Terug naar voorbij
Breng uw stem uit na de piep
De grootste Indonesische telecombedrijven ver
wachten dit jaar een hogere omzet te halen
door de algemene verkiezingen in april. 'Om
elkaar op de hoogte te houden van de laatste
ontwikkelingen van de verkiezingen zullen
mensen elkaar naar verwachting meer mobiel
bellen,' aldus Telkom directeur Kristiono. Hij
verwacht dat het aantal abonnees met zo'n
vijftig procent zal stijgen ten opzichte van de
9,2 miljoen in 2003. Ook Telkoms aartsrivaal in
de telecomindustrie, Indosat, verwacht meer
abonnees aan te kunnen sluiten dit jaar.
Korting op Colorfool
Wanneer u deze bon
opstuurt krijgt 5,-
korting op een gesig
neerd exemplaar van
Colorfool, de nieuwe cd
van Daniël Sahuleka. In
plaats van 22,-
betaalt u 17,-
(exclusief 2,-
verzendkosten).
Naam:
Adres:
Pc en plaats:
Telefoon:
Handtekening:
Betaalwijze
Maak 19,- over op rekeningnummer 90 64 83 131
t.n.v. Sahuleka Productions/Sunflight onder vermel
ding van Moessonactie CD COLORFOOL. De cd wordt
direct na betaling verstuurd.
Stuur deze bon ondertekend op naar Sahuleka
Productions/Sunflight, Houtrib 19,1274 BW Huizen.
column
Volgens Vilan van de Loo
Jokken mag niet, dus probeer ik altijd zo eerlijk mogelijk te antwoorden als
iemand mij die ene vraag stelt. Waar ik geweest ben in Indonesië? Het is
even zoeken naar de juiste woorden. Dan zeg ik verlegen: 'Nergens.'
Het is waar. Dagelijks denk ik aan Indië. Over het graf van mevrouw
Kloppenburg in Malang kan ik vertellen of ik er gisteren was; maar ik zag er
foto's van, scherpe opnames, zodat ik de tekst op de steen kon lezen. En ik
kan over Kertosono vertellen, waar Beata van Helsdingen-Schoevers tegen
haar zin moest wonen, alsof ik daar net als zij een hekel aan had. Maar ik las
de artikelen die ze destijds over Kertosono in de kranten schreef. Ik verlang
taartjes te eten bij Hellendoom in Soerabaja, omdat het op den duur met de
Bonneterie hier toch behelpen is. Alleen, zelf erheen gaan? Ik twijfel. Want,
zoals Margaretha Ferguson schreef, 'daar wonen nu andere mensen'. Zo
heette het reisboek dat ze in 1974 publiceerde en toen ik dat las, groeide mijn
angst voor Indonesië:
'Toch, in dit duister, voel ik meer dan ik zie dat ik door een onbekende, een
wildvreemde stad rijd. En hier zijn we dan op de Jalan Teuku Umar, we stop
pen voor een hoog hek, we kunnen niet eens, zoals vroeger, gewoon de oprit
in. Ver achter het hek ligt een oud Indisch huis, een huis dat wij vóór 1940
ook al "oud-Indisch" noemden, maar wat is er veranderd? Waarom is het zo
ontoegankelijk? Wel brandt er een lampje onder de daklijst van het brede
huis, maar er is geen gastvrije voorgalerij met rotan stoelen en palmen in
potten zoals dat bij oud-Indische huizen hoort. Het is gewoon een potdicht
huis.'
Daar ben ik bang voor, dat de poort naar Indië 'potdicht' is, al klinkt dat
krankzinnig. In de jaren dat ik naar verhalen over Indië luister en de oude
boeken lees, heb ik een eigen Indië gevormd. Geleend van anderen. De her
inneringen die me verteld werden, de familiefoto's die ik mocht zien. Ln dat
Indië is geen oorlog en er bestaan geen kampen, al weet ik wat komen gaat.
Niet aan denken, bezweer ik mezelf, en ik ga naar de Chinese tuin om
vreemde bomen te bewonderen. Er zijn auto's, maar meer delemans.
Hopelijk vind ik er iemand die me saga telik verkoopt, omdat ik een ex-
vriend heb die - nu ja. Vergeven is goedkoper dan vergiftigen, en christelij
ker, maar minder leuk. En een vrouw als ik kan niet voortdurend lief wezen.
In dat Indië dwaal ik rond.
Misschien zou ik meer met jongeren moeten omgaan, degenen die af en toe
naar Indonesië gaan, maar naar hen gaat mijn hart niet uit. Ik zoek bij voor
keur de oudste Indische mensen op, die Indië met zich meedragen. Met een
paar woorden nemen zij me mee naar die ene wereld. Hoe door de hitte de
lucht bewoog. Orchideeën. De zusters Ursulinen. Heimwee.
Naar dat Indië wil ik graag, maar zou het nog
bestaan? Of had Margaretha Ferguson gelijk, is
het huis potdicht? Als ik terug kan naar hetgeen
voorbij is, vertrek ik morgen al. Hoffmandruppels
in mijn handtas, en hopelijk in gezelschap van
degenen die er blindelings de weg kennen, omdat
ze in Indië thuis zijn.
