1874-1951)
willig heeft aangemeld. Militaire hande
lingen, jaartallen, namen van
Indonesische vorsten en Europese stra
tegen, krijgsliedjes, liefde en dood, dit
alles en meer staat er in. Toch is het
geen Indische roman, als een Hollandse
auteur die al schrijven kan. Daarvoor
blijft Indië, hoe precies het verloop van
de expeditie ook beschreven wordt, te
veel een decor voor het gevoelsleven van
de hoofdpersoon Otto.
In dit boek krijgt de grondige werkmetho
de van de schrijfster een bepaalde tragiek.
Zo goed feiten over Indië kennen, van
haar KNIL-vader ongetwijfeld verhalen
gehoord, zelf daar geboren zijn - en toch,
niet echt de wereld kennen. Dichtbij,
veraf, alletwee tegelijk.
Stilte
Vrijwel ieder jaar publiceerde Jeanne
Reyneke van Stuwe een roman. Altijd
goed gedocumenteerd, altijd de feiten
omgewerkt tot meeslepend proza. Haar
populariteit steeg. Daarnaast trad zij, als
ze dat wilde, op als mevrouw Kloos-
Reyneke van Stuwe. In interviews met
de dichter uit die tijd is zij nadrukkelijk
op de achtergrond aanwezig. Na zijn
dood in 1938 publiceerde ze enkele stu
dies over hem. Na de Tweede
Wereldoorlog verloor zij haar faam. Men
kende de bejubelde romancière niet
meer en voor de weduwe Kloos was het
respect ook teruggelopen. Zij stierf in
1951. Kranten en tijdschriften maakten
kort melding van haar overlijden.
Daarna werd het stil rondom Jeanne
Reyneke van Stuwe.
Damescompartiment Online
Meer lezen over en door schrijfsters
over Indië Bezoek dan het
Damescompartiment Online op
www.damescompartiment.nl
Wilt u Vilan schrijven, dan kan dat
ook: postbus 11082, 2301 EB Leiden.
bel bruin dak, en 'n kleine galerij, 't is
een beetje nieuwerwetsch, weet je,
typisch leuk.En hij is zoo goed met
de andere employé's. Als de maaltijd
voorbij is, gaan al de heeren en dames
dikwijls picknicken naar 't meer van
Klakah, of 't meer van Ranoepakis.
.Dan gaan ze eerst badenMaar
die arme Betty schrikt van het onfat
soenlijke dat ze denkt, ze weet niet wat
Indisch baden isAls wij dit nu
lezen, neigen we tot lachen. Toch blijft
de overheersende indruk van deze en ver
gelijkbare schetsen die van eenzaamheid,
waaronder Europese vrouw in Indië zo
vaak leden.
Lombok
Ronduit fascinerend is "Alarm!"
Militaire roman uit 1919. Hierin
beschrijft Jeanne Reyneke van Stuwe de
eerste en tweede Lombokexpeditie in
1894. We kijken door de ogen van de
Hollandse Otto Berghem, die zich vrij-
Jeanne Reyneke van Stuwewaarschijnlijk in 1912.
48 ste jaargang - nummer 1 - juli 2003 21
