroep ervaringen uit
wisselen over je identiteit, leren van el
kaar, proberen optimaal te profiteren van
je cultuurvoorsprong en naar buiten toe
iets laten zien aan de samenleving. Dat
laatste element willen we concretiseren
door aan het eind van 1998 een debat/
forum te organiseren rond een bepaald
thema waaraan vertegenwoordigers van
verschillende culturen deelnemen,- men
sen die hun sporen op dit gebied hebben
verdiend. Namen noemen we nog niet.'
Jim: 'Verder hebben we op 17 januari
1998 onze nieuwjaarsreceptie gehouden.
Behalve een moment van bezinning - te
rugkijken naar - was er een cabaret aan
wezig en live-muziek.'
Linda: 'Over de programmering voor de
rest van het jaar hebben we enkele ideeën,
maar deze zijn nog niet vast omlijnd.
Het ligt in de bedoeling om een tweetal
bijeenkomsten te organiseren met het
zelfde thema als in 1997. We nodigen
daartoe mensen van het netwerk uit om
een presentatie te houden over de wijze
waarop ze kijken naar hun identiteit in
relatie tot hun werk en leven. We denken
daarbij aan personen die werkzaam zijn
in de automatiserings- en communicatie
branche.'
Vervolgens komt het gesprek weer uit op
verscheidenheid. Op 'Hollandse' wijze in
formeer ik naar de culturele herkomst
van hun partners.
Jim heeft een half Hollandse/half Poolse
partner, Linda had een Molukse partner
en daarvoor een Hollandse partner. Waar
om geen Indische partner?
Linda: ik ben eigenlijk pas de laatste drie
jaar door het netwerk en door mijn werk
veel Indische leeftijdgenoten tegengeko
men. Daarvoor - op school en tijdens mijn
studie - nauwelijks. Als ik vroeger - op
een feestje bijvoorbeeld - wel eens iemand
ontmoette waarvan ik dacht dat die In
disch was, dan sprong mijn hart meteen
over. Toch durfde ik het nooit te vragen.
Je wist namelijk niet of hij of zij die
vraag wel op prijs stelde. Niet iedereen
die Indisch is, wil ook als Indisch worden
bestempeld. Zelfs mijn eigen broer vond
zich een echte Hollandse jongen. Nu
denkt hij daar heel anders over.'
Jim: 'Dat was in die tijd een erg gevoelig
onderwerp. Het kwam te dichtbij, leek
het wel. Met Indische meisjes had je meer
een broer-zus relatie. Zeker in je jeugd.
Mijn partner heeft een wezenlijke aanzet
geleverd om met mijn identiteit aan de
slag te gaan. Zij sprak me aan op typi
sche on-Hollandse trekjes. Gedragingen
die ik toen niet in de gaten had.'
Een communicatie-probleem
Jim: 'Nee, geen probleem, maar een ver
schil. Communicatie is per definitie ge
compliceerd. Dat intrigeert me juist;
aantrekken en afstoten. Nu vind ik het
heerlijk om het aan mijn Indische ach
tergrond op te kunnen hangen.'
Linda: 'Dat verschil heeft altijd gespeeld.
Vroeger al. Er zijn dingen waar je met
Hollandse mensen niet over spreekt.
Over dat er zich meer afspeelt tussen
hemel en aarde bijvoorbeeld. Typisch In
disch onderwerp. Dat zou je in gezelschap
van Hollandse mensen hooguit als grap
pige anecdote brengen. Niet serieus,
zoals het in de Indische gemeenschap
wordt benaderd. Zo scherm je jezelf af.
Doe je dat niet en stel je je kwetsbaar op,
dan word je uitgelachen.'
Stel dat je ldnderen zou hebben. Wat zou
je die mee willen geven f
Jim: 'Opvoeden is voor mij begeleiden
naar volwassenheid. In die zin zou ik de
historie willen doorgeven en de muziek.
Ook zou ik ze Indisch leren koken.
De eetcultuur zal immers altijd onder
deel blijven van de Indische cultuur.'
Linda: 'Dat geldt voor mij ook. Mijn broer
is met een Hollands meisje getrouwd.
Zijn kinderen hebben dus Indische en
Hollandse grootouders. Toen de kleinkin
deren voor het eerst rijst aten bij hun In
dische opa en oma, zagen ze dat de hond
ook rijst kreeg. Het gevolg is dat ze voor
taan elke keer vragen of ze aardappelen
of 'honden-eten' krijgen. Dit grapje is in
de familie niet meer weg te denken.'
Jim: 'Voor mezelf heb ik het netwerk ge
bruikt om tot 'volwassenheid' te raken.
Herkennen door te spiegelen. Je oorsprong
weten en daardoor letterlijk leren op
twee benen te lopen. De band met Indië
en Indonesië was er en is er nog steeds,
omdat een deel van mijn familie er woont.'
Ben je ooit naar Indonesië geweest
firn: 'Ik was zesendertig toen ik de eerste
keer naar Indonesië ging. Die reis was
erg verhelderend. Het huis stond er nog.
Ik ben er binnen geweest. Ik herkende de
plavuizen. Verder waren er nog veel meer
dingen, maar dat gevoel laat zich zo moei
lijk beschrijven. Schaken bijvoorbeeld.
Mijn vader leerde me schaken toen ik
vier was. In Indonesië kwam ik in con
tact met een schaak-goeroe en ik heb ook
tegen die man gespeeld. Tijdens het spel
merkte ik dat mijn vader me niet heeft
geleerd te schaken, maar om daar te zit
ten bij volle maan naast de sawah met de
krekels op de achtergrond. Zo heeft hij
veel dingen aan mij doorgegeven. Vroeger
zei hij: "Een pisang is geen pisang als je
hem hier (in Nederland) eet." Dat soort
dingen zijn niet te verwoorden, maar in
Indonesië werden ze helder.
Linda: 'Mijn moeder woonde als meisje
in Ambon, maar ging echter in Soerabaja
naar school. Elke vakantie ging ze naar
haar ouders in Ambon. Toen ik weer
voor het eerst terugging en Ambon aan
vloog, heb ik tijdens de landing twaalf
dia's gemaakt. Eenmaal thuis zei mijn
moeder dat het leek of ik die beelden
voor haar had vastgelegd.
Tijdens de eerste drie weken van mijn
verblijf was het net of ik met mijn vader
en moeder reisde. Ik zag alles door de
ogen van mijn ouders. Ik heb heel veel
bloemen en vruchten gefotografeerd. Iets
wat ik anders nooit doe. Toen ik de dia's
liet zien, reageerden mijn ouders precies
zoals ik had verwacht. Bij elke dia die ik
maakte, wist ik wat mijn vader of moe
der zou zeggen.
Na drie weken ben ik eigenlijk pas aan
mijn eigen reis begonnen. Ik herkende
bijvoorbeeld veel in de motoriek van
de Indonesiër. Dezelfde als die van mijn
ouders.
Indonesië is het mooiste land van de we
reld. Toch zou ik er alleen maar kunnen
werken en dan nog op voorwaarde dat ik
hier in Nederland kon blijven wonen.'
Jim: 'Ik heb in Indonesië zelfs al een graf.
Toch zou ik er niet aan moeten denken
om er te wonen. Ondanks het feit dat ik
ontzettend ontregeld ben na een Indone-
sië-reis en weer aan alle omstandigheden
hier moet wennen. Alles is op zijn plaats
gevallen. Het is goed zo.'
'Eenheid in verscheidenheid' is de sleu
telgedachte waarmee we het gesprek
beëindigen. Jim en Linda spreken de
hoop uit dat het netwerk kan bijdragen
tot die eenheid. Poekoel teroes
Indisch Netwerk, Grensstraat 25-1,
1091 SW Amsterdam,
telefoon 020 - 665 97 79.
