Veelzijdig Onder gouverneur-generaal Daendels was een begin gemaakt met bestuurshervor- mingen geïnspireerd door de ideeën uit de Verlichting. Raffles was wellicht nog radi caler dan zijn voorganger, maar ook hij had centraal staan dat het oude commer ciële VOC-systeem moest worden vervan gen door een centraal geleid systeem. Directer bestuur moest mogelijk worden via door de staat te benoemen en contro leerbare ambtenaren. De staat moest zijn inkomsten niet langer afhankelijk stellen van de winsten uit handel maar overgaan tot belastinginning in de vorm van de zogenaamde landrente. Raffles had dit systeem succesvol zien werken in Bengalen. Daendels, die het systeem ook kende, had het niet toegepast omdat hij zich realiseerde dat Java niet kon worden vergeleken met Bengalen. Raffles liet zich niet hinderen door enige voorkennis en voerde het systeem met enige aanpassin gen in. De radicale hervormingen van Raffles en zijn voorganger leidde intussen tot veel onduidelijkheid en chaos. Beide landvoogden staan te boek als radicale her vormers. Het valt niet te ontkennen dat zij vele aanzetten hebben gegeven tot veran deringen. Toch moet hun invloed niet worden overschat. Veel van de radicale ideeën bleven steken bij de plannenmakers en werden niet uitgevoerd. Pas later zou onder opeenvolgende Nederlandse bestuurders een nieuwe consistente poli tiek groeien uit de wirwar van nieuwe ideeën en halve maatregelen. Tot zijn grote ongenoegen moest Raffles Java verlaten. Zijn grootste succes zou toen nog komen, de vestiging van het strategi sche Singapore. Raffles overleed op 5 juli 1826, bijna ver geten, te Highwood, Middlesex. Diagnostische Handanalyse Ken Uzelf moessQn Hebt u problemen, bent u angstig, neerslachtig, stressgevoelig, twijfelachtig, hebt u een minderwaardigheidscomplex, kortom, zit u niet lekker in uw vel? Neem dan contact op met Carla Bronkhorst, tel. 010 - 458 54 19 of fax 010 - 442 11 19. Consult op afspraak (ook schriftelijk). Door de combinatie van Diagnostische Handanalyse (gedachte) met Grafologie (dynamiek/ambitie/heden/verleden/toekomst) en Kleurdiagnostiek (gevoel), kunnen al deze geheimenissen tot klaarheid komen en krijgt u meer eigenwaarde en een beter zelfbeeld. 20

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 2000 | | pagina 20