F
we&S&m»sc^Se
het verzoek niet. Men wilde graag wat
andere werkvormen in de praktijk
meemaken. Mij was vanuit een andere
opdracht bekend dat in Indonesië de
leerkrachten hoofdzakelijk voor de klas
mondelinge uitleg geven.
Paclang
In maart 1999 moest ik lang wachten
om naar Ambon te komen. Daar
aangekomen kon ik slechts met militaire
hulp naar Kailolo op het eiland Haruku
om mijn onderzoekswerk te doen.
Na een week Ambonese ellende ben ik
naar Padang, Sumatra, afgereisd.
De N.M.C.P. vond het goed dat ik daar
nader poolshoogte ging nemen.
In Padang bleek dat het - in mijn geval -
om zeven leerkrachten biologie ging.
Volgens het rooster werd er honderd uur
voor de lessen uitgetrokken.
We verzamelden een aantal onderwerpen
waar men iets van wilde weten en
besloten ook wat aan veldwerk en een
practicum biologie te doen. Zodoende
wist ik wat ik in juni mee moest nemen.
Het werd een groot succes. Zelden heb
ik zulke gemotiveerde leerlingen gehad.
Iedere werkvorm bleek nieuw en werd
enthousiast aangepakt. Van de kilo's
boeken die ik bij me had, werd het
meeste gekopieerd en ik heb ook veel
achter gelaten. Videobanden met leerstof
werden vermenigvuldigd en zullen nog
lang gebruikt worden.
Bij de eindceremonie waren alle
belangrijke mensen aanwezig. Eén van
de directeuren deed zijn verhaal.
Het bleek dat er gedurende de veertien
dagen dat we gewerkt hadden een goede
band ontstaan was. We zouden weer
gevraagd worden. Men had veel geleerd
en persoonlijk ben ik degene die het
meest geleerd heeft. Cadeautjes werden
uitgewisseld. Het was een geslaagd
experiment.
Minangkakau
In de weekenden werden we met een
wagen rondgereden en bezochten we de
belangrijkste toeristische attracties in de
omgeving van Padang. Op een vraag
van mij waarom de Minangkabauhuizen
zulke vreemde vormen hebben en dat
deze ingewikkelde constructie erg
bewerkelijk en duur moet zijn, kreeg ik
de volgende verklaring: de oervorm van
de daken is de koeienhoorn.
Deze traditionele bouw is als volgt
ontstaan. In de strijd tussen de Javanen
en Minangkabau werd besloten dit keer
niet zelf te vechten, maar twee koeien de
strijd aan te laten binden. De eigenaar
van de winnende koe zou de overwin
naar zijn. De Javanen brachten een
enorme koe mee. Zo'n groot dier had
men nog nooit gezien.
De Minangkabau, zeer slim, namen een
nog zogend kalfje mee. Ze hadden
echter op de horens van het kalfje vlijm
scherpe messen gebonden. Toen de
dieren in het strijdperk losgelaten
werden, zag de reusachtige koe geen
enkel gevaar in het kleine kalfje en liet
het drinken. Gedurende het zogen boor
den de messen zich in de buik van de
koe, die ter plekke stierf. Het kalfje en
dus het Minangkabauvolk had gewon
nen en de Javanen verdwenen. Sindsdien
worden koeienhoorns in de bouwstijl
verwerkt.
Vrolijk en goedlachs volk
Zou men koeien genomen hebben
omdat in de Minangkabau het
matriarchaat heerst? De vrouw is hier de
baas en de broer van de vrouw voedt de
kinderen op. De biologische vader mag
voor het geld zorgen. Geërfd wordt er
via de vrouwelijke lijn.
Mij viel ook de vrolijkheid van de
mensen op. Vooral de vrouwen zijn,
ondanks het feit dat het vrij strenge
moslims zijn, heel vrij in de omgang.
Al na een tweede bezoek aan een
restaurant werden we enthousiast
begroet en op de schouders geslagen.
Deze vrijpostigheid zal je in Indonesië
niet gauw tegenkomen.
Je ziet er ook bijna geen Chinezen.
44 ste jaargang - nummer 3 - september 1999
Wm - illii
27
