St
emmen
uit liet verle cl I
en
Project mondelinge geschiedenis Indonesië vo ltooid
door Belinda Melsen
Het werk van de Stichting
Mondelinge Geschiedenis
Indonesië (SMGI) in Leiden zit
er op. Vier jaar langvanaf
februari 1997, heeft het SMGI
gewerkt aan een interviewcollec
tie over het einde van de kolo
niale aanwezigheid van
Nederland in Azië. In de inter-
viewcollectie zijn ongeveer 720
levensverhalen opgenomen van
mensen die in Nederlands-Indië,
Indonesië of Nieuw-Guinea
woonden of werkten tussen
1940 en 1962. Die verhalen
zijn nu allemaal te beluisteren.
Nuances
Er bestonden een aantal achterliggende
motieven bij de SMGI voor hun project.
De interviewcollectie is enerzijds bedoeld
voor feitelijk onderzoek, maar anderzijds
om de sfeer van toen te kunnen proeven
en om toekomstige generaties te informe
ren over de laatste periode van
Nederland als koloniale macht in
Indonesië. De geïnterviewden, komen uit
alle lagen van de bevolking. Niet alleen
mensen geboren in Indië, maar ook per
sonen die pas na 1945 naar Indië ver
trokken. De interviews zijn digitaal
vastgelegd en toegankelijk gemaakt,
zodat we over honderd jaar nog kunnen
horen wat mensen hebben ervaren. In
totaal zijn er in Leiden zo'n drieduizend
verteluren te beluisteren. Door de levens
geschiedenissen van mensen te verzame
len kunnen ontbrekende informatie en
nuances worden achterhaald. Nuances
die bij het grote publiek vaak onbekend
zijn, en anders ook onbekend zouden
zijn gebleven. Want geschreven bronnen
bevatten vaak niet die persoonlijke infor
matie waar we naar op zoek zijn.
Bovendien halen interviews de sfeer van
Foto: SMGI.
toen terug; een stem is emotie. De mees
te mensen hebben meegedaan aan het
project omdat zij het belangrijk vinden
dat hun ervaringen en die van familiele
den bewaard blijven voor het nageslacht.
De gebruikers van de collectie zijn met
name wetenschappelijk onderzoekers,
familieleden en journalisten.
Verlegen
Hoe is de SMGI te werk gegaan?
Allereerst is er contact gezocht met men
sen die bereid waren hun verhaal te ver
tellen. Bijvoorbeeld via oproepen in
tijdschriften, zoals Moesson, en radiopro
gramma's. Iedereen die zich aanmeldde,
werd gevraagd achtergrondinformatie in
te zenden, zodat bekeken kon worden
waarover mensen kunnen vertellen. De
collectie moest namelijk uit zoveel moge
lijk verschillende ervaringen en verhalen
bestaan. Gelukkig is dat gelukt, ondanks
dat sommige mensen met waardevolle
ervaringen vaak verlegen waren om zich
te melden. De SMGI heeft ook via toko
ketens oproepen gedaan en is er zo toch
in geslaagd een hele gevarieerde collectie
op te bouwen. De interviewers die op
pad gingen, beschikten voordat ze bij de
mensen op de bel drukten over veel ach
tergrondinformatie. Zo konden er gerich
te vragen worden gesteld. Ook was het
hun taak om tijdens de interviews voor
een gemoedelijke sfeer te zorgen. In de
opnames is niet geknipt en geplakt. Er is
slechts een schriftelijke samenvatting
gemaakt van de inhoud, zodat gebruikers
weten waar het gesprek over gaat en op
die manier het materiaal kunnen selecte
ren.
Onderwijs
In Nederland heeft het, in tegenstelling
tot andere landen, lang geduurd voordat
het gebruik van oral history serieus werd
genomen. En dat terwijl het gebruik van
mondelinge geschiedenis bijvoorbeeld in
het onderwijs zeer waardevol zou kun
nen zijn. Juist nu, zo hoorde ik onlangs
in een radioprogramma, de huidige
vorm van onderwijs niet meer aanslaat.
Oral history zal leerlingen boeien door de
emoties en de sfeer die het oproept.
Laten we in dit verband de Stichting
Gastdocenten WO II niet vergeten.
Deze stichting streeft ernaar leerlingen
beter op te leiden over de Tweede
Wereldoorlog, ook die in Zuidoost-Azië,
door mensen die de oorlog zelf hebben
meegemaakt voor de Idas te zetten.
Het SMGI-project is een boeiende inter
viewcollectie geworden van levensverha
len die ons vertellen 'hoe het toen was'.
De historische waarde van de interviews
zal voor gebruikers in de toekomst
slechts toenemen, omdat het aantal
mensen dat nog uit de eerste hand over
vroeger kan vertellen helaas zal afnemen.
De opnames zullen dus steeds unieker
en belangrijker worden.
Wilt u de interviewcollectie raadplegen,
neem dan contact op met het Koninklijk
Instituut voor Taal- Land- en Volkenkunde
(KITLV), afdeling HISDOC:
Reuvenplaats 2, 2311 BE Leiden.
Telefoon: 071 - 52 72 637.
Internet: SMGI@rullet.leidetiuniv. nl
Diagnostische Handanalyse
Ken Uzelf
45 ste jaargang - nummer 11 - mei 2001
9
Hebt 11 problemen, bent n angstig, neerslachtig, stress-gevoelig,
twijfelachtig, hebt u een minderwaardigheidscomplex of iets dergelijks?
Kortom zit u niet lekker in uw vel? Komt het door de jachtige,
commerciële, onzekere maatschappij? Of zijn het uw eigen
minder prettige karaktereigenschappen, waar u geen raad
mee weet?
Neem dan contact op met: Carla Bronkhorst,
tel. 010 - 458 54 19, fax 010 - 442 11 19;
Internet: http://www.indoland.nl/carla.htm
http://www.newagenet.nl/bronkhorst/handleeskunde
E-mail: carlabronkhorst.handlijnkunde@planet.nl
Consult op afspraak (ook schriftelijk). Lezingen.
Door de combinatie van Diagnostische Handanalyse (gedachte)
met Grafologie (dynamiek/ambitie/heden/verleden/toekomst),
Kleurdiagnostiek (gevoel), Gelaatkunde (gezichtsuitdrukking),
ISIS, Inzichtskaarten en een Luisterend oor, kunnen al deze
geheimenissen tot klaarheid komen en krijgt u meer
eigenwaarde en een beter zelfbeeld.
