'Mas' Bungalows
Tekst: Cor Roelofs
p een wat afgelegen hoekje van
het veld stond in de halve duis
ternis een Catalina amfibie, een
vreemd soort vogel overgebleven uit de
Tweede Wereldoorlog. Ontdaan van zijn
wapens sleet het zijn laatste dagen tussen
afgelegen plaatsen in de archipel met het
vervoer van allerhande zaken en een
enkele roekeloze passagier. Over land
bewoog het zich voort als een waggelende
eend en het vliegen ermee was een ver
haal op zichzelf.
Maar goed, die avond dus wordt de stilte
wreed verstoord door een akelige kreet en
uit de Catalina rollen met grote haast
enkele schoonmakers die in een van de
verlichte hangars een goed heenkomen
zoeken.
Zij is er weer, denk ik, en nu moet ik er
haring of kuit van hebben. 'Zij', is de
geest van een jonge blanke vrouw die
zich op maanloze nachten overmand
door verdriet, met holle ogen ophoudt in
de cabine. Een en ander kom ik pas te
weten als ik merk dat na zonsondergang
het vliegtuig met grote tegenzin wordt
betreden. Na lang aandringen wordt deze
totok of nieuwkomer met fluisterstem en
blikken over de schouder ingelicht en ver
neem ik voor het eerst alle enge dingen
die in dit land kunnen plaats vinden.
Daar is goena-goena, daar is stille kracht,
daar zijn bezweringen met raadselachtige
sterfgevallen en daar is nog veel meer. En
die njonja poetih die in haar lange witte
jurk door de cabine zweeft en dan in een
stoel gaat zitten snotteren, dat kan betoel
alleen maar groot onheil betekenen.
En dan kan je als twintigjarige wel gaan
vertellen dat spoken niet bestaan, maar het
is duidelijk dat dit in het geheel geen
indruk maakt op mensen die twee maal zo
oud zijn als ik en die hier geboren en geto
gen zijn. Bovendien, als ik eerlijk ben,
geloof ik dat ik niet half zo overtuigd ben
als ik doe voorkomen en daar val ik in hun
ogen misschien wel mee door de mand.
Doch vastbesloten een eind te maken aan
die gekkigheid ga ik met een van die
schoonmakers naar de Catalina en klim
naar binnen. De man blijft echter op vei
lige afstand staan toekijken en je kan zien
dat hij denkt: Je doet maar. In het scha
mel verlichte interieur laat ik de straal van
mijn zaklantaarn in de rondte glijden, ter
wijl ik van achteren naar voren door de
machine loop. Er is niets te zien.
I "I uo resterende instrumenten
Voorzichtig ga ik in een stoel zitten en
doe de zaklantaarn uit. Het is doodstil om
mij heen, vanaf alle panelen straalt een
spookachtig groen licht van de fluoresce
rende instrumenten mij tegemoet. Heeft
men dat gezien? Ik weet het niet, maar
draai alle fluorlampen uit en zet de
hoofdschakelaar af, want gewerkt wordt
er deze avond toch niet meer. Terwijl ik
terug loop naar de hangar valt de zwoele
warmte weldadig op mij neer.
Vreemd, denk ik, heb ik dan toch een
koude wind gevoeld, waarom heb ik
anders nu kippenvel?'
Lokale tovenaar
De volgende dag wordt alleen overdag aan
de Catalina gewerkt, na zonsondergang
verdwijnt een deel van het personeel met
een acute aanval van sakit proet oftewel
buikpijn naar huis.
Een andere rimboeganger met jarenlange
ervaring brengt de oplossing voor het pro
bleem, een soort lokale tovenaar die een
uurtje over het veld dwaalt. Deze weet na
zijn onderzoek te melden dat een bulldo
zer, gebruikt voor het herstel en de bouw
van het vliegveld, met Europese bruutheid
een graf heeft geschonden. Gelukkig is er
nog geen groot onheil geschied, maar er
moet wel snel het een en ander gebeuren
voor het te laat is.
Wij treffen het geweldig dat hij in deze
branche geheel is ingevoerd en bereid is
zijn medewerking te verlenen, tegen een
kleine vergoeding voor de kosten natuurlijk.
En zo worden dan enige dagen later in een
lange optocht met trommels en muziek
offerandes naar het graf gebracht en de
geest bezworen een ander plekje te zoeken
voor haar huilbuien. Als bevestiging van
onze goede bedoelingen wordt nog een
karbouwenkop ter plaatse begraven en een
slamatan gegeven.
En dat was dat, nu kon Kemajoran weer
opgenomen worden in de onstuimige groei
der moderne luchtvaart, en... zowel de
witte dame als de buikpijn waren voorgoed
verdwenen. Ja, dat moest ik die oude tove
naar nageven.
"INGET MATI" &J7UD PATRES"
Fa. Johs. Ouwejan Zn.
Overwinteren a.d.
noordkust van Bali bij
BANYUALIT - LOVINA
200 m van zee, helder en veilig.
Ned. management. Ruime kamer met
dito privé toilet, douche en gr. terras.
35,- p.d. per kamer met ontbijt.
Spec, overw. tarief met h.p.
Inl. 078 - 674 45 26
44 ste jaargang - nummer 3 - september 1999
9
Tempo Doeloe
Met zal zo'n vijftig jaar geleden zijn, een mooie zwart fluwelen
avond in de tropen. De dag was heet geweest en het vliegveld Kemajoran
lag nog wat na te sidderen van de hlah erende zon. Het geraas van de vliegtuigmotoren
was verstomd en de rust was als een weldadige dehen neergedaald, want 's nachts vlogen we niet.
Njonja poetili
ADVERTENTIE
Begrafenis-
en Crematie- Onderneming
Opgericht 1924
ROUWKAMERS
EN ONTVANGKAMERS
AIRCONDITIONED
Kantoren:
Frederik Hendriklaan 7 - Den Haag
Tel. 070 - 355 64 27 (drie lijnen)