Onwelvoeglijk gedrag
FOÏRRIÉ'S
PBRIREBEB
Voor wie het nog niet weet: mijn vader was een briljant opvoeder. Zijn ja was ja en zijn nee
was nee. Ook kon hij je zonder gebruikmaking van zinvol geweld zó op je gemoed werken dat
je het gevoel kreeg op rozen te zitten. Of in zak en as, hing er van af wat je had uitgespookt.
Pa werkte graag met anekdotes en
sterke verhalen. Toen ik mee moest
naar de ziekenboeg omdat mijn zwe
rende middelvinger net zo dik en
bonjok was geworden als een overrij
pe pisang soesoe, bibberde ik zó
hevig dat ma het te kwaad kreeg. Pa
daarentegen, bleef er nuchter onder.
Zijn dienstpet zorgvuldig waterpas
op zijn hoofd zettend, vertelde hij
hoe in de oorlog bij talloze soldaten
allerlei ledematen waren afgezaagd.
Vaak zonder verdoving en pas nadat
ze dagen in de stromende regen en
onder zwaar artillerievuur in de
ondergelopen ruïnes van hun loop
graven op hun beurt hadden liggen
wachten. Daarbij vergeleken stelde
de ingreep die mij te wachten stond
niks voor, wist hij. Door mijn grote
inlevingsvermogen en het onwankel
bare geloof in mijn eigen vader, raak
te ik toen zo omgeturnd dat ik
fluitend bij hem achterop de fiets
sprong. Simpele ziel die ik was, want
wat daarna in de behandelkamer van
de ziekenboeg gebeurde leek wel een
reconstructie van de laatste uren van
een ketter in een folterkelder van de
Spaanse Inquisitie. Maar dan in het
echt, met bijbehorend gejammer en
zonder verdoving. Helaas betekende
die vingeroperatie niet het einde van
de beproeving. Helemaal alleen als
een zombie naar huis gestrompeld,
moest ik mijn mishandelde vinger
nog een hele tijd in een mengsel van
heet water en van dat paarse ont
smettingsspul laten hangen. Aan de
grote etenstafel, op de achtergallerij.
Koningin Emma
Aan die zelfde tafel heeft pa me later
nóg een keer bedonderd. Met een
anekdote, en weer zonder dat ik het
zag aankomen.
We waren net klaar met eten toen hij
begon te vertellen over een selamatan
ter gelegenheid van koningin Emma's
verjaardag in paleis Soestdijk. Het
was een intiem onderonsje. De
koninginmoeder hield niet van
kouwe drukte. Daarom had ze maar
een paar voorname buitenlanders en
hoogedelgeborenen van eigen bodem
uitgenodigd. De rest bestond uit nor
male mensen. 'Maar alles was
natuurlijk wel piekfijn geregeld,' zei
pa alsof hij er zelf bij was geweest.
Hofdignitarissen bedienden de gas
ten en op de achtergrond speelde een
strijkje gezellige deuntjes. Maar toen
gebeurde het, als een donderslag bij
heldere hemel: de muzikanten had
den hun spullen net weggezet voor
een korte pauze, toen er een helder
getoeter weerklonk. Het kwam
onmiskenbaar van de jarige en was
herkenbaar als een straffe wind. Pa
wachtte geduldig tot we weer bijge
komen waren en ging toen verder:
'Het was een jonge luitenant van het
Nederlandse Leger die de eer van
Hare Majesteit redde door de schuld
op zich te nemen. Deze galante offi
cier schoof zijn stoel achteruit,
schreed in militaire pas naar de gelief
de vorstin en ging stram in de hou
ding naast haar met bloemslingers
versierde zetel staan. Nadat hij met
een beleefd kuchje om aandacht had
gevraagd, boog hij deemoedig zijn
hoofd en verontschuldigde zich luid
en duidelijk voor zijn onwelvoeglijk
gedrag. Koningin Emma moest er van
blozen maar speelde het spel mee.
Het lieve mens knikte minzaam en gaf
de luitenant op zijn verzoek toestem
ming om zich te verwijderen.'
Domoor
Ik zei dat die luitenant een grote dom
oor was en zich met het oog op zijn
carrière beter afzijdig had kunnen
houden. Maar pa lachte en zei: 'Wat
ben je toch naïef. Naar goed gebruik
in die kringen hebben ze hem gewoon
weggepromoveerd. Hij heeft nog vele
jaren als militaire attaché in onbelang
rijke landen gediend. En bij het berei
ken van de pensioengerechtigde
leeftijd heeft het Hare Majesteit
behaagd hem eervol uit militaire
dienst te ontslaan. Sindsdien verblijft
hij als kolonel b.d. met een half dozijn
commissariaten en een brandkast vol
aandelen in een riante villa in de
buurt van Wassenaar. Rieten dak,
overdekt zwembad en twee tennisba
nen. Dat heeft die man verdiend.' En
toen, na een korte adempauze en met
geweldige verheffing van stem: 'Maar
dat gaat potjandorie niet op voor de
viespeuk die er zo-even ook één heeft
laten vliegen onder het eten en denkt
dat ik dal niet heb gehoord. Die vlegel
hoeft niet op clementie te rekenen en
krijgt van mij een zwembadverbod
van drie weken opgelegd!' Ma heeft er
nog wel drie weken voorwaardelijk
van weten te maken, maar zoiets komt
toch hard aan. Is net of je als bokser
wordt afgeleid door een beauty op de
voorste rij en dan tegen het canvas
wordt gemept.
47 ste jaargang - nummer 12 - juni 2003
27
