gelukken gebeuren op zo'n weg als
deze, in de bergen en bij de desa's.
In de grote steden gebeuren veel min
der ongelukken, ook al is het daar vele
malen drukker. Maar hier zie je kippen
en karbouwen langs de weg, die wor
den vaak aangereden. De kinderen,
vanaf vijf jaar, lopen hier op dit smalle
strookje langs de weg van huis naar
school. Als een of andere auto hier een
ongeluk krijgt, schuld of geen schuld,
dan is de chauffeur zijn leven niet ze
ker. De mensen uit de desa's en kam-
pungs haten het drukke, voorbij razen
de verkeer en nemen dan het recht in
eigen handen om hun woede te
koelen.'
Awas awas!
Door heel Indonesië vind je zelfge
maakte borden aan de kant van de weg
met 'Awas! Hati-hati! Banyak anak-
anak' Wee degene die op zo'n plek be
trokken raakt bij een ongeluk!
Tenzij er geen slachtoffers zijn gevallen
en de chauffeur een dik pak rupiah's
kan laten zien. Maar hoe dan ook, de
automobilist zit altijd fout!
Toch plaatst de overheid veel waar
schuwingsborden die, vanwege de in
dringende visuele didactiek, in veel ge
vallen meer tot vermaak dan tot ernst
leiden.
En als een spot berucht wordt om het
aantal ongelukken, wordt het laatste
wrak duidelijk zichtbaar op een sokkel
geplaatst ter afschrikking.
Verkeerslichten als decor
In de grote steden zie je, vooral
's avonds, dat de verkeerslichten bijdra
gen aan de straatverlichting en zorgen
voor een kleurrijk decor. Taxi's zonder
'lading' lijken de stoplichten niet op te
vallen. Overdag staat er vaak een poli
tieagent, handen diep
in de zij en voorzien
van een strenge blik,
bij zo'n stoplicht om
hiermee de functie
van de lichten bij de
weggebruiker te bena
drukken. Bij veel over
steekplaatsen al dan
niet voorzien van
stoplicht, vind je over
dag een paar agenten
die het verkeer tegen
houden om de voet
gangers een kans te
geven die ze normaal
gesproken nooit zou
den kunnen krijgen
vanwege de enorme
aanhoudende stroom
van auto's en moto
ren. Iemand uit de
westerse landen die
alle waagstukken in
de vele pretparken
heeft getrotseerd, zou
eens een hoger level
van waaghalzerij moe
ten uitproberen, namelijk een rit in
een bemo, dwars door Jakarta. De in
tense hitte van Jakarta is beslist niet
debet aan het klamme zweet dat je op
zo'n moment bekruipt. Het bemootje
dat zich schuddend en schokkend door
het chaotische verkeer wurmt en
slechts twee snelheden lijkt te kennen,
veertig per uur en nul, waarbij nul te
vens staat voor één millimeter afstand
van iets of iemand.
Auto's en motoren rijden op precies de
zelfde manier, alleen rijden die harder
en de onderlinge afstand is in centime
ters uit te drukken. De bemo scheurt
een zijstraat in waarvan ik in een flits
zie dat dit de verkeerde kant is van een
eenrichtingsstraat. Aan het eind van de
straat kijkt de bestuurder van de bemo
vluchtig om zich heen en geeft vol gas,
terwijl het rode licht genegeerd wordt.
'Masa bodoh, kan nggak ada polisi
jalan terus saja walaupun lampu me-
rah menyala!' roept hij als ik een 'jeeez'
niet langer kan onderdrukken.
Zo gaat het hier in Indonesië, als er
geen politie te zien is, dan 'mag' je
door rood rijden of tegen de verkeers
stroom in.
Ook al behoort het Indonesische ver
keer tot het meest chaotische verkeer
van de wereld, er zit duidelijk een orde
in die alleen een Indonesiër echt onder
de knie krijgt. Nikki Lauda of Neer-
lands beste vrachtwagenchauffeur zou
den het in Jakarta waarschijnlijk niet
langer dan vijf seconden volhouden,
zonder brokken te maken.
TyKATI-HAïl
Uljpil-UM TlïRJADI
Lalu lintas Indonesia, het verkeer in
Indonesië, een fascinerende cultuur op
zich
27
SA7LANÏAS IMILRkS T.DAïAR
42ste jaargang - nummer I I - mei 1998
