's Lands wijs, 's lands eer
When in Romedo as the Romans do
moessQn
We reden op een late namiddag temg van mijn beroepswerkzaam
heden in Medan, naar het betrekkelijk nieuwe wooncomplex
Setia Budi Indah aan de rand van de stad, waar ik mijn residen
tie heb. Overigens heb ik daar best een comfortabel huis met
zelfs een klein, niervormig zwembad in de achtertuin. Rond de
badplaats hebben wij rotspartijtjes geknutseld met tropische
planten en bloemen eromheen. Verder wonen in de tuin parkiet
jes in een mooie vogelkooi met Batakdak en uitzicht op ons bad.
Het verkeer in Indonesië
Wanneer ik schrijf 'we', dan zijn dat mijn chauffeur Gunawan,
een jonge man van nog geen dertig jaar oud, en ik. Het voertuig
waarin we reden was mijn dienst Toyota Minibus (Kijang type).
Vlak voor het Setia Budi Indah complex rijdt Gunawan keurig
op de rechterkant van de linker weghelft (we rijden hier links),
knippert op tijd met zijn richtingaanwijzer en maakt rechtsaf
de bocht het wooncomplex in.
Nu wil het geval dat op dat moment een motorfiets ons onver
wacht van rechts probeert in te halen. Dat lukte net niet.
Meestal lopen zulke waaghalsachtige manoeuvres in dit land
nog net goed af, maar dit keer ging het mis en de motorrijder
donderde met zijn rijwiel naast onze Kijang op de straat.
Voordat ik verder ga, moet ik zeggen dat ze in Indonesië - althans
in Medan en omgeving, practisch in de hele provincie Noord-
Sumatra - systematisch roekeloos rijden. Aangezien ik tot van
daag de dag niet vertrouwd heb kunnen raken met dit systeem,
maak ik in mijn auto's liefst gebruik van een locale rij-expert
(weliswaar een luxe, maar daar heb ik wel wat voor over)
Zoals ik al aanduidde, lopen deze vermetele handelingen in het
verkeer - vaak zeer tot mijn verbazing - net nog zonder ongeluk
ken af. Dat komt hoofdzakelijk door de loffelijke tolerantie van
de drivers, die fouten van anderen (zoals wij die zien) zonder
opwinding op de koop toe nemen. Zij passen zich in zulke om
standigheden onmiddellijk bij de nieuwe verkeers-situatie aan,
ongeacht wie de fout heeft gemaakt. Met je wijsvinger op de
rechterhelft van je voorhoofd tikken in de richting van de boos
doener, past niet in dit systeem.
Komt het echter toch tot een onverhoedse botsing, dan is Leiden
in last. Dan gaan ze wel goed tegen elkaar tekeer. Mijn chauffeur
parkeerde de Kijang na de bocht genomen te hebben aan de kant
van de weg en onderzocht onze schade die tot ons geluk nihil
bleek te zijn. De motorrijder kroop beteuterd en ontdaan onder
zijn rijwiel vandaan. Zijn schade was een behoorlijke knik in
het stuur, maar gelukkig had de man zelf geen zichtbaar letsel.
Een prettig gesprek
Nu ontstond een hevige en zeer opgewonden twist tussen mijn
chauffeur en de motorrijder, die een stuk ouder bleek te zijn.
Zoals gewoonlijk in zo'n geval, werd de ruzie gadegeslagen en
aangehoord door een ras toenemende groep van op sensatie be
luste mensen, jong en oud, en van beide geslachten, die kenne
lijk van het ongelukkige voorval zeer genoten.
Late in the afternoon my chauffeur Gunawan, a young man
in his late twenties, and I were driving home from work in
Medan in my Toyota Minibus (Kijang type). Gunawan drove
correctly in the right lane of the lefthand side of the street
(we drive on the left here) just before the Setia Budi Indah
complex where I live. He indicated in good time with his
indicator to the right and made the turn into the living
complex.
It happened that just at that same moment a motorcyclist
unexpectedly tried to overtake us from the right. He almost
got away with it. Mostly such foolhardy driving manoeuvres
in this country just come off, but this time is didn't, and the
motorcyclist crashed with his bike onto the street next to
our Kijang.
Traffic in Indonesia
Before I go any further, I must say that the driving in Indo
nesia - at least in Medan and surrounding area, practically
the whole province of North-Sumatra - is systematically
reckless. I have never been able to get used to this system so
I prefer to make use of a local driving expert (true; a luxury,
but it's worth it).
As I have already indicated, these atrocious driving manoeu
vres happen - often to my complete suiprise - without causing
an accident. That comes principally from the gentlemanly
tolerance of the drivers who accept the mistakes of others
(as we see them) without any recriminations. They adapt
themselves immediately to the circumstances surrounding
the new traffic situation, regardless of whose fault it was.
Giving the finger is not appropriate in this system.
However, when an accident does happen, all hell breaks
loose. They come down on each other like a ton of bricks.
My chauffeur parked the Kijang at the side of the street, after
making the turn and assessed our damage - luckily there was
nothing to see. The motorcyclist crept shocked and stunned
out from under his motorbike. His damage was a serious kink
in his handlebars. Fortunately, the man himself did not have
any visible injury.
A heavy and very aroused argument followed between my
chauffeur and the motorcyclist, who appeared to be a lot
older. As usual in a case like this, the argument was being
watched and listened to by a rapidly growing crowd, young
and old, male and female, enjoying the sensation.
Indonesian customs
If you think that the argument was about who was at fault,
you've got it completely wrong. Yes, my chauffeur, perhaps
because I was there, began at first to pile the blame on the
other party. The man however, was not interested in whose
fault it was and made an immense fuss over the fact that a
Tekst: P. Roeloffs
Translation: Merrigan Schofield
38
