Madel on ékely- Lui ols
(1899-1958)
Schrijfsters uit het Damescompartiment
Tekst: Vilan van de Loo
Zelden was een Indische schrijfster zo geliefd hij het pnhlieh en zo verguisd door de literaire kritiek.
Het overkwam Made Ion Lulofs, die wereldroem vergaarde met romans als Koelie 1Q3Ien Rukker
(1Q32). Hoogstaande recensenten verweten haar zwakke romannetjes te schrijven en sensatieke lust te
zijn in haar schildering van de misstanden op Heli. Zijzelf vond eenvoudig:
'ik had het gevoel, dat ik dit alles schrijven moest!
Madeion Lulofs
als zeventienjarig
meisje, afstande
lijk poserend.
Omslag eerste
druk, 1934.
Foto:
Antiquariaat
Minerva,
Den Haag.
meer dan duidelijk. Begrip vragen, dat
wilde ze met het boek, begrip voor de
vervreemding die Indië kan veroorzaken
tussen ouders en kinderen. Zelf voelde ze
zich druis in haar geboorteland Indië,
ondanks alles.
Schandaal en roem
Madeion werd op 24 juni 1899 geboren
te Soerabaja als eerste dochter van Claas
Lulofs en Sarah Dijckmeester. Vader is
ambtenaar B.B. en wordt regelmatig
overgeplaatst. Het groeiende gezin - er
volgen nog drie kinderen - reist mee naar
Atjeh en later naar een kleine garni
zoensplaats. In 1913 gaat Madeion naar
Holland, waar ze in Deventer de meisjes
H.B.S. volgt. Twee jaar later keert ze
wegens familieomstandigheden en
omwille van de oorlogsdreiging terug
naar Indië. Haar huwelijk met de
Delische rubberplanter Hendrik
Doffegnies, gesloten in 1917, loopt op
mislukking uit, ondanks de geboorte van
een dochter. Hendrik wil een traditionele
echtgenote, Madeion verlangt naar een
man die meer nodig heeft dan verzor
ging. Zo iemand is de Hongaarse planter
Laszló Székely. Hij stimuleert haar om
verhalen te schrijven, laat ze plaatsen in
een krant op Sumatra en al met al maakt
hij veel indruk op Madelon. In 1926
wordt haar huwelijk met Hendrik ont
bonden en in hetzelfde jaar trouwt ze
met Laszló.
Scheiding en huwelijk veroorzaken een
groot schandaal in de samenleving op
Deli. Het echtpaar verhuist naar
Hongarije. Weg van het rumoer.
P I loen ik Rubber geschreven had
hoopte ik, dat het boek een
-A. wegwijzer zou zijn voor de
ouders, die kinderen in Indië hadden en
[voor] andere menschen. Men begrijpt in
Holland niet, hoe die kinderen in Indië;
door het andere, vreemde leven, anders
en vreemd kunnen worden en ik wilde
zoo graag, dat de ouders zullen inzien
dat bij hun, in het
moederland de
plicht rust deze
vervreemding bij
voorbaat te voor
zien, te begrijpen
en te vergoelijken
en zooveel moge
lijk te overbruggen.
Ik schreef
geen preek, geen
rapport, geen bro
chure, maar een
roman. Een roman, die niets anders wil
zijn, dan een zoo goed mogelijke
beschrijving van het leven op een rub
beronderneming in zijn verschillende
phasen, zooals ik het zelf meemaakte en
ondervond.'
Madelon Hermine Lulofs was hiermee,
een jaar na de verschijning van Rubber
45 ste jaargang - nummer 7 - januari 2001
35