ft
Kl ein maar rein,
groot maar idioot
Aapje, aapje
naar Pekalongan en haar zoeken. Ik wilde
haar terugzien en bedanken voor alles wat
ze voor ons en mij gedaan heeft. Maar wij
waren met een groepsreis naar Indonesië
en Pekalongan deden ze niet aan. Maar in
Yogya hadden we een zogenaamde vrije
dag. We huurden een auto met chauffeur
en lieten ons naar Pekalongan rijden. We
hadden een sarong, kebaja en extra geld
voor haar meegenomen.
Bengkel
In Pekalongan gingen we eerst naar ons
oude huis kijken. Het was niet te herken
nen. Vies en vuil. Het was een bengkel
geworden. Toen liepen we naar een klein
straatje in de buurt waar mijn oude buur
vrouw baboe Dasti had gezien. Hoe moes
ten we haar nu zoeken? We kregen
natuurlijk een hoop mensen om ons heen
en we vertelden dat we op zoek waren
naar mijn baboe. We kwamen met ons ver
haal ook bij een kleermaker in het straatje
terecht. Hij wilde ons wel helpen en we
moesten binnen wachten. Hij stuurde al
zijn kinderen en familie op pad om naar
baboe Dasti te zoeken. Wij hebben er uren
gezeten en er zijn verschillende baboes
geweest van toean en njonja zus en zo
maar onze baboe konden ze niet vinden.
Het werd laat en we moesten nog hele
maal naar Yogya terug. Teleurgesteld
namen wij afscheid van de kleermaker en
bedankten hem voor zijn hulp.
In 1990 gingen we weer naar Indonesië en
wij logeerden twee dagen in Baturaden.
Van hieruit huurden we weer een auto om
naar Pekalongan te rijden. Ik wilde alles
nog een keer terugzien. Maar eerst gingen
we naar ons huis kijken en tot onze verba
zing zag ons huis er mooi wit en schoon
uit. Het was een kerk geworden. De
Emanuel Kerk. Er liep een vrouw die de
boel schoon hield en ik vertelde haar dat ik
hier vroeger gewoond had en of ik het huis
nog eens van binnen mocht bekijken. Het
was raar in de woonkamer allemaal kerk
banken te zien. De waterput en de dje
roekboom waren weg, maar het kamertje
van Dasti en haar man was er nog. De
vrouw die de boel schoonhield vertelde
waarom dit huis nu een kerk was. Vroeger
was het een benkei maar na een tijdje was
de benkei weg en wilde men het huis ver
huren, maar niemand wilde het huren.
Jaren geleden hadden ze het lijk van een
oude nenek in een van de kamers gevon
den en niemand wist wie dat was.
Niemand wilde toen in het huis wonen en
zo is het een kerk geworden. Na dit ver
haal probeerde ik me iets voor te stellen.
Zou onze baboe Dasti gehoord hebben
dat we haar zochten en gedacht hebben ze
komen terug en ik wacht op ze in hun
oude huis. Helaas kwamen we pas twaalf
jaar later terug en zo lang kon onze baboe
niet meer wachten. Terwijl ilc een traan
wegveegde, vroeg ilc mij af, zou het echt
baboe Dasti zijn geweest?
Tekst: Lilian Ducelle
Ik was bij de presentatie van het boek
jaren geleden.
Een zeer geanimeerde samenspraak
tussen Paula en Rudy, maar omdat er
meer samen werd gesproken door mensen
in de zaal, kon ik niets verstaan.
Dóódsimpel
Om eerlijk te zijn: ilc heb het boekje snel
doorgelezen en toen aan een vriendin met
een kleindochtertje gegeven.
Ze belde me later op dat het een bééldig
boekje was.
Nu, de tweede druk, lees ik het pas goed.
Het is niet alleen een beeldig boekje, het is
een ontroerend móói boek,
ook voor mama die het ver
haaltje voorleest.
'Voor wie schreef je het, Paula?'
'Voor de herinnering aan mijn aapje, waar
ilc door de oorlog afscheid van moest
nemen. Het is mijn eerste grote verdriet
geweest om een afscheid.'
Een dóódsimpel vertelsel van een meiske
dat haar vriendinnetje verliest en een aapje
krijgt dat haar troost brengt en weer vrolijk
maakt. Gewoon een voorlees-verhaaltje
voor een kleutertje van vier, vijf, waar de
voorleester nog lang over blijft napeinzen.
De gedichten van Rudy Kousbroek zijn
voor mama, heel gevoelig mooi. Trouwens
alles wat Kousbroek over dieren zegt/dicht.
Kent u zijn Varkensliedjes? Ik weet dat
sommige mensen hem wel kunnen wur
gen om sommige dingen die hij schrijft,
maar als u die andere kant van hem leert
kennen, dan stelt u dat wurgen misschien
j'A
nog even uit. Maar nog even terug naar
het aapje van Paula. Kinderblijdschap,
kinderwijsheid, een kinderleven. Zo kort,
zo kwetsbaar. De illustraties van Isabel van
Duijne zijn subliem van eenvoud en aan
voelen.
Weer een kleine oplaag.
Welke wijsgeer zei ook weer: een giganti
sche oplaag is nog geen bewijs dat het
echt een goed boek is? Mijn moeder zei
altijd: Klein maar rein.
Groot maar idioot.
Aapje, aapje
door Paula Gomes
met gedichten van
Rudy Kousbroek en
illustraties van
Isabel van Duijne
Van Stockum: 36 pag. (gebonden)
prijs 25,00
44 ste jaargang - nummer 4 - oktober 1999
41
Pas na vijf jaar een tweede druk en weer
in een bescheiden oplaag, dan heb je het
over Aapje, Aapje van Paula Gomes en
niet te vergeten drie gedichten van Rudy
Kousbroek.
Wurgen
