Overzicht van de beeldengalerij in het museum. Foto: René Wassing.
jeugd hier een spannende speurtocht
langs een aantal hotelkamers op zoek
naar al die vreemde spullen, die gasten
van verschillende etnische herkomst
hier uit hun bagage hebben achtergela
ten.
In de multimediale tentoonstelling
Rotterdammers die de culturele diversi
teit van de stad laat zien, komen niet
alleen een aantal allochtone gezinnen
aan bod, maar bijvoorbeeld ook een
Zeeuwse familie. Zij vertellen allen over
hoe hun integratieproces in de stad
Rotterdam is verlopen.
Oude geschiedenis van Oost-Java
In het tweede pand zijn de zogenaamde
schatkamers ingericht. Hier zijn de top
stukken van de museumcollectie opge
steld. Opvallend is de fraaie
vormgeving, hier en daar wat speels of
gedurfd, ja zelfs onconventioneel. Dit
geldt ook voor de achtergrondkleuren
en geraffineerde soms geringe belich
ting. Iedere afdeling heeft aldus zijn
eigen schatkamer: Azië; Islamitisch
Cultuurgebied; Amerika; Afrika en
Oceanië. Op elke verdieping bevinden
zich computers voorzien van een speci
aal programma waardoor direct alle
informatie over de tentoongestelde
voorwerpen verkregen kan worden.
Het klapstuk vormt de groots opgezette
openingstentoonstelling Majapahit, de
Gouden Eeuzv van Indonesiëvan de
afdeling Indonesië, die de gehele eerste
verdieping van het oude gebouw
beslaat. Voor de conservatrice Alit
Djajasoebrata betekent deze weldoor
dachte keuze een hommage aan haar
geboorteland. Met het pensioen in zicht
is dit tevens de afscheidstentoonstelling
waarmee zij haar loopbaan afsluit.
Met deze keus heeft zij een gelukkige
greep gedaan. De boeiende oude
geschiedenis van Oost-Java heeft naar
verhouding altijd minder aandacht
gekregen dan die van Midden-Java.
Iedereen heeft wel eens van de heilig
dommen Borobudur of Prambanan
gehoord, of ze zelfs bezocht. Maar wie
kent Candi Singosari of Candi
Panataran, de grootste staatstempel uit
de bloeiperiode van Majapahit? Het is
daarom verheugend dat Oost-Java nu
ook eens voor het voetlicht treedt.
Majapahit
De sleutel tot de grootsheid van Oost-
Java ligt ontegenzeggelijk bij Majapahit
als alomvattend begrip voor een era die
meer dan twee eeuwen bestrijkt.
Majapahit is de naam van het laatste
hindoe-boeddhistische koninkrijk in
Oost-Java voordat opkomende islamiti
sche sultanaten aan de noordkust de
macht overnamen. De kraton die het
middelpunt van het rijk vormde,
bevond zich in de buurt van Majakerta
en Trawulan. Het rijk strekte zich naar
alle windstreken uit langs het onmetelij
ke stroomgebied van de kali Brantas bij
Blitar in het zuiden, tot aan de mon
ding in het noorden bij de haven Ujung
Galuh (Surabaya). In de loop van zijn
lange bestaan (1293 - ca. 1520) heeft
dit machtige rijk zijn invloed doen gel
den over vele delen van de
Indonesische archipel. Het is dan ook
niet zonder een zweem van trots dat de
Javanen dit rijk graag zien als de grond
legger van de moderne eenheidsstaat
Indonesië.
Majapahit is niet zo maar uit de lucht
komen vallen! Daar is een lange perio
de van andere koninkrijken aan vooraf
gegaan, die in 929 begon. Het laatste
en tevens de directe voorganger was
Singhasari in het gebied rondom
Malang (1222 - 1292). Hoe verschil
lend van dynastie of politiek engage
ment ook, in maatschappelijk en
cultureel opzicht vertoont de Oost-
Javaanse periode een integrale eenheid
van gemeenschappelijke kenmerken, die
karakteristiek voor die tijd zijn.
Al waren er natuurlijk lokale verschillen
en is er in de loop der eeuwen een
geleidelijke ontwikkeling waar te
nemen. In Majapahit vindt dit alles als
het ware een culminatie, een hoogte
punt, tevens eindpunt.
Gajali Macla
Onder zijn wijdingsnaam Kertarajasa
Jayawardhana werd een zekere Wijaya
in 1293 de eerste koning van
Majapahit. De bekendste en belangrijk
ste koning is Hayam Wuruk geweest,
die de wijdingsnaam Rajasanagara
Burgemeester Opstelten (links) en
directeur Reedijk rechtsop het balkon
van het Wereldmuseum.
moessQn
32
