Tekst en illustraties:
G. WH. van den Berg
Van de feestdagen kwam de ver-
jaardag van de k oningin op de
eerste plaats, ik herinner me de
verjaardag van Wilhelmina nog
enige keren te hehhen meege-
maa kt, al was Juliana toen al
vorstin. Men vond waarschijnlijk
dat alleen Wilh elmina koningin
kon zijn.
's Morgens vroeg liepen dan groepen
inwoners uit de kampongs in hun beste
kleding, achter de rood-wit-blauwe vlag.
De mannen in het wit gekleed, vrouwen
droegen sarong-kebaja en hadden zelfs
schoenen aan. Zij waren zeker op weg
naar de parade van de marine en de
politie. Op de terugweg werd het schoei
sel door de dames in de hand genomen,
men had er meer pijn van dan plezier als
men ze aan had.
Parad ijsvogel veren
In de ochtenduren werden er ook dansa-
dansa gehouden, groeps gewijze volks
dansen. Iedere kampong had een
speciale dans die men uitvoerde.
Mannen hadden een rode schaamlap
aan en versieringen van kokosbladeren.
Hoofdtooien met paradijsvogelveren
hadden zij op, hibiscusbloemen in het
haar en in banden om hun bovenarmen
gestoken. Pijlen-en-boog of een parang,
een groot kapmes, voltooiden hun dans-
kostuum. Vrouwen droegen sarongs,
hun lijfkleed. Het bovenlichaam werd
bedekt door een kebaja, een soort hesje
met lange mouwen. Die kleding had
men zich met het voortschrijden van de
civilisatie aangemeten, terwijl de wat
oudere vrouwen zich daar niet zo aan
stoorden. Die hadden dan ook in plaats
van een kebaja alleen een bh aan, waar
schijnlijk een tegemoetkoming aan de
vastgestelde fatsoens- en zedelijkheids
normen.
Ook de vrouwen hadden versieringen
van kokosbladeren op het lichaam en
hibiscusbloemen in het haar.
Tijdens het dansen gebeurde het wel eens
dat een wat oudere vrouw uit haar bh
slipte, wat gemakkelijk kon gebeuren,
omdat men niet altijd een kledingstuk
met de juiste maat droeg. In het vuur van
de dans had zo'n vrouw niet in de gaten
wat haar overkwam, totdat een der man
lijke deelnemers aan de dans het stuk tex
tiel op de juiste plaats deed belanden en
men er weer lustig op los hupte.
Prauwenrace
Wat de diverse dansen uit moesten beel
den, weet ik niet. Zo was er een groep
die in een kring danste, gevolgd door
een kromlopende en op een lange stok
steunende vrouw. Na een paar keer de
kring rondgedanst te hebben, kwam een
der deelnemende manlijke personen
naar de vrouw toe en overhandigde haar
een paar artikelen: een groot porseleinen
werd, uit de stam werd gejaagd. (Welke
ziekte zou ze hebben gehad: lepra?)
Door een wonder genas zij en had weer
kans op een levenspartner. Het bord was
een deel van haar bruidsschat.
's Middags was er een prauwenrace op
zee. Diverse kampongs kwamen met hun
kano's met uitleggers, twee hulpdrijvers,
die aan beide zijden van de boot waren
bevestigd, om het omslaan tegen te gaan.
Autopeclrace
Natuurlijk won de grootste prauw de
race, zeer tot ongenoegen van de verlie
zers. Want de grootste prauw had ook de
meeste roeiers, dus de grootste kracht
bron om vooruit te komen.
Er werd ook een prauwenrace gehouden
die zou beslissen welke bevolkingsgroep
boven de andere zou staan, zowel in
fysiek opzicht als in uithoudingsvermo
gen: de burgerij of de marineklanten.
Natuurlijk werd die race door de burgers
bord van wel zeker een halve meter in
diameter en nog wat voorwerpen. Toen
ik een Papoea vroeg wat die dans bete
kende, werd mij verteld dat de vrouw
een ziekte had, waardoor zij uitgebannen
gewonnen, omdat de zeelieden niet in de
gaten hadden dat hun prauw met een
stuk touw aan een grote keisteen vast was
gemaakt door een der 'stomme burgerlie
den'.
moessQn
Feestdagen
S IlIououi Iimjcuaa
12
