In gesprek met Beata van Helsdingen-Schoevers romans te koop in boekwinkels en te leen bij bibliotheken. Indië leest heus wel. 'Wij lezen hier in Indië heel veel... Die reputatie hebben wij tenminste. Wij blijven daardoor erg op bescha vingspeil... zeggen zij, die een tournéetje over het eilandenrijk maakten en overal vriendelijk te logeeren werden gevraagd. En zij wij zen op de "trommel" in den hoek van de eetkamer, die pa en ma 's avonds als de kinderen naar bed zijn, tus- schen zich in nemen. In dit eigenaar dig Indisch meubel bevinden zich hooggebergten van litteratuur. En alle weken krijgen we er een thuis, maar de meeste weken is men in deze bestaansomstandigheden niet geporteerd tot bergtochten.' 'Maar onze reputatie danken wij haar dan toch maar, de bastaard van onze portefeuille: de Indische leestrommel. Tegen iederen vreemdeling moet zij immers zeggen: 'Wat een hoeveelheid lectuur... belezen lui moeten zij wezen, die koloniemenschen!" Maar wij, die meer eigen zijn, wij weten van onze knusse grasduinerij in de vlakte...' 'De Indische trommel, als alle bas taarden, heeft zich prachtig aange past aan de omstandigheden. Van zwarigheden houden wij niet? Goed, zij houdt ons plaatjes voor de vakeri ge oogen, en een enkel moppig ver haaltje, 'n licht novelletje, stevig prikkelende whiskey-soda om weer wakker te blijven krijgen we ook wel. Maar haar goeden naam houdt zij óók op. Serieuze maandschriften en wel eens een goed boek. 't Is haar schuld niet, dat wij, die zoo keurig lezen, dat zij zelfs nog onopengesne- den bij den laatsten lezer aankomen.' Indië kent dus geen leesklimaat? 'Neen. Ons volk kent zo weinig echte liefde voor de litteratuur. Het leest voor verstrooiing, om wat verloren tijd te vullen.' U bedoelt de lichteliteratuur, neem ik aan. Niets verkeerds mee. 'Maar hebben we niet allen heel vreemde en scheeve ideeën omtrent hun leven en vooral omtrent de liefde opgedaan uit die romannetjes? Ook Melati van Java en Thérèse Hoven en... nog zooveele anderen zijn daar aan debet! Die verhaaltjes verval- schen de werkelijkheid zoo (en dat voor menschen die zeiven tot oorde len niet in staat zijn!) dat het heusche leven later er banaal en saai naast schijnt. Désillusie en zich ongelukkig voelen volgen daarop - men oordeele over de echtheid van dit soort "kunst"!' U kent het beruchte boek van Bas Veth Het leven in Nederlandsch-Indië uit 1900. Hij heeft op 't Indische leven zeer, zeer veel aan te merken. De toon in uw artikelen en zeker die in uw handboek De Europeesche vrouw in Indië uit 1914 doet mij vaak aan hem denken. Sympathiseert u met Veth? 'Oud-Indisch gasten verwenschen Bas Veth, omdat hij - op gevaar af heel veel van mijn vrienden en vrien dinnen tegen me te keeren, kan ik mijn opinie in deze niet verzwijgen - omdat hij onder een min aangena- men vorm de waarheid zei, in veel opzichten. Soms wat donker gekleurd, maar eerlijk, eerlijk zooals hij het zag en zooals het meest nog is. Zij, die Indië liefhadden, konden, als elk wezen dat bemint, geen min goede dingen hooren van het voor werp dier liefde. En zij zeggen, dat Indië een goed land is, een mooi land, dat het ondankbaar is kwaad te zeggen van het land, waar men zijn geld maakt...' Somewhere in Indië In gesprek met Beata van Helsdingen- Schoevers (1886-1920) door Vilan van de Loo Bonneville: 144 pag. (gebonden) ISBN 90-73304-85-7 Prijs: 12,50 Damescompartiment Online Meer lezen over Beata van Helsingen-Schoevers en andere schrijfsters over Indië? Bezoek dan het Damescompartiment Online op www.damescompartiment.nl Wilt u Vilan schrijven, dan kan dat ook: postbus 11082, 2301 EB Leiden. "Somewhere in Indië" Iii gesprek mol Houta van llclsdhigen-Siboetvrs (1886-1920) 47 ste jaargang - nummer 6 - december 2002

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 2002 | | pagina 37