Batik, meer Jan een sarongf
Batik - Met was getekend
door Inge Dümpel
De batikcollectie van liet KI 7 ropenmuseum is één van de meest com
plete en meest gedocumenteerde ter wereld. De artistieke waarde en de
betekenis van de batikdoeken, komen op de expositie Hatik - Met was
getekend duidelijk tot uiting.
Kit Tropenmuseum, Linnaeusstraat 2
te Amsterdam, tel. 020 - 568 84 22.
Openingstijden:
ma t/m vrij 10.00-17.00 uur.
Za, zon- en feestdagen 12.00-17.00 uur.
website: www.tropenmuseum.nl
e-mail: tropenmuseum@kit.nl
Hoofddoek, Cirebon,Java 19de eeuw.
Banier,
Cirebon 20ste eeuw.
atik is een versieringstechniek op
textiel via uitsparingen. Met een
canting (waspen) of stempel wordt
vloeibare was op een stuk witte textiel
aangebracht, waar eerst het motief op is
uiteengezet. Waar de was zit, kan geen
verfstof hechten. Het proces van onder
dompelen in een verfbad en opnieuw
tekeningen aanbrengen, wordt herhaald
tot de gewenste afbeeldingen zijn bereikt;
een langdurig en moeizaam proces.
Andere mogelijkheden om uitsparingen
aan te brengen zijn met rijst, hars en met
stokjes.
identiteit
Waar komt batik vandaan en hoe is batik
in Indonesië terecht gekomen? Men ver
moedt dat deze techniek uit
China komt. Al in de
zevende eeuw kwamen er
Chinese handelsreizigers
naar Java. De Indo-Chinese
batik had haar eigen stijlen,
kleuren en motieven. In de
Javaanse batik ziet men
invloeden uit India en het kon natuurlijk
niet uitblijven dat er allerlei mengvormen
van de diverse stijlen ontstonden. Dit is
op de expositie duidelijk gemaakt door
naast elkaar een doek met het originele
patroon en het beïnvloedde exemplaar te
laten zien.
Met name op Java heeft het batikken zich
verheven tot een ware kunst. Batik is een
imprint van diverse culturen. De vele
kleuren en patronen verraden de culturele
en sociale identiteit en status van de dra
ger. Men onderscheidt de Indo-Chinese,
de Indo-Arabische, de Indo-Europese en
uiteraard de Javaanse batik, waarbij alleen
al de Javaanse batik verschillende kleuren
38
moessQn