In september werd Dick Hoyer vierde tijdens het wereld
kampioenschap vliegeren in Frankrijk, georganiseerd door
Manjha Club International. Duizenden mensen hebben hem
in de lucht gezien; de vlieger met de rode ster. Dat logo
had Hoyer in Jakarta al, toen hij van zijn moeder leerde om
glasan te maken.
door Sheila van Rhoon
Het moet een prachtig gezicht zijn
geweest. In het Franse stadje Dieppe,
aan de Noord-Franse kust, dansten
afgelopen najaar honderden vliegers in
de lucht. Uit alle hoeken van de wereld
waren jonge en oudere mannen en een
enkele vrouw, bezig de vlieger van hun
opponent naar de grond te halen.
Ook Dick Hoyer Jakarta, 1947) liet zijn
vlieger met de rode ster door de lucht
scheren en razendsnelle duikvluchten
maken. Hij had de kwartfinale gehaald,
de kans op het kampioenschap was bin
nen handbereik. Totdat zijn vlieger
scheurde en Hoyer als vierde eindigde.
Glasan
'Vliegeren', zegt Hoyer, 'is een beetje
sentimenteel. Je denkt weer aan daar,
aan Indonesië, en je Hijgt een beetje
heimwee. Je bent weer met jongens
onder elkaar, de vrouwen nemen eten
mee. Toen ik een jongetje van acht was,
vliegerde iedereen in Indonesië. Ik vlie
gerde op het dak van ons huis in
Jakarta. Mijn moeder werd dan woest,
maar ze leerde me wel om glasan te
maken. Dat had zij weer van haar vader
geleerd.' Hoyer kon als klein jongetje
genieten van het geluid van glas in de
ijzeren stamper. 'Dat maakte zo'n
lawaai, klengklongklengklong. Dan fil
terde je het met verbandgaas, daarna
met stof. Dat moest je weer opkoken
met een soort plakkerig houthars, kah,
daarna een beetje dit en een beetje dat.
Ach, iedereen deed dat zo.'
Toen Dick in 1962 naar Nederland
kwam, was het afgelopen met het vliege
ren. Dertig jaar lang zou hij geen rijstpa
pier of bamboestok aanraken. 'Je komt
hier in Holland in een pension terecht,
en dat was het. Het verwatert.' Totdat,
na al die jaren, een neef van Hoyer hem
overhaalt bij Burung Marasiku in
Deventer te komen vliegeren. Het bleek
gezellig, en leuk. Zo leuk dat hij samen
met zijn neef een vliegerclub oprichtte;
Garuda Vliegerclub. Vliegers (nu
0,30 per stuk) en glasan werden uit
Indonesië gehaald. Dat was in 1995.
Buitenland
Nederland heeft geen ideaal vliegerkli
maat. Dat deed ook Garuda Vliegerclub
de das om. Afgezien van het weer, gel
den er allerlei regeltjes; blijf weg van de
snelweg en hoogspanningsvelden, de
vlieger mag niet hoger dan 500 meter.
'In Indonesië vliegert iedereen, daar
houden ze op straat rekening mee. Hier
niet. Hier moet je oppassen voor auto's
en als je een wedstrijd houdt, moet je
een vergunning aanvragen, er moet
EHBO zijn, en je mag alleen op een
klein veldje', somt Hoyer op. Dat is de
reden dat Dick en zijn vrouw Judy graag
naar het buitenland gaan. Vrijwel elke
maand zitten ze ergens in Europa.
Hoyer: 'De wedstrijden in bijvoorbeeld
Frankrijk zijn erg leuk. Bij het afgelopen
kampioenschap zette de burgemeester
zelfs bussen in om de te sterke wind te
breken.'
Dick 'takatakatak' Hoyer, houdt ervan
zijn opponent voor aanvang van de rally
te intimideren. 'Je gaat een beetje uitda
gen, "Schei toch uit, je kan er niets van",
roep je dan. We lachen wel, hoor. En ik
roep altijd "takatakatak", vandaar de bij
naam. Vroeger renden we ook nog ach
ter de vlieger aan, maar dat laten we nu
aan de kinderen over.'
Clul>s
'Het gevoel van vroeger vind je niet in
Nederland, behalve in de clubs. Eten,
vliegeren, kletsen. De gezelligheid
opzoeken.' Hoyer merkt wel dat er de
laatste jaren minder mensen naar wed
strijden in het buitenland gaan. 'Jammer
dat ook de Indo's het steeds vaker laten
afweten. Ze zijn, denk ik, niet zo stand
vastig, eerder een beetje gemakzuchtig.'
Er mag dan minder gevliegerd worden,
ophouden te bestaan zal het niet. Hoyer:
'Een paar jaar geleden, het vroor, zag ik
in de lucht boven Moordrecht een vlie
ger. Ik rij ernaar toe, en wat zie ik,
ergens in zo'n flat staan wat Hollandse
jongens te vliegeren. Op het balkon, de
verwarming hoog en de deur open. Dat
is geweldig om te zien.'
Vechtvlieger
Er zijn in Nederland tientallen vliegerverenigingen en -winkels. Ook trekt het
jaarlijkse vliegerfeest op het Scheveningse strand veel publiek. Toch weet nie
mand precies hoeveel mensen er vliegeren. 'Vliegeren met een lijn is hier niet
meer zo populair als tien jaar geleden', zegt Bart W. van Assen, columnist van
het blad VLIEGER!'Wel gaan steeds meer mensen buggy-, surf-, stunt- en bal
letvliegeren. Vechtvliegeren is een van de langstbestaande vormen, vooral in Azië
erg populair. Niet in Amerika, daar is een zeer actieve lobby die het liefst geen
vechtvliegers in de lucht ziet. Er vallen daar veel gewonden doordat mensen zich
snijden aan het glasdraad. In Nederland valt dat gelukkig wel mee. Hier zijn de
gevolgen van glasdraad beter bekend. Wel is de organisatie van de wedstrijden
vaak slecht.'
Uit China, Japan en Indonesië komen de beste vliegeraars. Wil je rijk worden,
stort je dan niet op de vliegersport, er is geen droog brood mee te verdienen.
Info: www.vlieger.pagina.nl
Jakarta
47 ste jaargang - nummer 6 - december 2002
11
