doen. Met de bijbel van Dientje leidde ik iedere week de
kerkdienst. Regelde uitvaarten. Ik heb complete versla
gen bijgehouden van iedereen die in dat kamp zat, wie
waaraan was overleden, hoe oud die persoon was, wie
familie van wie was, alles. Ik had vele zorgen, ook omdat
Dientje was ondergedoken in Kemayoran, Batavia. Dit is
echt de zwaarste tijd voor mij geweest, maar nooit ben ik
onderscheiden voor mijn werk. Aandacht of erkenning
van Holland? Nooit gekregen. Ik zou de Militaire
Willems Orde moeten krijgen voor de tijd in Japan, maar
niemand heeft me ooit voorgedragen, en dat zit me wel
dwars. Daar ben ik ontevreden over, ze wachten tot ik
dood ben, maar dan is het te laat.' Visker haalt een dik
fotoalbum tevoorschijn. Foto's in plastic mapjes, gebun
deld in een ordner, keurige fotobijschriften. Zwart-wit
kiekjes van de jonge vrijgezel uit de kazerne, gitaarspe
len, bruggen bouwen, een trotse Dick met zijn arm om
Dientje geslagen, met Dientje en de kinderen in Nieuw-
Guinea op de vliegbasis Biak waar hij in 1955 gestatio
neerd werd, de Radio Omroep Nieuw-Guinea die hij
oprichtte, de eerste jaren terug in Nederland en later het
Indisch Familie Archief thuis op zolder.
Indisch Familie Archief
'Ach ja, die eerste jaren van het Familie Archief in
de Vreelandsestraat', zegt Visker. Hij bewaart warme
herinneringen aan de tijd dat hij begon met het
verzamelen van Indische namen. DeTjalie Robinson-
trofee die Visker kreeg en die op de oude, houten kast
in zijn woonkamer staat, herinnert aan zijn inzet voor
de Indische gemeenschap. 'Ik werkte alle dagen bij de
materieeldienst van de Koninklijke Landmacht aan de
Waalsdorperweg in Den Haag. Toen ze daar gingen
automatiseren, gooiden ze alle ordners weg. In mijn lun
chpauze viste ik ze weer op. Ik zie mezelf nog fietsen,
elke middag met twee ordners voor en twee ordners
achter op de fiets naar huis. En zo ben ik gaan
verzamelen; uit oude boeken haalde ik gegevens en
elke dinsdagavond zat ik de archieven van de Indische
Burgerlijke Stand, de oude adresboeken en de boeken
met grafschriften over te schrijven. Thuis op zolder
bouwde ik rekken en daar legde ik de familiedossiers in,
alles werd bewaard op die oude zolderplanken.'
Visker kreeg steeds meer vragen van mensen die iets
over hun familienaam wilden weten. De zaterdag
ochtenden, als het 'Open Huis' was, was het een drukte
van jewelste. 'Als mensen op zoek waren naar iets over
Jacobsz, lieten we ze binnen, ik rende twee trappen op
en af en kwam terug met de ordner over Jacobsz.
Soms kwamen ze van ver en brachten vrouw en kinde
ren mee. Dat was altijd gezellig.' Het archief puilde uit
het zoldertje en Visker kreeg ruimte aangeboden van
Tjalie Robinson, de oprichter van Tong-Tong/Moesson.
De duizenden dossiers verhuisden naar de Prins
Mauritslaan. En toen Tong-Tong, vanaf 1978 Moesson
geheten, naar Amersfoort verhuisde, ging ook het IFA
mee en werd een stichting (SIFA).Toen Moesson geen
plaats meer had voor het zich steeds uitbreidende
archief, werd een andere locatie gevonden aan de Haagse
Stadhouderslaan.
'Ik ben begonnen met het archief omdat gegevens van
de burgerlijke stand van 1923 tot 1969 in Indonesië zijn
achtergebleven en dus moeilijk of niet te raadplegen
zijn', zegt Visker. 'Mijn vrouw is geboren in Semarang,
ze is een Indische, haar achternaam is Louis en ik wilde
haar gegevens uitzoeken. Kijk, Nederlanders kunnen
alles wat ze over hun familie willen weten uitzoeken.
Je schrijft een brief naar de burgerlijke stand en je krijgt
het geboorteregister, alles. Toen ik jong was, ging ik wel
eens met een tentje naar Groningen om in de stads
archieven te zoeken. In de lunchpauze beklom ik de
Martinitoren. Dan at ik mijn broodje daar bovenin die
toren en keek uit over het land van mijn voorvaderen,
prachtig. Zo heb ik ook mijn eigen stamboom uitge
zocht. Indische mensen kunnen dat niet. Terwijl het
toch belangrijk is.'
Nuttig
'Ik schrijf nog, vooral nagekomen notities overTjimahi.
Vervelen doe ik me nooit, want ik verzamel liedjes en
gedichtjes en draag ze soms voor in de Indische soos in
Leidschendam. Ik heb tientallen scripties geschreven.
Laatst ontmoette ik een mevrouw die mij vroeg of ik
iets wist over krontjong.' Hij haalt een pakketje kopieën
tevoorschijn over de geschiedenis van krontjong, dat is
dan het resultaat. Ter begeleiding pakt hij zijn gitaar,
neemt diep adem en begint hartstochtelijk een
Soendanees liedje te zingen. 'Oh, als je dit in de
kampung hoort, 's avonds, dat zo'n hoge vrouwenstem
dit lied zingt. Dat is geweldig.'
Stichting Indisch Familie Archief in Den Haag is nu
in het bezit van zo'n dertienduizend naamdossiers,
documenten, biografieën, foto's en talloze geschriften
over wapenschilden en andere familiezaken. Visker: 'Ik
heb alles aangenomen dat op mijn pad kwam, maar het
nuttigste dat ik gedaan heb is de oprichting van het
familie archief. Dat is nu in goede handen en wordt veel
gebruikt. Ik zou alleen willen dat het bestuur de mensen
meer laat inleveren, want daar wordt niet meer op gelet.
De mensen die nu leven kunnen nog een eind terugblik
ken, en het is niet moeilijk, gewoon wat je zelf weet.
Wie zijn je ouders, je grootouders en misschien ook je
overgrootouders, ooms en tantes, neven en nichten.
Over twee of drie generaties weet niemand meer iets van
Indië, en als niemand het meer weet, denken de mensen
dat je uit Suriname komt. Daarom is het archief zo
belangrijk, opdat het verleden niet verloren gaat.'
LEVERT U OOK UW STAMBOOM IN?
STICHTING INDISCH FAMILIE ARCHIEF
STADHOUDERSLAAN 2, DEN HAAG
TEL: 070 - 365 09 09
WWW.SIFA.NL
48ste jaargang - nummer 6 - december 2003
51
