The Tjong Khing
Peranakan, illustrator en
striptekenaar
moessOn
'Wat deed je vader voor de kost!'
The Tjong Khing, een kop als
Arman uit de stripserie Arman
llva, oogt jonger dan hij is.
Achter zijn tekentafel geze
ten, is hij bereid ons een blik
in zijn leven te gunnen.
'Ik ben in Indië geboren, in Poerworedjo,
op 4 augustus 1933. Al heel vlug ver
huisden we naar Cheribon en vandaar
naar Bandoeng. Toen brak de oorlog uit
en voor mij brak er een lange speeltijd
aan. Ik kreeg les van mijn oudste zus
in rekenen, spellen, geschiedenis en
aardrijkskunde,' hij pauzeert even.
Als Chinees hoefde Khing niet achter
het prikkeldraad.
'Ik kwam na de oorlog in de eerste klas
van het Christelijk Lyceum aan de
Dagoweg. Ik zat daar tussen jongens
van 21 jaar en ouder die een kamp
ervaring achter de rug hadden.
Vreselijk... en ik? Ik wist van niks, ik
was nog een echt kind.'
paarden, de mensen die ik om me heen
gezien had. Dat vertelden mijn vader
en moeder me. Als ik bij een tante was
geweest, verscheen die tante op het
tekenbord. Mijn vroegste herinnering?
Ik, aan het tekenen op dat bord.
Thuis hadden we een paar prachtig
geïllustreerde boeken. Daar keek ik
vaak in en dan dacht ik: "Dat wil ik
later ook, tekeningen maken."
Misschien is dit achteraf geconstrueerd,
maar ik geloof stellig dat ik toen al
mijn bestemming wist.'
'Mijn vader is een Chinees. Hij pakte
van alles aan. Ik herinner me dat hij
biljartballen verkocht, maar ook auto's
en dat we zelfs een café hadden.
Alles waar hij maar tegenaan liep, daar
handelde hij in. Dus begrijp je dat hij
niet zo vrolijk was, toen hij hoorde dat
ik tekenaar wilde worden. In onze cul-
'Kon je de lessen bijbenen
'Nauwelijks. Ik ging maar weer teke
nen, want dat had al van mijn vroegste
jaren mijn grootste belangstelling.
We hadden thuis een tekenbord.
Wanneer ik thuiskwam van de paarden
rennen dan tekende ik de jockeys, de
tuur is tekenen main-mainan, spelen.
"Als je tekenen wilt, moet je architect
worden," zei mijn vader altijd. "Illu
strator, dat is geen beroep."
In mijn familie herinner ik me dat een
neef van moeders kant aardig tekenen
kon. Verder was ik blijkbaar de uitzon
dering!
14
Tekst en foto's: Hans Plas
Succesvol tekenaar The Tjong Khing achter zijn
tekentafel.
Twee fotootjes uit Indonesië:
Khing voor de Senirupa acade
mie met vrienden (links).
Rechts: Hoeveel mensen kun
nen op een motorbike rijden?
