De pendaftaran Den varken iÉBl moessQn Ook weer een document dat gebruikt werd om te trachten buiten de kampen te blijven: de pendaftaran. In tegenstel ling tot de asal oesoel, was de pendaf taran door de Japanners verplicht gesteld. Een ieder die buiten de kampen ver bleef, moest zo'n persoonskaart in het bezit hebben. Behalve de normale per soonsinformatie was er een pasfoto op geplakt en ook een duimafdruk van de houder of houdster. Voor het document moest worden be taald: tachtig rupiah voor vrouwen en het dubbele voor mannen. Het kwam eigenlijk precies overeen met de per soonskaart die de Duitsers tijdens de bezetting in Nederland hadden inge voerd. De gegevens waren over het al gemeen betrouwbaar. Heel dikwijls was bij de bevrijding de pendaftaran het enige officiële stuk dat men nog in zijn bezit had. De Neder landse autoriteiten gingen daar als re gel gewoon mee akkoord. Ook heden bestaan er nog pendafta- rans. Ze zijn door de eigenaars en eige naressen aan het Indisch Familie Ar chief afgestaan. Mocht u er nog één hebben, doe dan hetzelfde, of maak er een kopie van; er zijn geen Japanners meer die ernaar vragen. De pendaftaran was een stuk dat de vrouwen met zorg bij zich hielden. Zij hadden het niet gemakkelijk. Niemand zorgde meer voor hen. Het inkomen was gestopt en als regel moesten ze alles verkopen wat ze beza ten om aan wat eten te komen en de eventuele kinderen te kunnen verzor gen. Er werd druk handel gedreven, men deed naaiwerk of men leverde eten. Op den duur waren alle gordijnen en kleedjes omgetoverd tot rokjes en broekjes. Vaak was de kleding zo schaars dat, als je een bloesje had ge wassen, je erbij bleef zitten tot het droog was, anders was je het meteen kwijt... Sommigen vonden een baantje in een kantoor of werkplaats, want heel veel zaken werden niet meer geïmporteerd en dus fabriceerde men op Java allerlei zaken zelf die anders uit Europa kwa men. Werk zoeken was vaak de enige oplossing om te overleven... Toen de school weer was begonnen sprak de juffrouw voor de klas: 'Wie van jullie lean vertellen waar hij met vakantie was? Wie vertelt er een verhaaltje van wat hij het leukste vond?' Juffrouw wachtte 'n ogenblikje en keek vragend in het rond. Plotseling verscheen een vinger en een stem sprak onverwacht: 'Wah djeproh, ik sal vertelle van mijn pa sijn varkensjagh.' Zo gebeurde het dat Jantje voor de klasse kwam te staan. Hij gevoelde zich Couperus en ving zijn verhaaltje aan: 'Wah djeproh, bij ons in Krawang ister varkens hroot en klein. Als je wil, je kan feel schieten maar... niet senuwahtig sijn! Op 'n dah mijn pa met frienden pak sijn spuitb- en haatbweer uit. Ik mah mee! Wah, mooi kaliber! As hij schiet geef groot geluid! So wij lopen langs tegalans door de sawahs alsmaar voort. Wij sien neks, heen enkel varken en mijn pa seh lelijk woord! Dan wij lopen door alang alang tot mijn pa seh: "Jan hou je smoel!" Wah djeproh, wat 'n kanjer! Eerlek waar, so hroot, betoel! Ik duik weh in alang alang en mijn gart haat van klop klop. Toen een schot DOER! en de lcohel vlieh den varken door sijn kop!' 'Jan hou op!' riep toen de juffrouw 'Foei, mijn oren doen mij pijn! DEN varken is geen Hollands. Moet het niet HET varken zijn?' 'Nee djeproh' roept Jan vol glorie 'Wah, u weet noh niet misschien, dese heen onsijdig varken. Mannetje! Heb self gesien!' Bali, thuis bij Diwangkara Beach Hotel Bung, a.h. rustige strand van Sanur. Schoon, comf., vriend. Spec. pr. lang verblijf, 56 dagen l.o. 2 pers. 2876,-. Geen vliegtickets. Via JBA kan men bij Diwangkara verdere reisdoelen voordelig regelen. Info/boeking 0316 - 24 73 30. Tekst: D.A. Visker Tekst: ingezonden door Bouke Ottow (Advertentie) I WA N G K A R 12

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1998 | | pagina 12