Beg raafplaats Penelek
In het aprilnummer van 1999 stond op bladzijde 26 een artikel van
Rob van de Ven Renardel de Lavalette over de Europese begraafplaats
Peneleh in Surabaya. Naar aanleiding van dit artikel doet de heer
Verstegen uit Surabaya het volgende, dringende verzoek:
Voor exhumatie en herbegraving van personen moet officieel de gemeente
Surabaya worden benaderd. Dit kan via de Nederlandse ambassade in
Jakarta of het Nederlandse consulaat in Surabaya; beslist niet via de heer
Verstegen.
De heer Verstegen is helaas niet in staat om schriftelijke aanvragen te
behandelen. Hij is wel altijd bereid om bezoekers van het Ereveld te hel
pen met hun problemen en waar mogelijk te bemiddelen. Dit geldt dus
alleen voor mensen die het Ereveld Kembang Kuning in Surabaya bezoe
ken (zoals de heer Van de Ven Renardel de Lavalette).
ren/onderofficieren op en maakte het
schip stoomklaar. Pogingen van officie
ren om het heft weer in handen te
nemen mislukten, er stonden 36 bewa
pende schildwachten en waterdichte
schotten waren gesloten. Men stoomde
op via de westkust naar Soerabaja, de
hoofdbasis van de Marine, waar ook
oproer was. Na ontdekking scheepte de
Commandant van de Zeven Provinciën
met zijn aan land vertoevende officieren
en overig personeel in op het gouverne
mentsstoomschip Aldebaran om het
muitende schip te achtervolgen en de
muiters tot rede te brengen. Door de
muiters werden telegrammen verstuurd
waarin onder andere vermeld werd dat
de muiters absoluut geen communisti
sche neigingen hadden, geen geweld in
de zin hadden doch alleen protesteerden
tegen salariskorting en gevangenneming
van protesterende marinemannen in
Soerabaja. Voorts dat een dag voor bin
nenkomst in Soerabaja de commandant
met overige officieren en minderen met
volle eerbied aan boord ontvangen zou
den worden. Ter hoogte van Padang
werd de Aldebaran vanwege kolengebrek
afgelost door de Eridanus. In Straat
Soenda werd de Eridanus vervangen
door het gouvernementsstoomschip
Orion terwijl Hr.Ms. De Gouden Leeuw
zich bij dat schip voegde. Inmiddels
werd het smaldeel met onder andere de
kruiser Java en enkele vliegtuigen
gereedgesteld en richting Straat Soenda
gedirigeerd. Na de sommatie tot overga
ve onvoorwaardelijk of geweld zal wor
den gebruikt, verzonden de muiters repu
en hun eerste telegram. Na het verstrij
ken van de termijn wierp de leidende
Dornier van een hoogte van 1200 meter
een bom van 50 kilo. De bom trof aan
bakboord het tentdek naast de voorste
schoorsteen, sloeg door het tentdek heen
en ontplofte op het opperdek. Gevolg:
19 doden en 18 gewonden. De witte
vlag werd gehesen en er werd geseind
'geven zich over, snel medische hulp
nodig'. (Uit: De ongeregeldheden bij de
KM in NLI in den aanvang van 1933.
Alg. Landsdrukkerij.)
W Reijnierse, Voorschoten
Pantjoro Soedioto
Het interview in Moesson van augustus
dat Ed Brodie met mijn jeugd- en sport
vriend Pantjoro Soedioto had, riep bij
mij mooie jeugdherinneringen op.
Pantjoro was niet alleen een uitstekend
judoka maar tevens een goede tien-kam
per. Ik kan mij nog heel goed de disci
pline en Spartaanse conditietrainingen
van onze leraar George Pantouw herin
neren. Na de volgens vast stramien uit
gewerkte Japanse gymnastiekoefeningen
volgde de valtrainingen. Daarna werd
buiten een uur hard gelopen, haasje over
gesprongen, kikkeren en hardlopen met
een andere leerling op je rug. En iedere
keer als je niet meer kon, omdat of je
spieren het lieten afweten, of dat je geen
lucht meer had, riep George Pantouw:
Sam kali lagi! Nog één keer! Zo werd je
conditie stap voor stap tot het uiterste
opgevoerd. Pas daarna werden de judo
worpen geoefend. Dit alles onder een
stringente discipline. Nu terugkijkend
kan ik zeggen dat die tijd mij mede heeft
gevormd. Toen ik dan ook na 30 jaar
terug was in Indonesië, heb ik zowel
mijn oude leraar George Pantouw en
mijn jeugdvriend Pantjoro opgezocht.
De foto geeft het weerzien na 30 jaar
met Pantjoro weer. Het weerzien werd,
zoals bij ons gebruikelijk, met een lekker
etentje gevierd.
F. Parijs, Oldenzaal
Dentl en^ tjelen^
In het verhaal van mevrouw
Van der Rest-Schröder over
'OmaTjang' in Moesson van
augustus, zijn een drietal woorden
verkeerd gespeld. De halte aan de
Grote Postweg, tussen Bandoeng
enTjimahi, heette Tjimindi, de
vader van mevrouw Van der Rest
werkte op de suikerfabriek
Gedaren en aan het slot zegt
Tjang: 'Gijs, mana jouw dendeng
tjeleng?'
Belang van een reünie
Tijdens de laatste reünie van planters
kinderen op 17 april 1999 in Sonsbeek
te Arnhem had ik een mooie en ontroe
rende belevenis. Ik had daar een gesprek
met een man, die mijn ouders had
gekend. Hij vertelde me dat hij zich nog
goed kon herinneren dat hij vroeger bij
ons thuis op twee thee-ondernemingen
met zijn ouders op bezoek was geweest,
namelijk Tjimedang en Jagarnaik. Het
was fijn om er over te praten. Mijn moe
der is kort geleden overleden op de
mooie leeftijd van bijna 105 jaar, dus
ons gesprek deed mij zeer goed. Het
gezamenlijke gevoel van verdriet en ont
roering, van verleden en heden deed me
pijn en deed me goed. Voor mij een reü
nie met een waardevolle herinnering.
Mw. J.E. Brincker, Deventer
44 ste jaargang - nummer 3 - september 1999
5