Marion Bloem:
'Mijn generatie had weinig c
door Geert Onno Prins
Vanaf haar literaire debuut in 1983 met Geen gewoon Indisch
meisje, is Marion Bloem hét gezicht van de tweede generatie.
Uit haar nieuwste boek, Thuis, blijkt dat het Indische haar nog
altijd volop bezig houdt. 'Ik probeer het onzichtbare zichtbaar
te maken.'
moessQn
Marion Bloem: Als ik iets denk,
voel of belangrijk vind,
dan moeten anderen
dat ook hebben.'
Foto: Roeland de Brnyn.
Tante Nonny is alleen thuis. Een dief
komt stiekem door het raam naar bin
nen.
'Je geld of je leven,' zegt de dief. Hij
heeft een pistool. Tante Nonny zegt:
Je kunt al mijn geld krijgen! Maar
zuil je niet eerst toebroek?'
'Toebroek? Wat is dat?' vraagt de dief.
'Dat is Indische koffie,' legt tante
Nonny uit. Daar heeft hij wel zin in.
Ze geeft hem een grote mok. De dief
brengt de beker rakoes (gulzig) met
beide handen naar zijn mond. Tante
Nonny vraagt: 'Wil je ompong?' De
dief is blij. Wat is die vrouw gastvrij,
denkt hij. Ze zal wel zo 'n Indisch
hapje bedoelen.
'Ja, graag,' zegt de domme dief. Tante
Nonny haalt uit met haar vuist. De
dief heeft geen tanden meer in zijn
mond en hij ligt knock-out op de
grond.
Dit verhaaltje schreef Marion
Bloem toen ze zes jaar oud was.
Het is opgenomen in haar nieuwe
boek, Thuis. Thuis, staat vol dag-
boek- en andere prozafragmenten,
beschouwelijke stukken, gedichten,
fotocollages en schilderijen. 'Het
verhaaltje over tante Nonny en de
dief,' vertelt Marion, 'geeft aan hoe
ik me er op jonge leeftijd al van
bewust was dat ik tot twee culturen
behoor die elkaar niet altijd even
goed begrijpen.'
'Nooit eens is er een gedachte stil. I
Altijd zijn er stemmen die niets zeg
gen'
Marion Bloem praat geestdriftig. Ze
loopt over van ideeën, en terwijl ze
vertelt, komt ze van de ene op de
andere gedachte. We zitten bij haar
thuis in de tuin, in de bossen bij
Bilthoven. Door de regen van de
afgelopen dagen ligt de tuin er
prachtig bij. Al van jongs af aan is
Marion Bloem ondernemend, werk
lustig en trots, dat wil zeggen: trots
op haar afkomst. Ze studeerde
psychologie, schreef kinderboeken,
educatieve boeken, gedichten,
romans, verhalen, stelde tal van
televisiedocumentaires samen en
heeft carrière gemaakt als beeldend
kunstenares. Haar werk is enerzijds
sterk op haarzelf gericht en intuïtief,
anderzijds juist sociaal geëngageerd
en gebaseerd op uitgebreid onder
zoek. 'Ik ben niet uniek,' zegt ze.
'Als ik iets denk, voel of belangrijk
vind, dan moeten anderen dat ook
hebben. Daar ben ik altijd van over
tuigd geweest en het is altijd een
belangrijke drijfveer voor me
geweest om te schrijven.'
'Op een dag, ik was tien jaar oud,
trof ik grote dikke strepen door de dia
logen in mijn opstellen aan. De
karakters in mijn verhaal, lijkend op
mijn moeder en mijn opa, spraken vol
gens de onderwijzer niet goed
Nederlands.'
Precies twintig jaar geleden, in 1983,
maakte Marion Bloem haar literaire
debuut met Geen gewoon Indisch
meisje
Marion Bloem: 'Voordat Geen
gewoon Indisch meisje verscheen, heb
ik er tien jaar aan gewerkt, zonder te
beseffen dat ik met een roman bezig
was. Ik schreef aanvankelijk alleen
herinneringen op waarvan ik wist dat
die belangrijk waren, voor mezelf en
voor mijn familie. Om verschillende
redenen voelde ik me op den duur
geroepen het manuscript uit te
geven. Toen het af was, heeft het nog
twee jaar geduurd voordat ik een uit
geverij vond die dit boek aandurfde.
Tijdens gesprekken met uitgevers
bleek dat ze wel een roman van me
wilden uitgeven, maar voor een der
gelijk Indisch boek geen markt zagen
en dat riep verontwaardiging bij me
op. Zó veel dat ik vastbesloten was
dit boek en geen ander als eerste op
de markt te brengen. Daar zou ik me
nu niet meer zo druk over maken.
Nu, twintig jaar later, wil ik gewoon
kunnen maken wat ik wil.'
'Er waren allerlei stereotiepen zuaarmee
ik opgroeide, zozuel clichés van Indo's
tegenover Nederlanders als andersom.
8
