Met de biografie van mevrouw
Kloppenburg zijn ook het krui
denboek en de kruidenatlas
opnieuw uitgebracht. In het krui
denboek staan in de 'eerste afdee-
ling' de namen van de kruiden,
ook hun Latijnse naam, en in de
tweede afdeeling' staan 'recepten,
voorschriften en hygiënische wen
ken gerangschikt in alphabetische
volgorde van de ziekten en kwa
len.'
In de atlas staan op de rechterpa
gina de afbeeldingen van de
geneeskrachtige planten en krui
den in kleur en op de linkerpagi
na staan de Indonesische en
Latijnse namen, gevolgd door een
korte beschrijving en hoe zij in de
volksmond ook nog genoemd
worden.
Zowel het kruidenboek als de
kruidenatlas zijn een fascimile
van de vierde druk uit 1934. Zoals
wij gewend zijn van uitgeverij
Bonneville, is er veel aandacht
geschonken aan de vormgeving.
Het is een schitterende uitgave in
drie delen geworden, handzaam
verpakt in een cassette. (De prijs
is f 149,50, verkrijgbaar in de
boekhandel, niet bij Moesson).
Zullen er opnieuw hele generaties
opgroeien met mevrouw
Kloppenburg? Zal het opnieuw
een gevleugeld woord worden?
Kijk in Kloppenburg.
Inge Dümpel
De planter Free Versteegh met zuster,
mevrouw Kloppenburg- Versteegh.
Indië, circa 1937.
ben ik achter haar voornaam gekomen.
Verder niets, geen achternaam, geen enkele
foto. Dit meisje is overigens gestorven en
Albert is vrijgezel gebleven.
Ik vroeg tante Anneke, een dochter van
mevrouw Kloppenburg, hoe haar moeder
boeken kon schrijven en tegelijkertijd een
groot huishouden kon besturen. Zij ant
woordde dat ze dat niet wist: "Mama was
Circa 1913.
gewoon altijd bezig." Zij sprak altijd met
veel respect en warmte over haar moeder.
Er was maar één nazaat die kritisch durfde
te zijn, en dat zette de zaak weer in pers
pectief. Mevrouw Kloppenburg was ten
slotte geen heilige. Zij was wel een lieve,
zorgzame en plichtsgetrouwe vrouw die al
die klassiek vrouwelijke plichten vervulde,
maar die ook opereerde in een domein dat
destijds aan mannen was voorbehouden.
Oom Fred, een kleinzoon, vertelde dat hij
altijd probeerde om niet te kuchen als
mevrouw Kloppenburg in de buurt was,
omdat hij anders weer een of ander afschu
welijk drankje kreeg.'
Is je onderzoek nu afgerond?
Vilan: 'De zoektocht naar mevrouw
Kloppenburg en wat zij heeft gedaan, was
een boeiende en zeer verrijkende ervaring.
Al ging het niet altijd van een leien dalge. Er
zijn nog wat losse draadjes, bijvoorbeeld of
er een Japanse editie was van het kruiden
boek. Of bij welke Belgische professor zij
destijds is geweest. Verder heb ik nog steeds
geen jeugdfoto's van mevrouw
Kloppenburg. Ook heb ik geen foto van
haar oudtante Caroline Versteegh.
Ja, wat mis ik nog meer? Wat had ik het
heerlijk gevonden als haar man zijn
memoires had geschreven. Ik ken niet eens
zijn handschrift. Uit de verhalen weet ik
dat hij in ieder geval een toegewijde vader
was, een harde werker en iemand die zijn
vrouw alle ruimte gaf om haar werk te
doen. Maar ook hier kijk ik weer door dat
raam. Ik krijg warme herinneringen te
horen. Elet goede wordt beter, het slechte
wordt vergeten. Dat heb ik ook in mijn
voorwoord gezet. Het blijft mondelinge
geschiedenis, je blijft hopen dat het echt zo
was. Dit is één versie van de werkelijkheid.
Meneer Kloppenburg stierf in 1928 en ligt
begraven bij zijn zoon Free, want Free lag
daar zo alleen. Mevrouw Kloppenburg
stierfin 1948. Zij is geïnterneerd geweest
in een bersiapkamp. In de brieven die zij
via het Rode Kruis naar Nederland ver
stuurde, zie je dat haar handschrift steeds
kleiner en dunner wordt. Het laatste briefje
is in het boek opgenomen. Dan is de
levensdraad al haast weg...
Het leven van mevrouw Kloppenburg zou
je zo kunnen verfilmen. Geboren in de
tempo doeloe, grote rijkdom, grote verlie
zen in de bersiaptijd, venniste familieleden,
gelukkige herenigingen.
Toch blijft het verbijsterend dat iedereen de
boeken van haar kende, maar dat niemand
wist wie mevrouw Kloppenburg was. Ik
vond dat ik daar iets aan moest doen. En
dat heb ik gedaan.'
Waar ben je nu mee bezig?
Vilan: 'Ik was bang voor het zwarte gat,
maar dat hoeft niet. Ik ga nu bijvoorbeeld
een grote site maken en daar noem ik zo
veel mogelijk Nederlandse, Indische en
Indonesische schrijfsters die iets hebben
geschreven over Nederlands-Indië. Dat
noem ik het Damescompartiment Online.
Bij elke biografie komt een foto, dat vind ik
heel belangrijk, een bibliografie en frag
menten uit het werk. Dit gaat in september
on line. Verder ga ik voor Moesson de
komende tijd regelmatig een korte biografi
sche schets schrijven, onder andere over de
publiciste Beata van Helsdingen-Schoevers
(1886-1920). Zij schreef voor Indische
kranten en Nederlandse tijdschriften, gaf
lezingen en hield voordrachten over dich
ters over heel Java. Zij wordt mijn volgende
grotere biografie.'
moessQn
