een tweepersoonskamer met ontbijt in
een vijfsterren hotel. Dat kan toch
niet!!' Met woede in zijn stem vervolgt
hij'Ik moet wél elke maand de aflos
sing betalen in dollars en de dollar is
hier 13000 rupiah! Ik begrijp het niet
meer. Stel, Europa is één, geen grenzen
en één munt, hoe zouden jullie het
vinden, wanneer je leest, evacueer alle
buitenlandse toeristen in Europa, ook
die uit Nederland, want er zijn rellen
in Gibraltar!' Mijn opmerking, dat deze
vergelijking wél in afstand maar niet in
situatie opgaat, werkt als olie op het
vuur. 'Ach, hou toch op! Wij, onderne
mers zijn voor reformasi, dat is goed,
we zijn de corruptie al meer dan zat.
Gelukkig komt daar nu een eind aan.
Maar ik bhjf het belachelijk vinden dat
Nederland, als enige land, ook Bah
sluit terwijl de rellen hier duizenden
kilometers verderop plaats vonden.
Hier is helemaal niets gebeurd, zelfs
geen demonstratie. De toeristen wilden
hier niet weg, maar ze werden gedwon
gen hun vakantie af te breken, omdat
ze anders niet verzekerd zouden zijn
en bovendien hun terugtocht zélf
moesten betalen!'
Dat de rupiah dagelijks in waarde ver
anderd, is vooral goed te merken wan
neer je geld wilt wisselen. De koers
wordt of van te voren vastgelegd en
loopt niet mee met de werkelijkheid, of
wordt afgelezen uit een krant
die op dat moment voor handen
is. Zelfs is het mogelijk dat een
of twee personen om advies
wordt gevraagd. Degene met de
laagste koers in zijn advies
wordt uiteraard als meest
betrouwbaar geacht.
Het hotel geeft Rp. 4750,- voor
een gulden. Een moneychanger
geeft Rp. 6000,- voor een gulden
terwijl de ATM bank Rp. 7100,-
over heeft voor mijn gulden,
ongeacht een biljet van 100
gulden waar een scheur in zit.
Dit laatste was voorheen onmo
gelijk, gescheurde of beschreven
bankbiljetten werden nooit geac
cepteerd.
Tot op heden zijn de prijzen
voor de meeste artikelen nog
op het zelfde prijsniveau als een
jaar terug. Degene die hier het
meest van profiteert is de bui
tenlander. Gemiddeld Rp. 6000,-
voor een gulden en Rp. 12500,-
voor een US$ maken je bij één keer
wisselen of verzilveren van een cheque,
multimiljonair.
Daar waar je eerst ge
wend was af te dingen
op kleine goederen
zoals fruit, souvenirs,
sigaretten en kleding,
geef je nu de volle
pond of iets meer, om
dat je weet dat men
het moeilijk heeft.
Toch, als je door Java
rijdt, via de Puncak of
rond de Merapi, merk
je niets van alle ophef.
Het is er even rustig
en vredig als altijd,
het leven gaat door.
We gaan met de pet
rond wanneer we
tijdens een stop langs
de weg worden uitge
nodigd een bruiloft bij
te wonen. Niet teveel geld in de enve
loppe doen om de betrokken familie
niet in verlegenheid te brengen.
We worden uitgeno
digd om een bruiloft
bij te wonen
De spontaniteit en gastvrijheid hebben
door de situatie geen deuk opgelopen
en het is hun een eer buitenlandse gas
ten te hebben.
Reformasi
Van Jakarta tot Yogyakarta zijn overal
spandoeken zichtbaar met teksten voor
reformasi en tegen geweld.
In Malioboro klampt een man mij aan
wanneer ik wat foto's maak van de vele
spandoeken die aan winkels, banken,
restaurants en zelfs aan de spoorbo
men hangen.
'Op 20 mei hebben we hier alles opge
hangen, géén politie, géén militairen,
ongelofelijk hè!' Trots, met opgeheven
duim, gaat hij zijn weg. Op de pasar
liggen T-shirts te koop met teksten
betreffende de reformasi die soms on
gezouten kritiek bevatten, wat twee
maanden terug nog ondenkbaar was.
Een verkoper roept: 'Mooi hè? Soekarno!'
terwijl ik de grote posters bekijk, een
van Soekarno en een van Megawati.
'Bung!' zeg ik, inspelend op de kersverse
vrijheid van meningsuiting. 'Ja, bung!'
zegt de verkoper terwijl hij mij breed-
lachend de hand schudt als zou ik een
Indonesiër van de jaren vijftig zijn.
Tussen de vele teksten en leuzen valt
Ijgffjfe
43ste jaargang - nummer I - juli 1998