Brieven
moessOn
De inhoud van de
ingezonden brieven
valt buiten de
verantwoordelijkheid
van de redactie
Wie was Oom Tjoh?
Rond 1936/1937 trad oom Tjoh op
voor de Bandoengse Radio Vereniging.
Zichzelf op een gitaar begeleidend,
zong hij liedjes als 'Op een dag ik
stelen pisang' en vertelde hij Indische
mopjes. Grote clou was het taalgebruik.
Snedig en hilarisch. Hoewel de ont
vangst in Soerabaja niet altijd even
helder was, luisterden we graag naar
die grappige 'oom' uit Bandoeng.
Voor mij als twaalfjarige was het een
openbaring dat op de radio de taal van
de straat ongegeneerd werd gesproken
en gezongen. Helaas kwam hier gauw
een eind aan. Naar ik jaren later in het
kamp hoorde, was de omroepleiding
gezwicht voor heftige protesten uit de
Indische samenleving. Oom Tjoh's op
treden zou beledigend zijn en boven
dien slecht voor het beeld van de Indo.
Maar wie was toch oom Tjoh?
Kan iemand meer over hem vertellen?
Han Veldhuijzcn, Den Haag
Pao An Tui
In deze voor Indonesië woelige tijden
kunnen wij in de tv-beelden en -com
mentaren weer zien dat de Chinezen
als Kop van Jut fungeren. Velen vragen
zich af waarom. Ik denk dat het is om
dat er bij hen wat te halen valt en - zo
denkt men - zij zich toch niet kunnen
verweren. Nu is het zo dat in het pre-
communistische tijdperk de regering in
China zich nooit veel aan haar over
zeese landgenoten gelegen heeft laten
liggen. Men was ze liever kwijt dan
rijk, vanwege de overbevolking.
Pas in de tijd van Mao kwam er een
Ministerie voor Overzeese Chinezen
en verrees er in Batavia een ambassade
als een fort. Ik weet niet of zij hun
onderdanen veel hulp hebben kunnen
bieden.
Zij zijn echter niet altijd weerloos ge
weest. In de bersiaptijd waren de Chi
nezen ook de pineut. De Nederlandse
regering heeft toen een soort burger
wacht ingesteld, de Pao An Tui.
Dit waren Chinezen die bewapend wa
ren, ook met vuurwapens, zodat zij
hun have en goed konden verdedigen.
Ik weet niet of zij in alle gebieden on
der Nederlands gezag opereerden; zeker
wel in Batavia. Of zij effectief waren,
weet ik ook niet. Bij de souvereiniteits-
overdracht hebben zij hun wapens
moeten inleveren en waren zij dus
weer weerloos. In de Soekarnotijd zijn
ex-leden van de Pao An Tui flink ge
pest, zo niet erger. En nu raadt de der
de president de Chinezen aan om weer
burgerwachten op te richten. Dit advies
kan ook als een boemerang werken.
A. Kessel, Veldhoven
Woonboten op Kalimantan
In Moesson van april staat op pagina 11
een foto van woonboten op Kalimantan.
Het grappige is dat ik een foto heb van
juni 1935 waar precies dezelfde vlot-
woningen op staan. Hoe weinig is er
veranderd in de 63 jaar.
Mijn vader, dr. M.K. Velds, toen
wonende in Bengkalis, nam de foto op
een van zijn tournees met het polikli
nische schip Riouw. Hij en de geweste
lijke gouvernementsarts van Medan,
dr. Postmus, en ook de heren Ultee,
Koerts, Van der Meulen en Sadran,
reisden op de schepen Rokan, Wilhel-
mina en Riouw door de wateren van
onder andere Brouwerstraat en
Kalimantan (mijn vader schreef: Kali
Mandan), om patiënten te behandelen
en in te enten.
Itie Ytsma-Velds, Bethlehem (PA),
Verenigde Staten
Fighting Mieck
Uit de Moesson van mei heb ik begre
pen dat er een discussie is geweest over
de naam en de woonplaats van Figh
ting Mieck (op bladzijde 21). Omdat ik
enige maanden in het buitenland
geweest ben, heb ik de aanloop ervan
gemist, hetgeen jammer is, want ik
ken hem persoonlijk uit mijn jeugdja
ren in Tjimahi. Zijn vader was Inspec
teur bij de Veldpolitie. Hij heette
Wafelbakker, voor zover ik mij dat nu
nog kan herinneren. Tenslotte is het al
68 jaar geleden! Hij woonde aan een
macadamweg die liep vanaf de spoor
wegovergang, rechtsaf, komende van
Gedong Delapan. Die weg werd ook
gebruikt door de militairen als zij naar
de schietbanen gingen, aan de voet van
de Goenoeng Bohong. Hij ging naar de
Europese Lagere School, naast de r.k.
kerk op Baros. Omdat wij medio 1934
met verlof naar Nederland gingen en ik
pas weer in 1938 terug kwam, heb ik
hem verder uit het oog verloren. Als
jongen was het al een stevige knaap,
zodat het niet vreemd is dat hij voor
een bokscarrière koos.
C.G. Oudshoorn, Eindhoven
Johan van Oldenbarnevelt
In Moesson van december 1997, pagi
na 40, zag ik een heel bekende foto
van de 'jongens' van de Johan van
Oldenbarnevelt. Mijn ogen rolden bij
na uit mijn kop, ja, want feit is dat ik
die foto heb genomen, plus nog twee
anderen. Ik was zo 'rijk' een oude,
vooroorlogse camera te hebben en een
oud-HBS-genoot uit Malang had een
oude, ongebruikte film. Of course geen
garantie. Maar ik verschoot die film en
alle foto's kwamen heel goed uit.
De tweede stuurman bood aan ze te
ontwikkelen en maakte een vergroting
van die drie foto's. Ik heb ze toen er
gens opgehangen met mijn adres erbij
in Den Haag en wie afdrukken wilde
hebben, kon mij daar bereiken. Mijn
complimenten over de goede copy van
de foto in MoessonVan de meesten
ben ik natuurlijk de naam vergeten.
Soedah loepah... Maar niet verwonder
lijk, want ik woon hier al 47 jaar en
ben ook met een New Zealander
getrouwd. Enkelen op de foto wonen
ook hier in Nieuw-Zeeland. Als ik
Moesson lees, zie ik altijd bekende
namen. Ja, die dingen vergeet je niet.
4
