Grenzen van de zeden
digheden geïnterpreteerd kunnen
worden', aldus Sorgdrager. We rede
neren verder over de verhouding
overheid en samenleving. Maken
mensen hun eigen regels en loopt
de overheid achter de feiten aan
met haar wetten? Of is het juist de
overheid die de kaders schept?
'De overheid is de representant van
de samenleving en dienaar van de
gemeenschap. De stem van het volk
is vertegenwoordigd in de Tweede
Kamer, die de wetten maakt.
Enerzijds leeft de overheid op de
waan van de dag, anderzijds is er
toch ook wel enige bezinking voor
dat wetten tot stand komen of
gewijzigd worden. Nu wordt veel
gereageerd op wat er in de maat
schappij gebeurt. Terrorisme
bijvoorbeeld moet meteen aangepakt
worden. Dat vind ik goed.' Soms
lijkt het of we wetten van Meden
en Perzen hebben. Zo beschrijft
Sorgdrager in haar boek de zaak
van een vrouw die in haar slaap
verkracht werd. De wet bepaalt dat
er van verkrachting sprake is bij
onmacht of bewusteloosheid.
De vrouw in kwestie verkeerde in
een halfslaap met als gevolg dat de
dader niet vervolgd werd. Hoe denkt
Sorgdrager hier nu over? 'Oh ja, die
zaak van die halfslaap. Het zou je
maar gebeuren wanneer je goed van
vertrouwen bent en denkt dat je te
maken hebt met je eigen man.
Blijkt het iemand anders te zijn.'
In dit geval bleek het inderdaad
een wet van Meden en Perzen.
Sorgdrager: 'Het gaat om de inter
pretatie van de rechter en in deze
zaak was de rechter heel juridisch
bezig. Dan ontdek je gaten in de
wet, die het parlement vervolgens
moet repareren.'
Een heel ander punt, de DNA-
databank. Misdadigers kunnen
binnen no time getraceerd worden
met behulp van dit systeem.
Waarom zouden we niet de DNA-
gegevens van alle Nederlanders in
een databank verzamelen?
Sorgdrager is er bepaald niet
enthousiast over: 'Oh, die databank
gaat er wel komen hoor. Eén terro
ristische aanslag is genoeg.'
Het recht van de privacy komt in de
verdrukking, omdat DNA vergaande
informatie kan verschaffen.
DNA kan bijvoorbeeld uitwijzen
of iemand een criminele geaardheid
heeft, of aanleg voor andere stoor
nissen en ziektes. Het gevaar is dat
men bepaalde voorzorgsmaatregelen
wil nemen op grond van wat iemand
in zijn DNA meedraagt. Wie zegt
dat iemand werkelijk tot criminele
daden overgaat? Sorgdrager:
'Je kunt natuurlijk afspraken maken
hierover, maar de grens wordt steeds
verlegd. Ik hou daar niet van.
Je persoonlijke gegevens zijn al in
allerlei databanken opgeslagen.
Een bonuskaart van Albert Heijn
heb ik, want ik wil natuurlijk wel
graag die korting. Maar mijn
adresgegevens hebben ze niet.
Met sommige dingen hebben ze
niets te maken.' Overigens heeft ze
geen moeite met een databank van
criminelen, want die hebben daad
werkelijk wat op hun kerfstok.
Emotie
Sorgdrager is fel tegen emotie in
het strafproces. Op een gegeven
moment ging het geluid op dat de
stem van het slachtoffer in het
strafproces betrokken moest worden.
'Waanzin', vindt Sorgdrager: 'ik was
bij het Hof van Assisen in België en
vond het mensonterend wat ik daar
zag. Het ging om de moord op een
vrouw. Alles en iedereen werd
opgevoerd, het was een heel theater
dat nergens toe leidde. Als samen
leving hebben we besloten dat alleen
het OM in de rechtszaal optreedt,
want de stem van het slachtoffer is te
veel een emotionele factor.
Dit kan van invloed zijn op de
positie van de verdachte of op het
slachtoffer zelf, als die zich niet
kan uiten.' Ook bij het verwerken van
een trauma geeft ze de voorkeur aan
verstand in plaats van emotie.
Sorgdrager, in haar boek: 'Ik geloof
eerder in een specifiek op de
verwerking gerichte hulpverlening,
en vooral in verstandige ouders, die
in het bijzijn van hun kind in staat
zijn hun eigen emoties onder
controle te houden.' Wij vinden dat
ze tamelijk rationeel, Nederlands,
ingesteld is en vragen ons af wat er
Indisch is aan haar. Sorgdrager:
'Door het gedrag van ouders kunnen
kinderen, die al getraumatiseerd zijn,
nog meer schade ondervinden. Het
beste wat een kind kan hebben, zijn
heel lieve, warme ouders.'
En emotie-tv? 'Nee, doe 't in eigen
kring. Je mag je emotie wel tonen,
maar niet exploiteren. Het verdriet
van de een is amusement voor de
ander. Programmamakers realiseren
zich niet wat ze mensen aandoen. Zo
wordt iemand full-time slachtoffer.
Dat is pas schadelijk. Je hoeft ver
driet niet te vergeten, maar het moet
deel gaan uitmaken van je wezen.'
Indisch
Hmm. Interessant wat u vertelt,
maar eigenlijk bedoelden we met
deze vraag iets anders. Sorgdrager
lacht: 'Oh, wat was de vraag dan?'
We vinden u zo'n nuchtere Hollander,
wat is typisch Indisch aan u?
Sorgdrager: 'Indische mensen
lopen niet te koop met hun emoties.
Maar van binnen zit er veel.
Ze laten bijvoorbeeld niet merken
dat ze een hekel hebben aan iemand.
Dat merk ik soms ook bij mezelf. Op
sommige punten ben ik vrij gereser-
10
moessQn
