West-Java werden uitgenodigd om naar
Buitenzorg te komen voor een wel
komstdiner, waar de nieuwe Engelse
heersers welkom werden geheten.
Iedereen sprak om de beurt, maar de
reeds oude regent van Soemedang sprak
niet en vroeg ook niet het woord te
mogen voeren, tot het hem gevraagd
werd. Hij stond op en zei: 'Mijn voorou
ders hebben sedert voor de islam in dit
land zijn intrede deed, leidende functies
gehad in deze streken rondom
Soemedang. De Nederlanders hebben
altijd mijn geslacht erkend als de recht
matige leiders van het volk van
Soemedang en hebben altijd een telg van
ons geslacht aan het hoofd in die streken
geplaatst en daar ben ik hen zeer erken
telijk voor, maar ik weet niet, hoe de
nieuwe heersers zullen handelen en
daarom heb ik gezwegen.'
Dit is het verhaal van Pangeran
Koesoemadinata IX, regent van
Soemedang van 1791 tot 1828. Nu -
vroeger nooit - denk ik. een tikje over
dreven misschien, maar het is zeker wél
waar, voor het grootste gedeelte dan.
Achter de levende pagger van het graf
van de Pangeran is ons grootvaderlijk
huis, het erf dan van het huis. Het is
gedeeltelijk aangekocht door de regering
voor de grote weg van Soemedang naar
Soebang, dwars door het erf en onze
sawah erachter. Sic transit!
regent opgemaakt in het Nederlands. De
regent, afstammeling van de regenten en
Pangerans van Soemedang, was bemind
onder het volk, van hoog tot laag. In zijn
streek waren geen herendiensten, was
geen knevelarij, geen uitbuiting van het
lagere volk ten eigen bate van de regent,
hoewel Pangeran Kornel niet tot de rijk
ste regenten van West-Java behoorde.
Na de oorlog, toen we merdeka waren,
is dat beeld opgericht en werd dit ver
haal openlijk verteld.
Buitenzorg
Er is nog een anekdote die illustreert dat
mijn dappere voorvader niet alles voor
zoete koek slikte. Want dapper was hij
om zo op te treden tegen de zo gevrees
de IJzeren Maarschalk. Later kwam
Raffles aan de macht. Alle regenten van
45 ste jaargang - nummer 7 - januari 2001
11
