Vreemde voorvallen
van DaaXen Zn Stucadoorsbedrijf
dat bepaalde gedeelten met een viltstift
zwart gemaakt zijn. Er vindt een flinke
censuur plaats, zowel op teksten als op
plaatjes. Helaas drukt de zwarte inkt
zo door dat de volgende bladzijde ook
niet te lezen is. er zijn hier dus men
sen die tot taak hebben alle tijdschrif
ten en kranten die ingevoerd worden te
lezen en te censureren. In iedere kiosk
in Jakarta kom je verminkte tijdschrif
ten tegen. De landelijke pers wordt ook
gecensureerd. Het leger beslist wat de
mensen mogen lezen en wat niet.
Op het zwartmaken van teksten en
plaatjes heeft men wat gevonden.
Via een truc en een kopieermachine,
kan men de weggewerkte tekst weer
oproepen. Het resultaat schijnt te zijn,
dat deze teksten meer dan ooit gelezen
worden en kopieën meer mensen berei
ken dan het blad zelf normaal gedaan
zou hebben.
Regentijd
Als de regentijd echt aanbreekt en het
stortregent dagen en nachten achter el
kaar is het hele leven ontregeld.
Er gaan weinig mensen naar hun werk
en veel studenten zie je ook niet op de
universiteit. Het verkeer is rustig.
De baai is roodgekleurd van het mod
derwater uit de kali's en er drijft enorm
veel troep in. Hout, boomstammen,
meubilair en plastic. De kali's zijn
weer verlost van metershoge lagen vuil,
die zich in de loop van het jaar verza
meld hebben. Triest is dat veel huizen
onder water lopen en men de huisraad
naar droge plaatsen sjouwt. De kali's
en de goten kunnen het vele water niet
verwerken, zodat er banjirs ontstaan
en de kinderen in sommige straten
kunnen varen. Als de regen een paar
dagen stopt, droogt alles weer snel en
maakt men de huizen weer schoon.
Onbegrijpelijk vinden we, dat we dit
nu al een aantal malen meegemaakt
hebben en dat de mensen geen maatre
gelen nemen om dit een volgende keer
te voorkomen. Wij zouden in zo'n ge
val een Deltaplan gemaakt hebben,
maar hier ondergaat men het
Omstreeks 1936 woonde ik met mijn
familie in Malang in de Van Heutsz-
straat die nu Jalan Pajajaran heet. Het
huis waarin wij woonden, was toen het
enige huis met een verdieping, omdat
op de garage een logeerkamer was.
Achter het huis was een oud Europees
kerkhof, gescheiden van het huis door
een hoge muur met prikkeldraad erop.
Wij hadden een achtergalerij afgesloten
met grote glazen ruiten. Ik was toen
ongeveer negen jaar en kon al goed
met de katapult overweg.
Op een dag zaten een paar koetilanvo-
gels op het prikkeldraad bovenop de
muur. Ongeveer 25 meter van de
vogels vandaan, met achter mij de gla
zen ruiten, breng ik gauw mijn kata
pult in de aanslag. Het eerste schot
- ongelooflijk - de steen die ik afschoot,
ging achteruit en raakte gelukkig het
houten raamwerk van de ruit achter
mijDat kan niet, dacht ik en knalde
nog een steen naar de vogels, die wa
ren blijven zitten. Deze keer ging de
steen weer achteruit en met veel gerin
kel door de ruit. Ik kreeg van mijn ou
ders natuurlijk goed op mijn kop en ze
geloofden mijn verhaal niet, maar toch
was het zo. Misschien kwam het om
dat ik niet mocht schieten in de rich
ting van het kerkhof?
Nog wat anders. In de Japanse bezet
tingsjaren woonden wij op de hoek van
de Smeroe- en Bromostraat. Ik was
niet veel thuis, bleef uit de buurt
omdat de Kempetai in de vroegere
Christelijke Mulo, op nog geen hon
derd meter van ons huis, gehuisvest
was. Mijn grootvader was nog thuis,
maar kon geen Japanner zien, omdat
zijn vier zonen allen waren geïnter
neerd - ook mijn vader. Opa had een
groepje vrienden met wie hij in het ge
heim naar radio Australië luisterde.
Het duurde niet lang of de hele groep
werd door de Kempetai opgepakt. Op
een dag, enige tijd nadat dit gebeurde,
sliep ik thuis en omdat het huis zo vol
mensen was, sliep ik in de eetkamer
op een bank onder een klamboe. Er ge
beurde iets vreemds. Ik werd wakker
en zag een schim in de kamer aan de
andere kant waar mijn bank stond.
Ik opende de klamboe en zag mijn va
der heel duidelijk die langzaam in het
niets verdween. Na een tijdje, ik kan
me niet meer herinneren hoeveel
dagen later, maakte ik weer hetzelfde
mee, ditmaal was het mijn opa.
Na de capitulatie van Japan hoorden
wij dat mijn vader in Kanchanaburi,
Thailand is overleden en mijn grootva
der als vermist werd beschouwd.
De Kempetai moet hen hebben ver
moord en ergens hebben begraven of
misschien in zee gegooid, de lichamen
zijn nooit gevonden. Een jongere broer
van mijn vader is in Tjimahi over
leden, met hem had ik niet zo'n sterke
band als met mijn vader en opa.
Hem heb ik dan ook niet 'gezien'.
Ik denk nog vaak aan deze voorvallen
en wil nu eindigen met een groet aan
alle Dampit- en Lawangvrienden
Tekst: Ruud Merghart
(Advertentie)
Nicolaas-Tulpstraat 1, 8921 RC Leeuwarden.
Tel. 058 - 213 98 47, Fax 058 -212 26 63, Autotel. 06 - 52 90 57 55
Voor:
•restauratie ornamentplafonds klassiek en modern
renovatie raffaello stucmarmer
nieuwbouw decoratieve wandafwerking
stucplafonds specialist in sierpleisters
glanspleister eigentijdse wandbeschilderingen
42ste jaargang - nummer 12 - juni 1998
21
