Buiten liet k
Carel (19-10-'21) en
Els (S-5-'24) Hart
tijdens hun kinderjaren.
In het midden hun
vriendinnetje Madeleine.
door Elisabeth Hart
De laatste jaren hebben reel mensen uit Indië bun schroom
overwonnen om hun oorlogservaringen te vertellen. Families
werden verscheurd, omdat onze vaders, de kostverdieners,
werden opgepakt en geïnterneerd en omdat de gezonde jonge
mannen voor militaire dienst waren opgeroepen en als priso
ners of war door de Japanners gevangen werden gezet en naar
internerings- en werkkampen werden vervoerd. Zelfs tot in
Japan of llirma; en wij vernamen eigenlijk pas na de oorlog
dat zij dwangarbeid hadden moeten verrichten onder erbar
melijke omstandigheden. De moeders met de kinderen ble ven
alleen achter, zonder bron van inkomsten, de scholen gesloten
en zonder bescherming tegen de Japanse overwinnaar.
Onze familie bestond uit vader,
moeder en twee kinderen.
Een zoon van twintig en een
dochter van zeventien jaar. Wij
woonden destijds in een zeer comfor
tabel huis met een flinke tuin er
omheen, op Tanah Abang in Batavia.
Zodra de capitulatie van Indië een
feit was, werden alle hoge ambtena
ren thuis opgehaald en naar de
gevangenis Struiswijk gebracht. 'For
a few days only', zei de Japanse offi
cier in onberispelijk Engels. Wel, die
'few days only' liepen wel enigszins
uit de hand, want ruim drieënhalf
jaar later kregen wij onze vader weer
thuis. Vele families waren echter niet
zo gelukkig en kregen alleen bericht
van het overlijden van hun vader, als
zij dat al kregen.
1 endal tar.in
Alle vrouwen die in Nederland gebo
ren waren en hun kinderen, werden
in interneringskampen onderge
bracht. Andere vrouwen, die uit het
landsarchief konden bewijzen, dat
niet alleen zij, maar ook een van de
voormoeders uit het land zelf afkom
stig waren, konden tegen betaling
van tachtig gulden een zogenaamd
persoonsbewijs of pendaftaran
kopen. Wij hebben dus honderdzes
tig gulden betaald voor mijn moeder
en mij. Daarmee kocht men dan een
bewijs om buiten de kampen te
mogen blijven. De vrouwen moesten
vanaf dat moment in het onderhoud
en onderdak van zichzelf en hun kin
deren voorzien. Voor meisjes in hun
tienerjaren moesten de moeders
moessQn
i Ut sr
jL.-
30
