Wies van Groningen: 'Als je het over
m'n boek hebt, heb je het over mijn
De ingang van het kampement
Blangkedjerèn.
vormen. Ik dacht eenvoudig niet aan
schrijven. Je hebt je handen vol aan de
zorg voor je gezin. Ja, ik heb wel eens in
het Utrechts Nieuwsblad meegedaan aan
een prijsvraag: Schrijf je eigen detective.
Dat was in een opwelling, complot ver
zinnen en zo, maar dat is heel wat
anders.
Ik ben eigenlijk begonnen met schrijven
door mijn werk in de vrouwenbiblio
theek. Ik hield mij bezig met de positie
van vrouwen en over Molukse vrouwen
was bijna niets geschreven, merkte ik.
Daarom besloot ik de verhalen van mijn
moeder op papier te zetten, zo leerde ik
schrijven. Ik realiseerde me dat onze
De Baileo van
Oma op
Haroekoe, 1992.
jaren in Blangkedjerèn, ook al waren ze
moeilijk, heel belangrijk voor haar zijn
geweest.'
Wies heeft haar boek naar haar moeder
genoemd; Clara Hukom. Haar moeder
was een Molukse, oorspronkelijk afkom
stig van het dorp Oma op Haroekoe.
Haar vader was een Hollandse KNIL-
militair uit Hardinxveld; Barend Metaal.
Jarenlang woonde het gezin in
Blangkedjerèn, een KNIL-kampement
in het onherbergzame Atjeh, waar het
gevaar altijd op de loer lag.
Blangkedjerèn, verder weg van
Nederland kan haast niet. Daar is Wies
geboren, in 1929. Op haar werkkamer
hangt nog een panorama-foto, gemaakt
door haar vader, een amateur-fotograaf.
Je kunt het hele kampement overzien.
Over die jaren gaat het eerste deel van
haar boek, gezien door de ogen van haar
moeder.
ondanks alles toch bij? Ik ben in de loop
der jaren, vooral tijdens het schrijven,
gegroeid naar het Molukse. Hoe kun je
groeien in een boek? Als je schrijft, word
je gedwongen goed na te denken over
jezelf. Ik leerde kritisch naar mezelf te
kijken.
Ik voel elke dag die band met mijn verle
den, mijn voorouders, wie ik ben, wat ik
doe. Je moet de zogenaamde "gewone"
dingen in het leven serieus nemen. Je
bent maar een radertje in het geheel.
Om geluk te kennen, moet je de dingen
kiezen die een verrijking voor jezelf bete
kenen - niet in materiële zin. Zo werk ik
als vrijwilliger in de bibliotheek van het
Moluks Historisch Museum en heb ik
een boek geschreven - het zijn allemaal
keuzes tussen manieren van leven, wat je
wilt doen.'
'Geschiedenis van vrouwen wordt niet
bewaard als vrouwen daar niet zelf voor
zorgen. Geschiedenis werd altijd door en
Wies en haar
echtgenoot
Frans, circa
1993.
leven. Toen ik mijn tweede boek afhad,
dacht ik: ben ik dat allemaal? Ja, ik ben
dat allemaal. Is militair. Is militair
beschrijft eigenlijk mijn zoektocht naar
wie ik ben: een Molukse, een Indische of
toch een Hollandse? Waar hoor ik bij,
waar wil ik bij horen en waar hoor ik
45 ste jaargang - nummer 6 - december 2000
23
