Nu bellen naar Indonesië voor 99 cpm
rijst rijp. Bij het rijpen van de halmen laat
men het veld drooglopen om het rijpen
te bespoedigen. Geoogst wordt als de
halmen en de stelen goudgeel zijn. In
sommige gebieden kan men drie tot vier
keer per jaar oogsten.
Rijst stelt hoge eisen aan de bodem en
temperatuur. De bodem moet rijk zijn
aan humus en voedingsstoffen. De beno
digde stikstof wordt geleverd door in het
water levend blad die de stikstof uit de
lucht bindt. De optimale temperatuur ligt
tussen de 35 en 39 graden Celsius.
Rijst die op droge grond (ladang) tot op
een hoogte van 1800 meter verbouwd
wordt, noemt men bergrijst. Bergrijst ver
langt veel regen. Hij wordt vaak ver
bouwd op door brand ontgonnen vlak
ten. De optimale temperatuur ligt lager
en is gemiddeld achttien graden Celsius.
De tijd tussen zaaien en oogsten is vijf tot
negen maanden, afhankelijk van ras en
milieu. De grond wordt niet bewerkt en
de zaden worden meteen op het veld
gezaaid en niet over geplant.
Loemljoeng'
Het oogsten is vrouwenwerk, met een
mesje (ani-ani) worden één voor één de
halmen afgesneden tot ongeveer dertig
centimeter onder de aren. Dit is een adat
waar men in Indonesië niet graag van
afwijkt.
In sommige streken worden de rijsthal
men bij het oogsten in bosjes afgesneden
met de sikkel. Hiertoe lenen zich in het
bijzonder de minder forse rijstsoorten
met smalle bladeren, het merendeel van
de vroeg rijpende rijst (padi tjereh)
Na de oogst worden de aren tot bossen
gebonden, op de plaats van bestemming
weer los gemaakt en op stapels gezet om
te drogen.
Om het natregenen te voorkomen, wor
den op de rijststapels grote bladeren of
doeken gelegd met stenen er bovenop.
Na het drogen worden ze opnieuw in
bundels gebonden en naar rijstpellerijen
gebracht of in eigen rijstschuren (loem-
boeng) bewaard. Voor eigen gebruik
wordt telkens wat nodig is uit de loem-
boeng gehaald om te dorsen, dat nog veel
met de hand gebeurt. Ook laat men kar
bouwen over de gedorste rijst stampen
tot het kaf verwijderd is.
Wat overblijft zijn de rijstkorrels. Het
veldstro dat overblijft, heet merang en
wordt vaak verbrand. Het as is looghou-
dend en wordt gebruikt om er de haren
mee te wassen.
Toepassing':
Rijstwater (tadjin) werkt verkoelend, is licht
verteerbaar en goed voor zieken, bijvoor
beeld bij koorts. Maagkwalen: een schepje
goed gekookte rijst mengen met heet water,
een nacht in de dauw zetten en 's morgens
op de nuchtere maag opdrinken.
Zwerende wonden: pappen met rijstepap
(boeboer nasi). Bof: de gezwollen wangen
masseren met hete, gare rijst onder uit de
rijstpan (koekoesan). Dysenterie: een
streng dieet van nasi-tim en rijstwater (ta
djin). Later kan er wat zout bij met alleen
wat kippenvlees er door.
Neusbloeding: koude rijst met warm water
begieten, af laten koelen en opsnuiven.
Puisten: papje van gekookte rijst erop doet
ze rijpen.
Literatuur:
Dr. E.J.J. van Halle: Insulinde. De inheemse land-
bouzv.
J. Kloppenburg-Versteegh: Het gebruik van
Indische planten.
Practicum voor Gewassen Kennis Vakgroep plan
tenteelt.
(Het tarief geldt 24 uur per dag, 7 dagen in de week en is inclusief BTW)
21
ADVERTENTIE
U belt nu naar Indonesië via Call4All voor maar liefst 99 cpm!! (n.b. KPN-tariet'is 2,70 per minuut!)
U hoeft bij CalI4AII géén lid te worden, abonnement te nemen, of vooruit te betalen. U kunt direct bellen!
De afrekening geschiedt via uw normale twee-maandelijkse KPN-rekening.
Hoe kunt u voor 99cpm van Nederland naar Indonesië bellen?
1. Kies 0900-8095.
2. Na de tariefmelding toetst u '00', de landcode '62' en het gewenste telefoonnummer in.
3. U toetst nu een hekje in
4. U wordt nu automatisch doorverbonden door onze computer.
5. Het gesprek beëindigt u door de hoorn op de haak te leggen.
Waar kunt u nog meer naar toe bellen?
Curasao 99 cpm via 0900-8049
Hong Kong 99 cpm via 0900-8082
Japan 99 cpm via 0900-8083
Maleisië
Zuid-Afrika
Zuid-Korea
99 cpm via 0900-8094
99 cpm via 0900-8091
99 cpm via 0900-8087
Voor meer landen kunt u bellen naar ons gratis informatienummer 0800-023.33.34
Mobiele telefoons zijn niet bereikbaar.)
CALL4ALL B.V. - Postbus 54001 - 3800 JA Rotterdam
Gratis infolijn: 0800-023.33.34 - Website: www.call4all.com
"W
44 ste jaargang - nummer 4 - oktober 1999
