Pasar
Malam
De kracht van Smaragd
Als tractiemiddelen waren zeven loco
motieven van Java aangevoerd, beho
rende tot het Solo-vallei-type.
Het station in Makassar, dat in de
Tweede Wereldoorlog bij een bombarde
ment is verwoest, stond bij de haven.
Voordat de lijn de weg naar Maros
kruiste, had men het depot annex
werkplaats. In deze werkplaats was na
de oorlog de LTD (Leger Technische
Dienst) gevestigd. De lijn ging dan
verder over een soort brede spoordijk,
bekend als de S.S.-weg.
Aan het eind van de Schijfbergweg
bevond zich een voor één locomotief
bestemd loodsje. Het verhaal ging dat
er plannen waren geweest om van dat
punt af een lijntje te bouwen dat via de
Generaal van Dalenweg naar de socië
teit zou lopen. Hiervan is kennelijk
nooit iets gekomen.
Helaas was de Zuid-Celebestram geen
lang leven beschoren want op 1 augus
tus 1930 werd de dienst gestaakt.
Blijkens een bericht in het tijdschrift
Spoor- en Tramwegen (jaargang 1930,
bladzijde 234), zou de gehele lijn wor
den opgebroken en rails, bruggen en
rollend materieel worden vervoerd naar
Lahat op Zuid-Sumatra voor uitbrei
ding van het spoorwegnet aldaar.
IJjorontalo
y \^T6lcciaboc.
Hiermee lijkt de railhistorie op Zuid-
Celebes afgesloten te zijn, ware het
niet dat in een Special Report van
Allied Geographical Section South
West Pacific Area nummer 80 van
24 augustus 1945 melding wordt ge
maakt van Japanse spoorwegaanleg.
De bedoeling zou zijn - grotendeels via
het vóór 1925 verkende traject - om
van Makassar naar het gebied ten
noordoosten van Pangkadjene te gaan
teneinde de aldaar voorkomende steen
koollagen te kunnen exploiteren.
Flexibele rondreizen met veel individuele vrijheid:
in kleine groepen van 12-18 gasten
met kleine, comfortabele busjes
gezellige middenklasse-hotels en bungalows
Nederlandse reisbegeleiding
reizen voor jongeren avontuurlijke zwerftochten
Privéreizen door heel Indonesië
losse tickets, transfers fly-in service
verzorgde facetreizen op maat samengesteld
overwintering long-stay strandvakanties
huwelijk honeymoon
avonturentochten, trekkings. zeilen duiken
Molenweg 3A, Enkhuizen, telefoon 0228 - 31 22 31
Het komt mij voor als een nogal fan
tastisch verhaal, temeer omdat in
bedoeld gebied alleen bruinkool van
nogal povere kwaliteit voorkomt.
Vreemd genoeg hebben de Japanners
inderdaad enig spoorwegmaterieel naar
Makassar overgebracht. Naar ik verno
men heb, zijn in het voorjaar van 1948
een drietal locomotieven uit Makassar
afgevoerd.
Ikzelf ontdekte in 1949 op het terrein
van het voormalige station enkele on
derstellen van twee-assige goederenwa
gons. Deze goederen wagons hadden
- in tegenstelling tot het centraal
koppelingssysteem van Phill dat bij de
Staatsspoorwegen werd gebruikt - een
(veel zwaardere) koppeling van het type
Scharfenberg
Opmerkingen:
Hoewel internationaal de spoor
breedte van 1067 millimeter als
Kaapspoor bekend staat, werd er
- lang voordat er in Zuid-Afrika
aan spoorwegaanleg werd gedacht -
op Java en Sumatra reeds met deze
railafstand gewerkt.
Ook in Soengoeminassa moet een
loc-loodsje zijn geweest: de be
stuursambtenaar Friedericy schrijft
in een van zijn boeken hoe hij een
keer 's nachts wakker werd, omdat
een locomotief stoom stond af te
blazen.
nterawceQ
aöio Toc-ccq
P.BotrLcJctri^
MEN AD O,
I,ïkoep
',fccu
29, 30 en 31 augustus
te Wormer in de
Sportfondsenhal
en
23, 24 en 25 oktober
in de Grote Sint
Laurenskerk te Alkmaar
(Advertentie)
V CTA '"'(Advertentie)
INFO:
tel. 0223 - 64 66 58
Fax 0223 - 64 59 87
of Postbus 563
1 780 AN Den Helder
43ste jaargang - nummer I - juli 1998
25
