Sinshe
f
Dirk de Vos
Wilhelm Breuer
J.J.Rizal
Inge G. van Esch-Frieser
Ze was zo mooi, sterk en positief.
8 mei 2004 overleed mijn man,
onze vader en opa
Utrecht, 19 oktober 1931
f Vlissingen, 8 mei 2004
G.M. de Vos-van Endt
kinderen en
kleinkinderen
Correspondentie-adres:
Boulevard de Ruyter 224
4381 KH Vlissingen
column
Sterven in vrede dat is:
met een gerust hart je ogen kunnen sluiten.
Na een moeilijke periode van afnemende
gezondheid ging, in zijn eigen vertrouwde
omgeving, in alle rust van ons heen mijn lieve
man, onze vader, schoonvader en opa
echtgenoot van
Eva Breuer-Galnian Matzen
Tegal, 12 april 1927
f Utrecht, 26 april 2004
Rally en Yvonne
Reuhen, Colin, Dide
Renée en André
Victor
Rita en Ben
Millie, Clemens, Nick
Randy en Astrid
Meivin, Melanie, Kelly
Correspondentie-adres:
Johan Brouwerlaan 25
3526 XJ Utrecht
Batavia, 21 juli 1937
t Hoofddorp, 11 mei 2004
De sinshe of singse (xiangsheng),de Chinese
dokter gespecialiseerd in kruiden en planten,
wordt in Jakarta vaak om hulp gevraagd.
Iedere dag is het bij de Chinese apotheken in
Glodok een drukte van jewelste. Ze worden
bevolkt door mensen op zoek naar allerlei
soorten wortels, bladeren en korrels.
De heropleving van de sinshe is onlosmakelijk
verbonden met Hembing, een peranakan
Chinees die als sinshe een praktijk opende in
West-Jakarta. De boeken die Hembing schreef
en zijn vaste televisieprogramma over sinshe
maakte dat, zeker na de crisis van 1998 de
alternatieve geneeswijzen een enorme vlucht
namen. Traditionele geneeswijzen zijn, in
verhouding tot de moderne medische weten
schap, een stuk goedkoper.
In Jakarta is sinshe al sinds lang een medisch
alternatief. In 1640 had de Chinese gemeen
schap in Batavia zijn eigen ziekenhuizen. Dit
heeft tot het einde van de 18e eeuw ge
duurd. Het was niet zo dat er in Batavia geen
Europese doktoren waren. Maar hoe zij ook
hun best deden, soms stonden zij machteloos
tegen tropische ziekten.
In die tijd waren er enkele kundige sinshe's
die functionarissen van de compagnie moch
ten verzorgen. Chien Bi Tia alias Zhaou Mertie
bijvoorbeeld. Het was hem toevertrouwd was
om gouverneur-generaal Rijcklof van Goen
(1678-1681) te behandelen. Deze was zo op
zijn sinshe gesteld dat hij hem zelfs uitnodig
de met hem mee te gaan naar Nederland.
Geschiedschrijver Onghokham verhaalt van
een beroemde sinshe uit Batavia, Han Hien
Siong. Hij is waarschijnlijk de eerste sinshe
die geen volbloed Chinees was maar een
peranakan Chinees. Omdat hij betrokken was
bij de Chinezenopstand van 1740 vluchtte
hij naar Rajawesi (Bojonegoro) en bekeerde
zich daar tot de islam. Op het moment dat
Han Hien Siong aankwam in Rajawesi, was
de dochter van sultan Tumenggung ziek en
niemand kon haar genezen. Daarom schreef
Tumenggung een wedstrijd uit: degene
die zijn dochter beter kon maken werd zijn
schoonzoon. Han Hien Siong genas haar en
mocht vervolgens met haar trouwen.
Hoewel de Europese medische wetenschap
aan het begin van de 20ste eeuw veel vor
deringen had gemaakt, werd de positie van
de sinshe hierdoor niet aan het wankelen
gebracht.Dagblad Pemberita Betawi bericht
in april 1903 dat het volk er bij de resident van
Betawi op aandringt om, net als de Resident
van Surabaya, een sinshe te gebruiken om
malaria, cholera maar bovenal om de lepra
epidemie in Batavia het hoofd te kunnen
bieden.
Het volk wees sinshe Tjiong Kian Beng aan
die inwoonde bij apotheek The AngTong op
Pasar Senen. Volgens getuigenissen van men
sen die door hem behandeld werden waren
zijn medicijnen probaat tegen allerlei ziekten.
Sinshe's werden geaccepteerd maar ze moes
ten wel bereid zijn gekeurd te worden. Deze
keuring werd gehouden omdat er in die tijd
veel nep-sinshe's waren.
In de Japanse tijd, toen geneesmiddelen duur
en schaars waren, kwamen er steeds meer
nep- sinshe praktijken. Het volk had zijn hoop
zo op de sinshe's gevestigd, dat de Japanse
regering in april 1944 tachtig sinshe's in het
stadhuis van Jakarta bijeen riep om iets te
doen tegen de malafide sinshe's.
Zelfs nadat in 1975 de Indonesische Vereni
ging voor Natuurgeneeskunde (INI) werd
opgericht, lukte het de sinshe's niet om de
neppraktijken tegen te gaan. Nu het eco
nomisch slecht gaat en de ziekenhuizen in
Jakarta peperduur zijn, vestigen veel mensen
hun hoop weer op de sinshe's. Mensen als Dr.
Oen Boeng Ing kom je jammer genoeg zeer
zelden tegen. Hij is de deskundigste en meest
ervaren sinshe. Hij hanteert het principe dat
de patiënt zelf moet bepalen of hij betaalt of
niet.
De Indonesische schrijvers Zeffry Alkatiri en J.J.
Rizal schrijven afwisselend een column waarin
ze verbanden leggen tussen Batavia en het
huidige Jakarta.
Vertaling: SB
juni 2004 27
