Arie, trots bij zijn
bord waarop hij
maant Bali schoon te
houden.
Tekst: R. Binkhuijsen
Het klinkt overdrevenmaar wie Bali bezoekt en
niet Ubud, beeft Bali niet gezien, hn eenmaal in
fbud, mag zeker een bezoek aan Arie's Warung
niet worden overgeslagen.
Als wij voor het eerst zijn eethuisje passe
ren, staat Arie in de deuropening. Hij pre
senteert foldertjes en nodigt ons uit om
binnen te komen. Gezeten aan één van de
zeven tafeltjes en genietend van een prima
loempia, weggespoeld met een glas
warme thee, hebben we zicht op het
sportveld. Een kleuterklasje heeft gymnas-
tiekuur. De jongens in lichtblauwe en de
meisjes in roze blouses, de broekjes en
rokjes lichtbruin, doen een tikspelletje. Ze
lijken op vlinders die met hun heldere
kleuren boven het gras stoeien. Aan de
overkant van het veld staat de school,
nauwelijks zichtbaar achter groen.
Nasi
Er is weinig verkeer vandaag. Het hoog
seizoen is nog lang niet begonnen. De
grootste stroom toeristen gaat naar Kuta
en Sanur, waar het druk is van de zon-
aanbidders. En zij die Ubud bezoeken,
zijn vaak juist deze plaatsen ontvlucht op
zoek naar het echte Bali. In de directe
omgeving van Ubud vinden zij dat.
Overnachtingsmogelijkheden in alle prijs
klassen zijn er ruimschoots. Arie komt bij
ons tafeltje staan en vraagt of alles naar
wens is. Als wij nog geen plannen hebben
voor het diner, heeft hij een aanrader:
vanavond is er nasi kuning. Met levendige
gebaren beschrijft hij een portie; de
geopende linker handpalm, het bord, de
rechterhand, de vingers als een muizen
snoetje bijelkaar, de gerechten om een
denkbeeldig hoopje rijst rangschikkend.
We zien het voor ons en besluiten van
avond terug te komen. Meer nog dan dit
beloofde feestmaal intrigeert ons de figuur
Arie. Geen Baliër, dat is zeker. Eerder een
Javaan. Yogyakarta? Oost-Java? De nasi
kuning blijkt verrukkelijk en het blijft niet
bij deze twee bezoekjes. De volgende
dagen leren we Arie beter kennen. En
spoedig horen we hem uit over zijn ach
tergrond. Die lijkt interessant genoeg om
op te schrijven. Zijn verhaal is doorspekt
met filosofische opmerkingen. Je moet
oppassen door zijn gebaren en mimiek
niet afgeleid te worden van de inhoud.
Een le^e kist
In 1943 wordt Arie in Malang geboren en
Bambang Harsono gedoopt. Maar hij
wordt Arie genoemd naar zijn grootvader
Arieningsi. Zo gaat dat op Java. Zijn vader
was een lage ambtenaar in gouverne
mentsdienst.
Van de Japanse bezetting herinnert Arie
zich niets. Zijn jeugd verloopt normaal.
Echte armoe kent het gezin niet, ondanks
de slechte economische toestand. Op
onze vraag of hij zich iets herinnert van
de politiek uit die tijd - hij groeit immers
op in het Indonesië van Soekarno - ant
woordt hij niet direct. Aarzelend zegt hij:
'Weet u, Bung Karno zei altijd dat de
Kemerdekaan (vrijheid) die we op de
Nederlanders hebben bevochten als een
kist is: mooi en kostbaar, maar leeg. En de
inhoud, daar moesten wij als volk zelf
voor zorgen. Voor de kist had Bung
Karno gezorgd.'
Was er een diplomatieker antwoord
mogelijk?
Na de SMA (HAVO) doorlopen te heb
ben, treedt hij in dienst bij de firma
Ruhaak, die in die jaren overgaat in de
PT Dharma Niaga. Hij klimt snel op en
krijgt al spoedig een afdeling te leiden. In
1973 trouwt hij met de zes jaar jongere
Lewok uit Surabaya. In 1974 en 1976, hij
is dan inmiddels op Lombok tewerkge
steld, worden de eerste kinderen geboren;
meisjes. Een promotie betekent een over
plaatsing naar Denpasar. Als hij in 1980
opdracht krijgt om een nieuwe vestiging
in Kupang op Timor te openen, is hem
dat te ver van Java en zijn familie. Hij
besluit ontslag te nemen. Trots laat hij het
document zien waarop hem dit eervol
wordt verleend.
Catering
Vervolgens werkt Arie dertien jaar als
inspecteur bij een bouwonderneming in
Surabaya. Werkuren telt hij niet. Tot laat
na kantoortijd tuft hij op een brommertje
langs de bouwplaatsen. In 1984 wordt de
lang gewenste zoon geboren. Arie en
Lewok zijn dolgelukkig. Dimas gaat hij
heten. Van adik emas (gouden broertje).
Het werk bevredigt Arie niet, te weinig
wordt er een beroep gedaan op zijn creati
viteit en initiatief. Zijn chefs lijken blind
voor zijn ijver. Hij neemt wederom ont
slag en gaat voor zichzelf beginnen. Niet
in de bouw, maar in de horeca. En niet op
Java, maar op Bali. Waarom?
Arie geeft graag
advies bij de keuze
uit het menu.
ff YOU WOULD LIKE TO HELP BALI S ENVIROM
WHY MOT REFILL YOUR AQHA'BOTTLE
nn (i
fu&in
moess©n
Ari
e
22
