(Topeng Cirebon, Ketuk-Tiïu en later
Jaipongan) of Bali (Legong, Joged,
Baris en Kebyar). De klassieke stijl uit
Yogya is iets robuuster en mannelijk
vergeleken met die uit Solo. Solose
dans is vloeiend, zacht en geraffineerd
vrouwelijk. Maar in een eerste oogop
slag lijken alle kratonstijlen op elkaar.
Ze maken natuurlijk deel uit van
dezelfde traditie.
Europa en Amerika
Miroto behoort tot een nieuwe genera
tie choreografen die zich het eeuwenou
de theater hebben eigengemaakt, het
repertoire kennen en er iets nieuws mee
proberen te doen. Daarmee volgt hij de
lijn van zijn veel oudere stadgenoot en
leraar Bagong Kussudiardja.
Kratondanser en choreograaf
Kussudiardja studeerde bij Martha
Graham, godmother van de
Amerikaanse moderne dans. Al in de
jaren zeventig integreerde hij deze erva
ringen in het klassieke Javaanse dansma-
teriaal.
Dankzij een beurs kreeg Miroto de
gelegenheid om aan de Duitse
Folkwang Schule in Essen te studeren
en Pina Bausch te leren kennen.
In 1987 was hij op het Holland Dans
Festival te zien in haar productie Victor
Door zijn studiebeurs aan de UCLA in
Los Angeles kwam Miroto in contact
met docent Peter Sellars, de nog steeds
internationaal spraakmakende regisseur.
Ze werkten samen in de producties
De Perzen en Bijbelse stukken.
Laatstgenoemde voorstelling is ook te
zien geweest bij de Nederlandse Opera
in Amsterdam.
De ontmoetingen met eigentijdse wes
terse theatermakers zijn vanzelfspre
kend van invloed op Miroto's eigen
aanpak. Dit komt bijvoorbeeld tot uiting
in het fragmentarisch invoegen van
eigenzinnig, expressief dansmateriaal.
Naast het lesgeven en maken van nieu
we voorstellingen leidt Miroto work
shops voor lichamelijk gehandicapte
kinderen. In 1996 ontving Miroto de
Sultan Hamengkubuwono X-trofee als
beste danser van verfijnd karakter in de
koninklijke hofdansstijl tijdens de
Wajang Wong competitie in
Yogyakarta. In '98 werd hem een
erecertificaat overhandigd van het
Indonesische ministerie van
Onderwijs en Wetenschappen.
Diverse internationale dansstudie-
beurzen vielen hem ten deel naast
prijzen voor zijn choreografieën.
Batliara Kala
Terug naar Miroto's pendopo in
Banyuraden. Over mijn vraag waarom
het stuk Dancing Shadows (Wajang
Wajang Menari) heet, denkt hij even
na en zegt dan met fronsende wenk
brauwen: 'In de Javaanse wereldbe
schouwing is elite mens een schaduw
en achter die schaduw gaat altijd een
of andere dalang schuil. Of je nu onbe
langrijk bent of Bush, Bin Laden of
Megawati heet, je kunt niet om de
poppenspeler heen. We zijn tenslotte
allemaal onderdeel van één of meerde
re verhalen. Dansende Schaduwen heeft
betrekking op mijn voorliefde om het
medium dans op het toneel te gebrui
ken. Ilt ben uiteindelijk een klassieke
Javaanse danser.'
Tijdens ons laatste gesprek zit Aliroto
in kleermakcrz.it. We drinken hete teh
manis, terwijl iedereen zich klaar maakt
voor de volgende repetitie.
Aliroto wil graag wat kwijt over de
ltrismon, de monetaire crisis in
Indonesië. Niemand kan de indringen
de gevolgen van de crisis ontkennen.
Het dagelijkse leven is voor de door
snee Indonesiër een vaak onbetaalbare
aangelegenheid. Aliroto: 'De situatie is
in Jakarta zeer gespannen en op de
rand van explosief. Iedereen is snel
geïrriteerd en angstig. Niet hier, ver
van de hoofdstad. Vooral op het platte
land en bij ons in Banyuraden blijven
de mensen zeer kalm en is er een
gevoel van solidaire, morele steun voor
elkaar om deze moeilijke tijd te door
staan. Soms is er alleen rijst met sam
bal te eten en gaat men 's avonds hier
achter tot aan de hals in het riviertje
zitten om via urenlange meditatie de
harde realiteit weg te denken. Misdaad
en geweld zijn in de grote stad bedui
dend toegenomen. Juist in deze tijden
vreet Bathara Kala zich vol.'
DANCING SHADOWS:
29 maart Groningen,
Stadsschouwburg,
20:15 (wereldpremière)
30 maart Amsterdam,
KIT-Tropentheater,
20:30
31 maart Amsterdam,
KITTropentheater,
14:00
2 april Utrecht, Vredenburg,
20:15
3 april Antwerpen,
Zuiderpershuis, 20:30
4 april Maastricht,
Theater aan het
Vrijthof, 20:15
5 april Den Haag,
Lucent Danstheater,
20:15
6 april Rotterdam,
Theater Zuidplein,
20:00
7 april Middelburg,
Stadsschouwburg,
20:00
Meer informatie:
tel. 020 - 60 60 950
of surf naar www.wnitf.nl
46 ste jaargang - nummer 9 - maart 2002
Gerard Mosterd is choreograaf, docent en
publicist van Nederlands-Indische komaf, met
een internationale loopbaan als beroepsdanser
achter zich. In april speelt zijn eigen nieuwe
voorstelling, geïnspireerd door zijn twee culturen
achtergrond, door het land.
Daar binnenkort meer over in Moesson.
