leven. Ook dat is belangrijk om de
aandacht van de lezer vast te houden,
om - paradoxaal genoeg - sympathie
voor een personage te voelen.
Frank en Marian uit Rubber bijvoor-
beeld, zijn een echtpaar dat we in voor-
en tegenspoed volgen en dat elkaar al
die tijd blijft steunen. Zij nemen ook
een aanzienlijk deel van het verhaal in,
maar een huwelijk als dat van hun be
staat niet. Zij vertegenwoordigen meer
een huwelijk zoals we vinden dat het
zou moeten zijn. Je herkent jezelf niet,
omdat ze geen minder goede eigen
schappen hebben en daarom zijn ze op
zijn minst saai. Ik zou veel liever een
avond met Meesters in Hotel de Boer
doorbrengen dan een keer op de koffie
gaan bij Frank en Marian.
Verder zou ik niet weten hoe ik een
figuur als John van Laer zou moeten
typeren, of Ravinsky, die leer je ook
niet echt kennen, of zelfs Renée. Alles
wat je over haar leunt zeggen, behalve
dat ze goed kan tennissen, is dat ze
ongelukkig is met haar man.
De film Rubber
De figuur van Meesters blijft, wat mij
betreft, zowel in het boek als in de film
het langste hangen. Hij is weliswaar
bot, agressief en drankzuchtig, maar
met hem heb je het toch het meeste te
doen als hij wordt ontslagen.
Ravinsky die in het boek te veel op een
witte ridder te paard lijkt, komt er in
de film Rubber (uit 1936) veel minder
goed van af. Daarin wordt hij opge
voerd als een jood zoals Goebbels die
graag geportretteerd zag. Hier loopt het slechts ruim een uur overgebleven,
met Ravinsky uiteindelijk slecht af, hij De rest is eruit geknipt. Alle scènes
gaat dood, en Renée en Van Laer leven met de Japanse huishoudster ontbre-
nog lang en gelukkig (veel leuker). ken (die zullen wel te onfatsoenlijk
In de film is overigens gepoogd meer zijn geweest) en daardoor barst de film
van de onlogische overgangen.
Echt jammer.
De details in het boek van Madeion
Székely-Lulofs maken het verhaal wat
chaotisch en van tijd tot tijd langdra
dig, maar tegelijkertijd vormen ze een
groot deel van de charme van het boek.
Zeker voor iemand als Rudy
Kousbroek: hij herkent daardoor veel
van de maatschappij waarin hij
opgroeide. De onbevooroordeelde
beschrijvingen van mensen en situaties
zorgen er bovendien voor dat hele pas
sages uit Rubber nog altijd de moeite
van het lezen waard zijn.
De opbouw is dus misschien niet zo
sterk, maar de stijl maakt veel goed -
dat heb ik nog te weinig benadrukt.
Madeion Székely-Lulofs lean goed ver
tellen, dat zal niemand ontkennen,
ook Rob Nieuwenhuys niet.
In dat opzicht past ze volledig in de
Indische traditie van Valentijn,
Multatuli, Du Perron, Vincent Mahieu,
Rob Nieuwenhuys en vele anderen
van wie de schrijfstijl dichtbij de spreek
taal ligt
samenhang in het verhaal aan te bren
gen, die spitst zich volledig toe op de
driehoeksverhouding tussen Van Laer,
Renée en Ravinsky en maakt al het an
dere daaraan ondergeschikt. Hoewel,
dat is niet met zekerheid te zeggen,
want van de oorspronkelijke één uur
en driekwartier die de film duurde, is
Rubber
door M.H. Székely-Lulofs
Conserve: 412 pag. (paperback)
prijs 49,95
Verzamelde romans, deel I en II
door P.A. Daum
bezorgd door Gerard Termorshuizen
Nijgh Van Ditmar: resp. 659
en 756 pag. (gebonden)
prijs 80,-
Deel III verschijnt in september.
Medan
Beeld van een stad
door M.A. Loderichs
Asia Maior: 160 pag. (gebonden)
prijs 69,50
Tel. 0299 - 46 36 26.
De video-uitgave van de film Rubber is uitverkocht.
Al deze boeken zijn in iedere boekhandel verkrijgbaar, maar
niet bij Moesson.
29
Gebouw HVA in Medan
42ste jaargang - nummer I I - mei I 998
