ar
dust
1T aT 'I r, TI
f I
door Juul Lentze
Orion stond er in zijn volle
glorieblauw a Is de nachtelij
ke hemel en beschilderd met
sterrenbeelden. Hij was een
van de sterren aan het Horse
Fever firmament hier in Ocala
en hij bracht me in een hart
slag terug naar onze achter
galerij in Indië toen.
Het was bedtijd. Dat betekende tan
den poetsen en dat deden we het
liefst aan het einde van de lange gale
rij bij de badkamer. Het was de beste
plaats om de tropische nachthemel te
bewonderen, een hemel gevrijwaard
van stadslichten, en bezaaid met
ontelbare schitterende sterren. Zo'n
mooi gezicht was het dat ik het poet
sen totaal vergat en met de borstel in
de mond roerloos bleef kijken naar
het geflonker. Ze leken zo dichtbij,
die sterren, alsof je zo naar ze reiken
kon.
'Ben je nog niet klaar?' riep mijn
moeder me terug tot de werkelijk
heid.
1 lal ley
Ik begreep niets van sterren, waar
waren ze van gemaakt? Waren ze
oud? Jong? Koud? Warm? Kon je er
wonen? Scheen de zon er? Vragen
waar ik maar vage, onbegrijpelijke
antwoorden op kreeg. Soms zag ik
een vallende ster en dan vertelde
mijn vader dat dat niks was vergele
ken bij de komeet van Halley, die hij
als jongen had gezien. Dat was pas
een vallende ster, zei hij, eentje met
een lange staart! Maar die komeet
kwam alleen elke 76 jaar of zo en dus
zou hij te oud zijn om hem voor een
tweede keer te zien.
Hij had het mis. In 1986, toen hij 87
jaar was, zag hij de Halley komeet
voor een tweede keer. Wally en ik
waren juist in Hawaii waar ik op een
pikdonkere nacht op het strand stond
en het geluk had hem over de oceaan
te zien schieten, met staart en al. Het
volgende aardse bezoek van de
komeet die ver uit het verleden komt,
is in 2061niet zo ver in de toe
komst!
Een zekere Lucie Tobias heeft een
column in onze krant en ze schreef
eens over sterrenstof, Stardust. Zij
had het over de Perseus sterrengroep
en hoe het licht ervan 300 miljoen
jaar nodig heeft gehad om de aarde
te bereiken. Die groep sterren zien
we nu zoals ze waren toen de dino
saurs nog leefden! Nou, daar heb je
echt niet van terug, zeg nou zelf. We
zien dus het verleden wanneer we
naar de sterren turen. Lucie infor
meerde naar de waarheid hiervan en
de auteur (tevens astronoom) van het
Perseus-verhaal, vertelde haar dat de
meeste sterren zo'n honderd lichtja
ren van ons vandaan zijn, en dat hun
licht de reis naar de aarde begon in
de tijd van onze grootouders. En dan
te bedenken dat een lichtjaar 6 tril-
lioen mijlen lang is!
bterrenreg'eii
Memiroff, de auteur, zei dat we het
verleden zien als we vandaag de dag
het heelal inkijken, maar dat we naar
de toekomst alleen maar kunnen gis
sen. Dat laatste weten we heel goed!
Carl Sagan, de bekende astronoom,
maakte eens de opmerking dat we
allemaal stukjes Stardust zijn. Zijn we
per slot van rekening niet een deel
van het heelal? Wat een prettige
gedachte om ergens in de toekomst
tot sterrenstof te worden.
In november 2001 hadden we het
geluk om een sterrenregen (eigenlijk
meteorieten) te mogen zien zoals we
die nog nooit eerder hadden gezien
en nooit meer zo zullen zien. Het
was de Leonid shower, zo genoemd
omdat het lijkt alsof de vallende ster
ren van het sterrenbeeld Leo komen.
Vier uur 's morgens was ik present in
de achtertuin voor de hemelse show.
De sterren vielen urenlang, non-stop,
op sommige plaatsen meer dan dui
zend per uur volgens NASA. Ze
kwamen uit alle richtingen in de
lucht, met en zonder staart. Ik leek
op een ezel tussen twee hooibergen,
want ik wist niet waar ik het eerst kij
ken moest.
Wat we zagen die novembernacht
was de Stardust van de komeet
Tempel-Tuttle. De spectaculaire
show was voorbij toen de zon op
kwam. De komeet, op zijn weg terug
naar het verleden, liet alleen stardust
achter dat opbrandde in de atmosfeer
en ons sterrenstof tot nadenken gaf
over de betekenis van het verleden,
het heden en de toekomst.
moessOn
