Een verhaal van onze
padvinderstijd
Het oorlelletje
moessQn
Tijdens een Braga-reünie in Zuilichem,
waar ik aanwezig was als echtgenoot
van een Bandoengse schone, werd mijn
vrouw aangesproken door een man.
Zijn naam heb ik voor de oorlog vaak
thuis door mijn ouders horen noemen
in hun verhalen over vroeger in Padang.
Mijn ouders behoorden, zoals de oude
ren onder ons het zich nog wel zullen
herinneren, tot de vertel-generatie uit
de tijd dat er nog geen tv was en dat
zelfs de radio een bijzonder ding was.
De man en ik kwamen met elkaar in
gesprek over onze familie-afkomst en
hun toenmalige verblijfplaatsen.
Adoeh seh! Plotseling zei hij: 'Onze
families zijn aan elkaar geparenteerd.'
Vroeger zei men dat, om een soms ver
re en vaak vage familieverbondenheid
met elkaar aan te geven.
Wat was er nu aan de hand? Een voor
ouderlijk familielid van hem was in
het verleden op Padang in mijn familie
opgenomen. Na'h toe... inhe'wikkelt of
niet soms? In ons gesprek kwam ook
ter sprake dat mijn biologische oma
een inheemse vrouw uit Nias was.
Shame and scandal in the family, anno
1891. Mijn grootvader van vaderskant
was indertijd civiele gezaghebber over
het eiland Nias. Vandaar mijn oma.
Maar alles kwam wel goed, hoor. Mijn
Engels-Nederlandse opa erkende mijn
vader.
Mijn gesprekspartner zei toen dat hij
ook Nias-bloed had en greep plotseling
naar mijn oorlel! Schrik van mijn kant...
'fa klop,' zei hij toen. En in één adem
vervolgde hij, met zijn hand nog steeds
aan mijn oorlel: 'Jij heb Nias-bloed.
Jou oorlel sit eg fast. Jij heb geen los
lelletje. Alle mensen van Nias hebben
een fast oorlelletje,' beweerde mijn ge
sprekspartner toen triomfantelijk.
Ik was met stomheid geslagen. Dit heb
ik nooit geweten.
Zou het waar zijn?
Onze hopman was meneer Van Gende-
ren, die ook onze leraar van de zesde
Idas in Salatiga was. Een geweldige man.
Ja, bij de padvinderij leerden we vele
dingen, ook omdat er oorlog was in
Holland, Europa en er misschien ook
oorlog zou komen in Indië: de Japan
ners waren al in China begonnen. Dus
als padvinders werd ons toen EHBO
geleerd: bloedingen stoppen, met stok
ken en touwen een brancard maken en
hoofd- en knieverbanden aanleggen.
Eerste hulp was het voornaamste,
maar we leerden ook branden uit te
slaan met aan een stok gebonden kle
dingstukken. Ja, als padvinders waren
wij paraat. We hadden ook morse-code
geleerd en vlaggen-seinen, zoals de mi
litairen.
Toen kwam de grote oefening. Verschil
lende jongens moesten slachtoffer spe
len met papiertjes op hun borst waarop
stond wat eraan scheelde: ik heb een
gebroken arm, ik ben duizelig, ik heb
een open buikwond, et cetera. De rest
van de groep werd naar vier, ver uit-
elkaar liggende hoeken van straten ge
stuurd om met vlaggen-seinen uit te
leggen waar de gewonden zich bevonden.
Maar dat seinen met vlaggen pakte
niet zo goed uit. Het uiteindelijke be
richt was zoiets als: 'Japanner in
rawah, Salatiga in bom, over and out.'
Toen moesten we natuurlijk die arme
kerels vinden, die in de alang-alang la
gen met hun breuken en doorgesneden
slagaderen. Onze hopman was niet erg
tevreden.
Ondertussen naderden de Japanners
tot dichtbij Indië. De mobilisatie van
ons leger was begonnen en meneer
Van Genderen werd opgeroepen.
Mijn zes jaar oudere broer - eerst assis
tent-hopman - werd nu hopman van
onze groep, maar dat duurde niet lang:
Japan viel Pearl Harbour aan en Neder-
lands-Indië verklaarde de oorlog aan
Japan. So my brother, who was eigh
teen at the time, also had to go into
military service.
Geen padvinderij meer, maar toch ging
ik met sommige vrienden naar het
padvindershuis, totdat het gebouw, een
log cabin, door brand verwoest werd.
Aangestoken. Wie had dat gedaan?
En waarom? Baden-Powell's bust was
there and obviously destroyed.
You wonder why
Dit is dan het verhaal van een padvin-
dersgroep in Indië die heeft geprobeerd
om de oorlog te winnen maar - helaas -
dat gebeurde niet.
Ik zou graag willen weten hoe het
verder met meneer Van Genderen is
gegaan.
Mijn broer is gesneuveld in Frankrijk
on June 8, 1944, in a Mitchell bomber.
Als er jongens zijn van die Salatiga
group van padvinders, please contact
me, just to say hello
Feite Posthumus, 19735 - 39th Ave S,
Seattle WA 98188-5431,
Verenigde Staten.
Tekst: George Welborn
Tekst: Sinjo Petah
8