jf.
f-fe k
M
jf -«*—
/v- a^y
L't
CURASAO.
7. Briefkaart uit Kotta-Radja 2-5-1890 via Penang 5-5-1890
en verder per schip naar Brindisi (Italië), per trein naar
Frankrijk (Modena a Paris 31-5-1890) en verder per schip
naar Paramaribo (Suriname) 29-6-1890.
Tarief: briefkaart naar buitenland met zeetoeslag: 7 1 /2 cent.
Reis duur: 58 dagen.
8. Portvrije aangetekende Dienstbrief van het Postkantoor
Curacao op 21-7-1896 verzonden via New York 28-7-1896
en Londen 5-8-1896 naar Batavia met aankomststempel
Weltevreden 3-9-1896. In New York is een transito-
aantekenstrook erbij geplakt. Reisduur: 44 dagen
aantekenstroken, waarvan tot 1952 geen
enkel overeenkomstig model te vinden is
in de drie gebieden, hoewel sommige wel
in Nederland gedrukt zijn.
I Iavens
Voor alle drie de koloniën is de scheep
vaart altijd uiterst belangrijk geweest,
maar in het bijzonder voor Curasao. Zo is
de welvaart van Curapao mede te danken
aan de natuurlijke haven Het Schottegat
die met de zee verbonden is door de Sint
Annabaai. Aan beide zijden van de haven
ingang waren forten gebouwd - Waterfort
en Riffort - terwijl men eertijds ter verde
diging tussen beide oevers vlak bij de
ingang een zware ketting kon spannen. In
1910 deden in totaal 1.588 schepen
Curasao aan; samen hadden die een ton
nage van 2.376.651 ton. Hiervan waren
nog 1269 zeilschepen, maar de 319
stoomschepen vertegenwoordigden 94
procent van de tonnage.
Scneepspost
Vanuit de West ging de meest gebruikte
route om post naar Nederlands-Indië te
verzenden over Europese havens, zoals
Marseille (afbeelding 4), Saint Nazaire
(afbeelding 5), Le Havre (afbeelding 6),
Plymouth, Southampton, Napels of
Brindisi (afbeelding 7), of via belangrijke
postknooppunten als I .onden en Parijs.
Meestal niet via Nederland, want ons land
lag daarvoor te ver noordelijk. Een snelle
re route liep over New York (afbeelding
8), vanwaar het dan verder ging naar
Europa. De totale reisduur naar
Nederlands-Indië was meestal meer dan
zes weken.
Echt lang - acht tot soms wel twaalf
weken - duurde de verzending
over de Grote Oceaan via
Yokohama (afbeelding 9), San
Francisco of Seattle (afbeel
ding 10 en 11). We zullen dan
ook maar zelden een poststuk
vinden dat via deze route is
gegaan. Na 1914 werd de situ
atie anders door de opening
van het Panamakanaal.
Helaas schaften de verschillen
de postadministraties het
gebruik van doorgangs- en
aankomststempels steeds meer
af (afbeelding 12), zodat het
volgen van de gebruikte route
bij een bepaald poststuk min
der gemakkelijk gaat. Gelukkig
is bij aangetekende brieven
vaak nog wel een doorgangs-
stempel te vinden; meestal is
het op de achterzijde geplaatst.
Luchtpost
Verzending door de lucht gaat
uiteraard een stuk sneller dan
per schip, en dit werd als een
grote verbetering ervaren. Het
tarief voor een luchtpostbrief
lag natuurlijk een stuk hoger
(afbeelding 13) en de verzen
ding van zo'n luchtpoststuk
was zelfs veel duurder dan
tegenwoordig. Vanaf 1924
werden er experimentele
vluchten ondernomen van
Nederland naar Nederlands-
Indië. In 1929 werd de eerste
luchtpost uit Suriname ver
zonden, gevlogen door PAA
(Pan American Airways)
Nickcrte
V l
J?..,
•tlutv.-
11. Aangetekende brief van Nickerie (Suriname) 16-
12-1927 via Skeldon 16-12-1927 en New Amsterdam
17-12-1927 (beide plaatsen liggen in Br its-Guyana).
Vanuit Nickerie was het veel handiger de post via het
buurland Brits-Guyana te verzenden dan via de
Surinaamse hoofdstad Paramaribo. Op 9-1-1928
kwam deze envelop in New York aan, waar men de
brief niet via de snelle Europese route stuurde maar
via Seattle 14-1-1927 en verder over de Grote
Oceaan. Op 18-2-1928 arriveerde de brief op de
plaats van bestemming: Djokjakarta. Reisduur: 64
dagen.
16
